In de winter is de opwarming versterkt doordat er vaker westenwind en minder vaak noord(oosten)wind is. Bovendien valt er door de grotere hoeveelheid westenwind meer neerslag."
Temperatuurverdeling. Door de slechtere toevoer van warmere lucht van de subtropen is het verschil in temperaturen tussen Zuid- en Noord-Europa ook groter dan in de zomer. Grotere temperatuurverschillen veroorzaken grotere drukgradiënten en zo ook gemiddeld meer wind.
De straalstroom verandert van positie tijdens de koudere maanden, wat leidt tot meer winderige dagen en hogere winden aan het oppervlak in de winter . Wind waait van gebieden met hogere druk naar gebieden met lagere druk. Drukgradiënten, of verschillen, worden veroorzaakt door temperatuurcontrasten van de ene luchtmassa ten opzichte van de andere.
Naar schatting is de globale windsnelheid sinds de jaren zestig met 25 procent afgenomen. Toch bleef het fenomeen lang onder de radar. Pas tien jaar geleden kwam de Australische wetenschapper Michael Roderick de daling in windsnelheid op het spoor bij zijn onderzoek naar verdamping.
Nu is het natuurlijk een optesom van een heel jaar, januari waait het meestal harder en meer dan in bijvoorbeeld juli.
Windkracht 12 staat voor een orkaan, dit komt in ons land bijna nooit voor. Alle stormen in Nederland vanaf windkracht 10 zijn te vinden in de lijst met zware stormen sinds 1910.
Het KNMI houdt sinds 1910 de zware stormen bij in Nederland, met een windkracht van 10 of meer. Daarvan is bekend dat ze tegenwoordig niet vaker voorkomen dan vroeger. Het waren er tot nu toe deze eeuw veertien, een frequentie die overeenkomt met de vorige eeuw.
Over land is de wrijving over het algemeen hoger door obstakels als bergen en bossen, maar ook hoge gebouwen. Deze obstakels remmen de wind over het algemeen af. Over zee zijn er weinig obstakels en kan de wind in volle kracht door razen en weinig afgeremd worden.
Ter hoogte van zo'n front wordt de warmere lucht telkens gedwongen te stijgen boven de koudere lucht. Zo ontstaat er bewolking en uiteindelijk ook neerslag. Samen met de neerslag die deze fronten produceren, ontstaat er dikwijls ook een felle wind.
Boven zee is die wrijving vele malen minder aanwezig, waardoor het langs de kust vrijwel altijd harder waait. De meest windluwe plaats in ons land is Arcen met een jaargemiddelde windsnelheid van ongeveer 11 km/uur. Vlieland is het meest winderig met een gemiddelde windsnelheid van ongeveer 28 km/uur.
Om in Nederland echte vrieskou te krijgen is traditioneel (noord)oostenwind nodig. Daarbij wordt vaak koude lucht aangevoerd uit landen met lagere wintertemperaturen. Bij winterse oostenwind is het hier doorgaans koud, droog en zonnig. De temperatuur ligt dan 's nachts en soms ook overdag ruim onder het vriespunt.
Hoe warm is de Noordzee? De temperatuur van het water van de Noordzee is een relatief korte periode van het jaar echt warm. De watertemperatuur van de Noordzee verschilt namelijk van gemiddeld 4 graden in de winter tot ongeveer 20 graden gemiddeld in de zomer.
De meeste koudegolven komen voor bij een noordoostenwind. Als de wind weken lang uit het noordoosten waait, kan deze extreem koude lucht aanvoeren.
Dat het de laatste tijd steeds vaker harder waait, heeft te maken met de versterkte klimaatverandering. Gevolg is regelmatig onstuimig weer en meer storm. Doordat de aarde langzaam opwarmt, ontstaan boven oceanen meer storingen. Die storingen trekken door de zeestroming van de Atlantische oceaan over Nederland.
De gemiddelde windrichting in Nederland is ongeveer zuidwest. Gemiddeld waait in Nederland 2 à 3 uur na zonsopkomst de wind het zwakst en ongeveer 3 à 4 uur na de hoogste zonnestand het sterkst.
Hoe warmer het water is, hoe meer vocht meegenomen kan worden in de stijgende luchtbellen. Daardoor kan extra veel regen vallen. Als deze buien verder landinwaarts trekken doven de buien snel weer uit, want landinwaarts is de lucht in het najaar vaak kouder dan boven het relatief warme zeewater.
Zoals het er nu naar uitziet begint september met warmer en droger weer dan normaal. Daarbij kan het soms best nog zomers warm worden. Naarmate september vordert blijft het waarschijnlijk warmer dan normaal, maar daarbij neemt de kans op regen wel toe.
Als de zon ondergaat, vallen de opwaartse luchtbewegingen stil, het begin van een rustige en kalme nacht met sterren aan de hemel. Dit afkoelingsproces aan de grond is bij mooi weer de belangrijkste reden waarom de wind tegen de avond gaat liggen.
Veel mensen associëren herfst met storm en regen. Dat is vaak ook wat bedoelen als we “herfstachtig weer” aankondigen. Maar het weer waar we momenteel mee te maken hebben - frisse ochtenden, vaak met nevel of mist en droge, overwegend zonnige middagen - is ook typisch herfstweer.
Toch kan de wind ook in Nederland hoge en verwoestende snelheden bereiken. Op 5 november 1948 trok een windhoos toevallig precies over een windmeter van het KNMI op Vlieland. Het resultaat was een windstoot van 202 km/u, de hevigste windstoot ooit in Nederland gemeten.
Een groot deel van het land ligt onder zeeniveau en wordt doorkruist door een netwerk van rivieren, meren en kanalen . Dit alles betekent dat de lucht het hele jaar door relatief vochtig is. U zult vaak mist en nevel ervaren, vooral in de late herfst en vroege lente.
We hebben de laatste jaren in Nederland steeds vaker te maken met extreem weer. Dat komt door klimaatverandering. Hierdoor wordt het steeds warmer op aarde. Met als gevolg dat we in ons land vaker met langdurige stortregens, hittegolven, droogte of zware stormen te maken krijgen.
De beruchtste Nederlandse zomerstorm van de 20e eeuw, is de Hemelvaartsdagstorm op 12 mei 1983. Volkomen onverwacht nam de wind in een uur toe tot windkracht 8 en aan de Zeeuwse en Hollandse kust en bij de Afsluitdijk tot windkracht 10.
Bert, Éowyn, Floris, Gerben, Kayleigh, Otje en Rafi
Naast Bert heeft Nederland nog zes namen aangeleverd voor het nieuwe stormseizoen. Éowyn komt van een personage van de film Lord of the Rings en is een Ierse naam, maar ingebracht door het KNMI.
De zwaarste orkaan ooit gemeten ontstond voor de kust van de Filipijnen in 1979. Tyfoon Tip, die op de Filipijnen tyfoon Warling werd genoemd, kende windsnelheden tot 305 kilometer per uur en had een diameter van maar liefst 2220 kilometer.