Spelt wordt ook wel gezien als een variant van tarwe, maar is geen tarwesoort. Een andere naam voor spelt is Triticum spelta. Spelt is een heel oud graansoort, dat vroeger veel werd verwerkt tot voedsel.
Speltbrood niet glutenvrij!
Speltbrood wordt gebakken van het oergraan spelt (Triticum Spelta), welke nauw verwant is aan het huidige broodtarwe (Triticum Aestivum). De eiwitten van deze twee graanrassen lijken dus erg op elkaar. Om die reden kunnen veel mensen met een allergie voor tarwe ook geen spelt verdragen.
Spelt en tarwe zijn graansoorten die nauw met elkaar zijn verwant. Dit kun je al zien aan de Latijnse naam die beiden hebben; spelt heet ook wel Triticum aestivum subspecie spelta en tarwe Triticum aestivum L. Spelt wordt beschouwd als een primitieve tarwesoort.
Waarom staat er spelt(tarwe) op het etiket en niet enkel spelt? Bij de ingrediëntendeclaratie op onze verpakkingen van speltproducten wordt er achter het ingrediënt 'spelt' ook tussen haakjes tarwe benoemd. Wij zijn volgens wetgeving verplicht om te vermelden dat spelt een familiesoort van tarwe is.
Brood, granen en afgeleiden
Toegelaten: rogge, haver, gerst, spelt, maïs, rijst, soja, boekweit, maniok, sesam, quinoa en hun afgeleiden, tarwevrij brood, beschuit, muesli, havervlokken, koekjes.
Er bestaan gelukkig genoeg alternatieven voor tarwe in brood. Brood kan worden vervangen door brood van andere granen zoals haver, rogge, gerst, kikkererwten, maïs en boekweit. Liever geen gluten? Dan kan je in plaats van gewoon brood glutenvrij brood eten.
Het fijnste brood voor je darmen is volkorenbrood. Van welk graan dan ook: tarwe, spelt, rogge. Als de hele graankorrel gebruikt wordt, bevat het brood namelijk meer gezonde voedingsstoffen en dus ook meer vezels. En dat hebben je darmen nodig, zeker in geval van verstopping.
Volkorenbrood is de meest gezonde keuze omdat het de meeste vezels en andere gunstige voedingsstoffen bevat. Brood wordt gemaakt van graan, meestal tarwe. Bij het maken van witbrood wordt alleen de kern van de graankorrel gebruikt. Voor volkorenmeel wordt de hele graankorrel vermalen.
Speltbrood en tarwebrood zijn even gezond. In spelt en tarwe zitten ongeveer evenveel koolhydraten, eiwitten, mineralen, vitamines en vezels. Ook speltbrood is verkrijgbaar in de varianten wit, bruin en volkoren. Volkoren is het gezondst.
Ja, uit onderzoek blijkt dat spelt meer eiwitten en meervoudig, onverzadigde vetzuren bevat dan tarwe. Het is rijk aan vitamine B3 en bevat meer mineralen dan tarwe, zoals koper, fosfor, magnesium, ijzer en zink. Het voordeel van spelt is dat het beduidend minder phytaatzuur bevat dan tarwe.
In vergelijking met een sneetje koolhydraatarm brood van 5 tot 7 gram per snee, bevat speltbrood teveel koolhydraten. Echter, speltbrood past prima (net als goed volkorenbrood) in een koolhydraatbeperkt eetpatroon.
Coeliakie (spreek uit 'seu-lia-kie') is een auto-immuunziekte waarbij iemand overgevoelig reageert op gluten. Gluten is een eiwit dat zit in tarwe (inclusief spelt en khorasantarwe), rogge en gerst.
Glutenvrije producten zijn producten waar méérdere glutenbevattende graansoorten niet inzitten: tarwe, rogge, gerst, spelt, haver, kamut. In tarwevrije producten kunnen andere granen dan tarwe nog wél zitten.
Bruinbrood bevat twee keer zoveel vitamines en mineralen als witbrood en volkorenbrood drie keer zoveel. Witbrood kan in een aantal situaties beter zijn dan volkorenbrood, bijvoorbeeld om suikers snel aan te vullen. Speltbrood is niet gezonder dan tarwebrood. Neem je speltbrood, kies dan voor volkoren.
Gemiddeld eten we namelijk zo'n 134 gram brood per dag. Dat staat gelijk aan 3,5 tot 4 sneetjes. Maar als je kijkt naar onderstaande tabel van het Voedingscentrum ligt dat toch echt op de ondergrens van het advies. Volwassen mannen hebben namelijk zo'n 6 tot 8 sneetjes brood per dag nodig en vrouwen zo'n 4 tot 5.
Het roggebrood bevat geen kunstmatige geur-, kleur-, en smaakstoffen en is tevens vrij van conserveermiddelen en voedingszuren. Ook is het volledig vrij van toegevoegde suikers en tarwe. Echt ouderwets lekker en puur natuur roggebrood! Makkelijk voorgesneden in 9 sneetjes en natuurlijk, zoals altijd, 100% biologisch!
Cholesterolwaarden verbeteren. Het eten van voedingsmiddelen die oplosbare vezels bevatten, zoals spelt, vermindert de hoeveelheid cholesterol die het lichaam in de bloedbaan absorbeert. Oplosbare voedingsvezels verlagen zowel lipoproteïne met een totale als een lage dichtheid, of de 'slechte' cholesterol.
Dat komt mede omdat tarwe meer opbrengst levert per hectare dan andere granen. Dat betekent dat je voor dezelfde hoeveelheid spelt een groter teeltoppervlakte nodig hebt. Daarbij komt dat de speltkorrel anders is dan de tarwekorrel. De speltkorrel moet eerst nog gepeld worden.
Een hele simpele broodvervanger is groente met een gekookt ei en een handje nootjes. Snijd een paprika in reepjes, wat plakjes komkommer, een paar worteltjes, prak een avocado met 2 eitjes door elkaar met wat zout en kruiden. Zo maar een paar ideetjes om een gezonde en vullende lunch te maken zonder brood.
Havermout is in principe glutenvrij en daarom geschikt voor iedereen die gevoelig is voor gluten. In haver zitten weliswaar eiwitten, maar die zijn anders dan de gluten in tarwe, gerst en rogge. Toch moet je oppassen als je glutenintolerantie hebt.
Speltpasta lijkt qua voedingswaarde veel op volkorenmeel.
Oergranen bevatten een ander soort gluten. Hierdoor kunnen sommige mensen spelt producten beter verdragen dan volkoren producten. Het is echter niet zo dat speltpasta altijd een gezondere keuze is dan volkorenpasta.
Tarwe komt in verschillende producten voor zoals diverse soorten brood, koekjes, muesli, gebak, pasta's, vermicelli. Maar bijvoorbeeld ook in diverse vleeswaren, hagelslag en candybars. Producten die meel, bakmeel, bloem of tarwezetmeel op de ingrediëntenlijst hebben staan bevatten ook tarwe-eiwitten.