Koud water zwemmen versterkt het immuunsysteem, verbetert de bloedsomloop, verhoogt de mentale veerkracht, verbetert de slaap en verbrandt calorieën.
In het algemeen geldt dat je 1 minuut per graad Celsius watertemperatuur in het water kan blijven. Als het water twee graden is, kun je volgens die regel maximaal 2 minuten zwemmen. Niet iedereen is hetzelfde, dus luister vooral ook naar je lichaam en verlaat het water eerder als dat nodig is.
Is het water rond de 20 graden, dan heeft de gemiddelde zwemmer zonder wetsuit misschien even nodig om door te komen, maar zwemmen is prima te doen. In de herfst – als de nachten kouder worden – dan daalt de watertemperatuur best hard.
Ga nooit zwemmen in water dat kouder dan 15°C is. Dan is het risico op verkramping van spieren en onderkoeling groot. Gelukkig is een zwembad vaak veel sneller op temperatuur en kun je hier snel en veilig gebruik van maken.
Aanbevelingen voor buiten zwemmen
Ga niet zwemmen bij een watertemperatuur onder de 15 graden en gebruik tot en met 18 graden altijd een wetsuit en badmuts.
Warm jezelf weer goed op
Droog je snel af, trek (meerdere lagen) kleding aan en drink of eet iets warms. Geef je lichaam de tijd weer aan warmte te wennen. Afdrogen, warme kleding en iets warms eten of drinken is voldoende.
Het is raadzaam om in de zomer te beginnen met koud water zwemmen, wanneer de watertemperaturen iets hoger zijn en je lichaam zich gemakkelijker kan aanpassen. Begin met korte duiken of zwemsessies en verleng de tijd geleidelijk aan naarmate je lichaam gewend raakt aan de kou.
De ideale zwembad temperatuur ligt gemiddeld ergens tussen de 25 en 28°C. Dit is ongeveer 10°C kouder dan de gemiddelde lichaamstemperatuur. Bij zwembadwater kouder dan 15°C bestaat de kans op onderkoeling. Te warm water zorgt ervoor dat het lichaam niet meer kan afkoelen, wat overhitting kan veroorzaken.
Zwemwater vaak veel kouder dan de ideale watertemperatuur
Voor kleine kinderen en ouderen is 29-30 graden zelfs nog iets beter en voor wedstrijdzwemmen is 26-27 graden het beste.
Het koude water zou het stofje endorfine vrijmaken in je hersenen. Endorfine zorgt voor een geluksgevoel. Stap na je sportsessie in een koud bad of neem een koude douche. Er is gebleken dat je lichaam hierdoor sneller weer op temperatuur is en het helpt tegen spierpijn en ontstekingen.
Bij een watertemperatuur onder de 16 graden is een wetsuit verplicht op alle afstanden. Bij een watertemperatuur tussen de 16 en 18 graden mag je zonder wetsuit zwemmen op korte afstand, maar op lange afstand moet je verplicht met. Boven de 18 graden mag je zonder wetsuit zwemmen op alle afstanden.
Een deel van je lichaamswarmte verlaat je lichaam via je hoofd. Een siliconen batmuts (of twee over elkaar) of een neopreen badmuts is dan ook aan te raden. Wanneer je dan zonder wetsuit kunt gaan zwemmen is weer erg persoonlijk. De gemiddelde aanbevolen temperatuur ligt rond de 18 tot 20 graden.
Bij een watertemperatuur tussen de 15,9 en 21 graden is het vrijwillig om wel of geen pak te dragen. Deze triathlon regels kun je ook goed toepassen op je eigen openwater zwemtrainingen. Gemiddeld genomen wordt er vanaf een watertemperatuur van 20 graden gezwommen zonder wetsuit.
Winterzwemmen kan bloeddruk verlagen
Als de huid in contact komt met het koude water, vernauwen de bloedvaten zich om de warmte rond vitale organen als het hart vast te houden. Ook stijgen de bloeddruk en hartslag om onderkoeling te voorkomen.
Persoon die in het water valt moet :
Proberen rustig te blijven tot dat de ademhaling terug onder controle is en vooral niet proberen te zwemmen vooraleer de ademhaling onder controle is. Zo weinig mogelijk bewegen en niet zwemmen ( tenzij redding zeer nabij is ).
Dippen in koud water verlaagt de ontstekingswaarden in je bloed, is een acute uitknop voor stress en helpt met een snellere vetverbranding. De eerste Landelijke DipDag is een initiatief van marathonloper, ademhalingsexpert en koudwaterdipper Koen de Jong van Sportrusten.
In principe zouden gevorderden zwemmers die gewend zijn aan zwemmen in koud water bij watertemperaturen vanaf 16 graden al zonder wetsuit kunnen zwemmen. Maar zelf raden wij aan om de wetsuit aan te houden tot je zelf het als te warm gaat ervaren, dit is vaak bij een temperatuur vanaf 22 graden.
Hoeveel graden koelt zwembad af? 's Nachts koelt het altijd wat af tijdens de zomer en dat betekent dat je zwemwater altijd 1 tot 2 graden warmte verliest.
Wil je zonder wetsuit gaan zwemmen, dan geldt een ondergrens van 20 graden. Bij een temperatuur van 22-24 graden is een wetsuit vaak niet meer nodig. Bij officiele evenementen wordt vaak deze FINA regelgeving aangehouden: Onder de 16 graden wordt er niet gezwommen.
Een graad of 20 à 24 is nog prima, maar daaronder ligt echt onderkoelingsgevaar op de loer. Dit geldt overigens ook specifiek voor gezonde volwassenen; bij kinderen en ouderen zal onderkoeling al veel eerder optreden. Daarom is het wel belangrijk om niet voor langere tijd in te koud water te gaan zwemmen!
HOE KOUD IS KRAANWATER? Water komt met een temperatuur van 10 à 15 graden je huis binnen. Als het een nachtje stilstaat in de leidingen kan het opwarmen (in de zomer), of juist erg koud worden (in de winter)!
Koudwatergewenning heeft echt even de tijd nodig! Maar het positieve is dat je het kunt trainen en dus kunt wennen aan de kou. Begin bijvoorbeeld eens met twee minuten zwemmen en bouw dat langzaam uit naar een paar minuten meer tot uiteindelijk zelfs een kwartier of halfuur.
De gezondheidseffecten gebeuren al in de eerste 30 tot 60 seconden.Als je meer ervaren bent kan je het opbouwen tot 1, maximaal 2 minuten . Kou kan namelijk ook energie kosten. Bij te lang onder de koude douche staan warm je erna niet goed op.
Open water zwemmen en de gezondheid
De afgelopen jaren heb je het vast geregeld gehoord: zwemmen in open water is fantastisch voor je gezondheid. Tenminste als het water lekker koud is… Verschillende onderzoeken hebben dan ook aangetoond dat blootstelling aan kou ontzettend goed is voor je hart en bloedvaten.