Feta is een harde (en overigens ook witte) kaas die geproduceerd moet zijn in Griekenland. Feta wordt meestal gemaakt van schapen- en geitenmelk en vervolgens bewaard in pekelwater om uitdroging te voorkomen.
Harde kazen – hoe langer gerijpt, hoe harder. Bijvoorbeeld jonge of belegen gouda, emmentaler, gruyère, parmezaan, pecorino en abdijkazen. Schimmelkazen – meestal zachte kazen waaraan schimmelsporen werden toegevoegd tijdens de productie. Bijvoorbeeld camembert, brie en roquefort.
Echte feta is gemaakt van schapen- en maximaal 30% geitenmelk, 'witte kazen' zijn van koemelk. Verder worden er aan feta nog allerlei extra eisen gesteld door de Griekse wet. Zo moet de kaas bijvoorbeeld 60 dagen rijpen en er mag niet meer dan 56% vocht in zitten.
Feta zit vol goede voedingsstoffen
En dan blijkt dat feta boordevol goede stofjes zit! Feta is bijvoorbeeld rijk aan calcium, vitamine B12, vitamine D en aminozuren, allemaal stoffen die je lichaam hard nodig heeft. Ook bevat het product minder vet en calorieën dan bijvoorbeeld cheddar of Parmezaanse kaas.
Het verschil tussen harde en zachte kaas komt door de rijpingsduur en het watergehalte. Zachte kazen zijn kort gerijpt en bevatten meer dan 67% water. Voorbeelden hiervan zijn brie en Camembert.
Een 10+, 20+ of 30+ kaas, waar niet teveel zout in zit, past prima in een gezond eetpatroon en zal het afvallen niet in de weg zitten. Het vetgehalte in kaas wordt aangegeven met bijvoorbeeld 45+. De minder vette kazen bevatten meer calcium.
Magere kaas is relatief gezond als broodbeleg
Kaas is niet supergezond, maar bevat wel hoogwaardige wei-eiwitten en melkeiwitten. Kaas is dus alleen gezond als je het met mate eet. Neem bij voorkeur magere (20+ & 30+) kaas, want die bevat relatief weinig verzadigd vet.
Volgens voedingsdeskundige Celine Dejaeghere is mozzarella de gezondste optie. “Als je puur afgaat op de voedingswaarde kan je zeggen dat feta iets minder goed scoort dan mozzarella.” Die voedingswaarden zijn dan vooral de calorieën en het vetgehalte.
Deze was nog net iets te zuur, maar smaakte al wel veel beter. Stukken beter was de feta van de Lidl, volgens onze Grieken lekker zacht en fris. De allerbeste feta kopen we het beste bij de natuurwinkel van het merk Oma Der Grieche feta. Deze kaas smaakte precies zoals een goede fetakaas moet smaken.
Is dit hetzelfde als feta? Door de Europese regelgeving mag alleen kaas die is geproduceerd in Griekenland en gemaakt is van minimaal 70% schapenmelk en maximaal 30% geitenmelk feta heten. Veel producenten die feta-achtige kaas maken, bijvoorbeeld van koemelk, noemen het daarom 'mediterrane kaasblokjes of 'witte kaas'.
Feta is witte kaas van schapen- en geitenmelk uit Griekenland. Alleen witte kaas gemaakt op het Griekse vasteland of het eiland Lesbos mag Feta heten. Bovendien moet Feta gemaakt worden volgens bepaalde regels, waaronder het bewaren in pekel oftewel zout water.
Verse kaas, door veel mensen ook witte kaas genoemd, is kaas die niet of nauwelijks is gerijpt. Daardoor is het een zachte, smeuïge kaas met een milde smaak. Onze zuiderburen noemen kwark overigens ook een verse kaas ('platte kaas').
De originele Griekse Feta wordt gemaakt uit schapen- en/of geitenmelk en is herkenbaar aan de witte kleur en brokkelige structuur. De smaak is zeer rijk, licht kruidig, iets zuur en tegelijk romig.
'Normale' Feta is daarentegen zeker niet ongezond! Het bevat diverse nuttige voedingsstoffen zoals calcium, vitamine B12, vitamine D en aminozuren. Feta is daarom goed voor je botten en darmen. Het bevat van nature ook een heel stuk minder vet dan andere kazen zoals oude Goudse of Cheddar.
Kaassoort oude boerenkaas
De rijpingstijd van oude boerenkaas ligt tussen de 10 en 12 maanden en staat bekend onder de Nederlandse harde kazen als het kaassoort met meer karakter. Door zijn langere rijpingstijd komt het pikantere soms zelf pittige karakter sterker naar voren.
Jong belegen kaas
Een zachte, romige kaas met een volle smaak. Rijpingstijd 3 à 4 maanden. Verkrijgbaar aan het stuk, en in een kaasje van een pond of een kilo.
Halloumi is de perfecte kaas voor in een warme salade. Bak de halloumi en doe hem in plakjes in je salade of snij hem in blokjes als vervanger voor fetakaas. Ideaal als alternatief voor vlees in een vegetarisch gerechtje.
Feta invriezen is een goede bewaarmethode voor deze witte Griekse kaas. Zeker als je veel Feta over hebt, want weggooien zou natuurlijk zonde zijn. Venzelfsprekend kun je deze kaassoort ook in de koelkast bewaren, maar veel korter dan ingevroren.
En dat is een van de redenen dat bijvoorbeeld het Voedingscentrum adviseert om soorten te kiezen met minder zout. Hüttenkäse, mozzarella en verse geitenkaas staan in de Schijf van Vijf. Het advies is voor volwassenen om iedere dag 40 gram kaas te eten.
De aanduidingen 10+, 20+, 30+, 40+,45+, 48+, 50+, 60+ op de verpakking geven het vetgehalte aan. Magere kaas (10+, 20+ en 30+), bevat minder vet en meer calcium dan de vettere varianten. Het vet in kaas bestaat voor meer dan 60% uit verzadigd vet.
Toch is pindakaas gezond
Maar omdat pindakaas voor ruim de helft uit vet bestaat, is het behoorlijk calorierijk: ongeveer 630 kilocalorieën per 100 gram, veel meer dan bijvoorbeeld volvette kaas (ongeveer 390 kcal) of boterhamworst (309 kcal). Toch is het een gezonde vervanger van zulk hartig beleg.
Bananen bevatten in vergelijking met andere fruitsoorten meer calorieën en weinig vitamine C. Daarentegen bevatten bananen wel heel veel andere gezonde voedingstoffen, zoals vezels, vitamine B6 en kalium. Dat bananen meer calorieën bevatten, maakt het niet meteen een ongezonde keuze.