Ook in het geval van een geestelijke stoornis kan er sprake zijn van wilsontbreken, regeling: Art 3:34 BW. Een meerderjarige met een geestelijke stoornis kan onder curatele worden gesteld, er wordt dan een curator aangesteld.
Wilsontbreken. Bij wilsontbreken is er geheel geen wil tot het sluiten van een overeenkomst. Dit kan bijvoorbeeld spelen in het geval dat een overeenkomst tot stand komt onder invloed van een geestelijke stoornis.
Als de wil van de koper of de verkoper om een overeenkomst aan te gaan door bepaalde oorzaken onjuist is gevormd, dan kan er sprake zijn van een wilsgebrek. Een voorbeeld van een wilsgebrek is dwaling. Bij dwaling komt het er altijd op neer dat een van de partijen uit is gegaan van de verkeerde informatie.
Bedreiging (wilsgebrek)
Er is sprake van bedreiging wanneer iemand een ander tot het verrichten van een bepaalde rechtshandeling beweegt door onrechtmatig deze of een derde met enig nadeel in persoon of goed te bedreigen.
Als u zich bedreigd voelt, belt u de politie op 0900 - 8844 (belkosten). U hoort van de medewerker of u aangifte kunt doen en hoe u dat doet.
Het Burgerlijk Wetboek noemt vier wilsgebreken die ervoor kunnen zorgen dat de overeenkomst vernietigbaar is: bedreiging, bedrog, misbruik van omstandigheden en dwaling.
Vereisten voor een succesvol beroep op dwaling. Onjuiste voorstelling van zaken; Causaal verband tussen de onjuiste voorstelling en het sluiten van de overeenkomst. Als de persoon had geweten van de ware situatie, dan had hij de overeenkomst niet gesloten (onder dezelfde voorwaarden);
Bedrog, dwaling en misleiding lijken erg veel op elkaar. Het doel bij deze vormen van wilsgebreken is dat de ene partij de ander (het slachtoffer) opzettelijk op basis van een onjuiste voorstelling van zaken een overeenkomst laat sluiten die het slachtoffer bij juiste voorstelling van zaken niet zou sluiten.
Wederzijdse dwaling
In dat geval hebben beide partijen gedwaald. Indien sprake is van wederzijds dwaling geldt er een bijkomende voorwaarde, namelijk dat de verkoper bij een juiste voorstelling van zaken niet hoefde te begrijpen dat de koper de overeenkomst niet zou zijn aangegaan.
Nietigheid betekent dat een rechtshandeling van rechtswege - automatisch en dus zonder dat daar een aparte handeling voor nodig is - ongeldig is. Nietigheid heeft terugwerkende kracht en werkt dus terug tot het moment waarop de rechtshandeling is verricht.
Met betrekking tot vernietigbaarheid is dit dan wel met terugwerkende kracht. Hetgeen wat al is verricht door een van de partij geldt als onverschuldigd betaald en kan teruggevorderd worden. Het is ook mogelijk om de overeenkomst voor een gedeelte (partieel) nietig te verklaren of te vernietigen.
Een geldige overeenkomst kan vernietigd worden
Vernietiging heeft terugwerkende kracht. Wordt de overeenkomst vernietigd dan wordt deze geacht nooit te hebben bestaan. Indien er al prestaties zijn verricht, dan dienen deze ongedaan gemaakt te worden.
de bedreiging moet zodanig zijn, dat een redelijk oordelend mens daardoor werd beïnvloed (objectieve relevantie); onrechtmatig karakter; het oogmerk om de ander tot een rechtshandeling te bewegen; causaal verband tussen de bedreiging en de rechtshandeling.
Bij dwaling wordt er een overeenkomst gesloten op basis van verkeerde informatie. Deze informatie moet zo belangrijk zijn dat als de koper het had geweten, hij de koop niet zou hebben gesloten of voor een aanzienlijk lagere prijs. De verkoper heeft een mededelingsplicht en de koper heeft een onderzoeksplicht.
Vernietigbaarheid vs. nietigheid
Een nietig besluit heeft daardoor geen rechtsgevolgen. Aan de andere kant roept een vernietigbare rechtshandeling wel rechtsgevolgen in het leven. Pas als een vernietigbaar besluit in rechte wordt vernietigd, wordt dit geacht nooit te hebben bestaan.
Voor een geslaagd beroep op dwaling moet er een causaal verband zijn tussen de dwaling en het aangaan van de overeenkomst. Het is vereist dat de overeenkomst bij een juiste voorstelling van zaken niet zou zijn gesloten.
De meest voor de hand liggende rechtsgrond voor schadevergoeding bij een (primair) beroep op dwaling is onrechtmatige daad.
Bij oneigenlijke dwaling stemmen de wil en verklaring niet met elkaar overeen. Bijvoorbeeld: iemand tekent een overeenkomst, maar de inhoud blijkt als gevolg van een misverstand niet juist te zijn.
Dwaling is de situatie waarbij een overeenkomst tot stand komt zonder goede voorstelling van zaken, terwijl geldt dat als partijen wel een goede voorstelling van zaken hadden gehad, zij nimmer een overeenkomst zouden hebben gesloten.
Een voorbeeld van dwaling.
Wanneer je naar de keuring gaat, komt aan het licht dat de vorige eigenaar met de wagen een zwaar auto-ongeval heeft gehad en de auto daarna slecht heeft laten repareren. Dit is een voorbeeld van een dwaling die in aanmerking komt voor vernietiging van de overeenkomst.
Wanneer is er sprake van dwaling? Dwaling betekent dat in ieder geval een van beide partijen uit is gegaan van verkeerde (essentiële) informatie bij het sluiten van een overeenkomst. Vereist is dat bij een juiste voorstelling van zaken de overeenkomst niet zou zijn gesloten (of onder andere voorwaarden).
Relatieve nietigheid.
Relatieve nietigheid kan alleen worden ingeroepen door de persoon die wordt beschermd door de rechtsregel die overtreden is. Relatief nietige of vernietigbare rechtshandelingen kunnen expliciet of zelfs impliciet bevestigd worden door de personen die de nietigheid kunnen inroepen.
Er is sprake van wanprestatie wanneer een van de partijen zijn verplichtingen uit de overeenkomst niet of niet geheel nakomt, of wanneer de verplichting niet correct wordt nagekomen.
Zo worden producten in reclame-uitingen vaak aangeprezen als 'de mooiste', of 'de beste', ook al is dat feitelijk niet waar. Dergelijke aanprijzingen in algemene bewoordingen zijn in toelaatbaar. Ook een eigen mening kan worden aangemerkt als aanprijzing.