Hydrocefalus/waterhoofd kan hersenletsel tot gevolg hebben, als complicatie van een bloeding, letsel, ontsteking of tumor. Dit kan leiden tot neurologische (lichamelijke), emotionele, gedragsmatige en/of verstandelijke beperkingen. Zie gevolgen van hersenletsel.
De symptomen die hiermee gepaard kunnen gaan, zijn onder andere braken, lusteloosheid en heel veel slapen (lethargie), hoofdpijn, een vergroot hoofd of zelfs stuipaanvallen (convulsies). Er bestaat geen genezing, maar de implantatie van een shunt biedt vaak langdurige verlichting.
Hersenoedeem kan de toevoer van bloed naar de hersenen beperken. Daardoor kan een tekort aan zuurstof in de hersenen optreden en kunnen de hersencellen beschadigen of zelfs sterven. Doordat de harde schedel niet meegeeft, niet uit kan zetten, kunnen de hersenen gestuwd worden richting de hersenstam.
Oorzaak. Hydrocefalie kent verschillende oorzaken. De aandoening kan zowel aangeboren als later in het leven verworven zijn. Zo kan het onder meer ontstaan door een tumor in het hoofd; hersenvliesontsteking; een subarachnoïdale bloeding (SAB, bloeding tussen de hersenvliezen) of door bloedingen in de hersenkamer.
Bij een sterk verhoogde hersendruk ontstaat er hoofdpijn, braken en uiteindelijk ook sufheid. In ernstige gevallen kan een coma optreden. Bij normale druk zonder ernstige symptomen van overdruk ontstaat er een langzaam evoluerend ziektebeeld met als symptomen dementie, gangstoornissen en blaasproblemen.
Je kunt hydrocefalus erven als een van je ouders de afwijking in de genen heeft. Dit heet autosomaal dominante overerving. Je kunt hydrocefalus krijgen als je van allebei je ouders het foutje erft. Dit heet autosomaal-recessieve overerving.
Behandeling waterhoofd
Bij de behandeling van een waterhoofd wordt de druk in de hersenen verminderd. De standaard ingreep bij een waterhoofd is het inbrengen van een shunt onder de hoofdhuid. Hiermee wordt het hersenvocht afgevoerd naar een ander deel van het lichaam.
Als er te veel hersenvocht in je hersenholtes zit, dan drukt dit op het omringende hersenweefsel. Hoe groter de druk en hoe langer het duurt, hoe groter de kans dat je hersenweefsel beschadigd raakt. Het is daarom belangrijk dat je hersenvocht goed kan blijven doorstromen en wordt afgevoerd.
Wat minder bekend is, is dat een waterhoofd op elke leeftijd kan ontstaan. Hydrocefalus/waterhoofd kan hersenletsel tot gevolg hebben, als complicatie van een bloeding, letsel, ontsteking of tumor.
Ook als de bloeding uit zichzelf snel tot stilstand komt, is de prognose sterk wisselend. Het ziekbed kan lang zijn en ook tijdens deze periode is de mate waarin de patiënt herstelt moeilijk te voorspellen. Volledig herstel is mogelijk, maar ook ernstige invaliditeit kan het gevolg zijn.
Symptomen. Zoals gezegd, uit de aandoening zich door verschijnselen van verhoogde druk in het hoofd. Dat zijn: hoofdpijn, misselijkheid en braken, soms dubbelzien, maar wat vooral van belang is: wazig zien door zogenaamde stuwingspapillen.
Een toename in de druk wordt meestal veroorzaakt door hoofdletsel dat een intracerebraal hematoom of oedeem veroorzaakt, hersenweefsel samendrukt, hersenstructuren verplaatst, bijdraagt aan hydrocefalus, hersenkneuzing veroorzaakt, of de bloedtoevoer aan de hersenen beperkt.
Definitie. Hydrocephalus of hydrocefalie verwijst naar een overmatige hoeveelheid hersenvocht in de holtes van de hersenen (ventrikels).
Of een baby een groot of klein hoofd heeft is in de eerste plaats een kwestie van aanleg. Dus als papa of mama een groot hoofd heeft, is er meer kans dat je kind ook een wat groter hoofd heeft. Hetzelfde geldt voor een hoofdomtrek die kleiner dan gemiddeld is. Dit is dus geen reden om je zorgen te maken.
Hersenvocht is een kleurloze heldere vloeistof in de hersenkamers en tussen de hersenvliezen. Het hersenvocht wordt gevormd door gespecialiseerde cellen in de ventrikels en wordt door het bloed afgevoerd. Het hersenvocht beschermt de hersenen en het ruggenmerg tegen schokken.
De diagnose van een waterhoofd wordt gesteld door middel van een echo, CT-scan van het hoofd of MRI-scan. De arts kijkt dan naar de grootte van de hersenkamers. Normaal gesproken zit er zo'n 150 milliliter vocht in de hersenkamer en rond de hersenen.
De huidige standaardbehandeling voor een waterhoofd is het operatief inbrengen van een shunt, een éénrichtingsklep met katheters er aan vast. Een shunt voert hersenvocht af naar een ander deel van het lichaam.
Hydrocephalus (waterhoofd) ontstaat door een verstoorde circulatie van liquor (hersen- en ruggenmergsvocht) in het hoofd.
De buis wordt verwijderd en via de snee in de buik wordt de drain ingebracht in de buikholte (tussen de darmen). Daarna wordt de wond gehecht. De operatie duurt ongeveer 1 uur.
Deze lekkage heeft vaak zeer vervelende gevolgen; langere hersteltijd in het ziekenhuis, plaatsing van een drain of hersteloperatie en het risico op een levensbedreigende infectie.
Te lang te veel stress, of spanning, zorgt ervoor dat je hersenen minder goed functioneren. Hierdoor kun je bijvoorbeeld vaker dingen gaan vergeten, snel afgeleid zijn en gevoeliger zijn voor negatieve emoties. Dit is te voorkomen door je hersenen voldoende rustmomenten te geven.
Bij een breuk ter hoogte van de middelste hersengroeve (rotsbeenderen) kan het gehoororgaan beschadigd raken, met gehoorverlies en duizeligheid tot gevolg. Ook de gehoorgang kan beschadigd raken, waardoor er hersenvocht uit het oor kan lekken.
De hoofdomtrek van de baby bij de geboorte
De grootte van het hoofd moet binnen een bepaald bereik vallen. Gemiddeld is het hoofdje van een baby direct na de bevalling 35 cm omtrek. Alles tussen 32 en 37 cm valt binnen het normale bereik.
Het Dandy-Walker syndroom is een aangeboren afwijking van de hersenen. De kleine hersenen zijn niet goed ontwikkeld en er zit vocht in de hersenen. Soms is ook de verbinding tussen beide hersenhelften niet aangelegd.
Aangeboren aandoening waarbij het ruggenmerg zich niet voldoende ontwikkeld heeft, waardoor er een gat of spleet in de ruggengraat is en de blootgestelde zenuwen kunnen beschadigd zijn, ook wel spina bifida genoemd. Dat kan leiden tot allerlei medische, neurologische en cognitieve problemen.