Om van een hittegolf te spreken moet het op ten minste vijf dagen achter elkaar 25 graden of meer worden en op drie dagen moet het kwik stijgen naar 30 graden en meer. Eerder dit jaar werden bij verschillende meetpunten al regionale hittegolven vastgesteld, maar dat gebeurde in de zomermaanden juni en juli.
De Bilt heeft de criteria niet bereikt, waardoor nog geen sprake is van een officiële hittegolf. Sinds afgelopen donderdag ligt de temperatuur met uitzondering van de kustgebieden en het noorden van het land boven 25 graden.
Voor veruit het grootste deel van Nederland is de kans op een hittegolf nihil. Ook voor De Bilt is de kans uiterste klein. Het is zelfs maar de vraag of er één keer 30 graden gehaald wordt, laat staan drie keer.
Onder meer China, India, Noord-Afrika en het zuiden van de Verenigde Staten gaan op het moment gebukt onder extreem hoge temperaturen. Deze warme weerpatronen gaan gepaard met hevige regenval, wat op veel plaatsen heeft geleid tot zware overstromingen.
Hierbij een update over het hitteplan. Vanaf woensdag 10 augustus is het Nationaal Hitteplan van kracht. Het KNMI verwacht dat de temperatuur de komende dagen oploopt tot minimaal 25 tot 30 graden graden. Het hitteplan blijft aan tot na het weekend, tot dan worden tropische temperaturen verwacht.
Warm weer kan ongeacht de leeftijd, bij iedereen leiden tot vermoeidheid, concentratieproblemen, duizeligheid en hoofdpijn. In ernstige situaties kan uitdroging leiden tot uitputting, kramp, misselijkheid, flauwte en bewusteloosheid. Tevens kunnen huidproblemen optreden zoals huiduitslag en jeuk.
Het is namelijk pas drie jaar geleden dat we in Nederland voor het eerst boven de 40 graden uitkwamen. Voorheen waren die temperaturen ondenkbaar. Het weerrecord uit dat jaar staat nog altijd. Het werd toen 40,7 graden in Gilze en Rijen.
In Death Valley in de VS is het ruim 53 graden. De hoogste temperatuur ooit gemeten op aarde was 56,67 graden Celsius in juli 1913 in Furnace Creek bij Death Valley (in de Amerikaanse staat Californië), zegt Randy Ceverny van de World Meteorological Organization, het weerinstituut dat wereldwijd alle cijfers bijhoudt.
Hoogste temperaturen ooit gemeten
Records per continent: Noord-Amerika: 56,7°C op 10 juli 1913 in Furnace Creek, Death Valley, Verenigde Staten. Afrika: 55,0°C op 7 juli 1931 in Kébili, Tunesië Azië: 55°C, in Al Majmaah, Saoedi-Arabië, op 8 juni 2019.
Hoewel in Nederland veel mensen waarschijnlijk deze zomer niet als bijzonder 'mooi' hebben ervaren, was het toch een "zeer warme en zonnige zomer", aldus het KNMI. De gemiddelde temperatuur was 18,4 graden. Dat is bijna een graad warmer dan het langjarig gemiddelde van 17,5 graden Celsius.
Uiteindelijk klokte de hittegolf van '76 af op een gemiddelde temperatuur van 32,9 graden Celsius. Op de warmste dag die zomer werd het 35,4 graden.
Sinds 1901 telt het KNMI het aantal landelijke hittegolven . De teller staat nu totaal op 25 hittegolven. De langste duurde achttien dagen en viel in juli en augustus 1975. Het daaropvolgende jaar neemt, samen met een hittegolf uit 1947, met 17 dagen een gedeelde tweede plek in.
Record hoogste temperatuur
De hoogste temperatuur in Nederland sinds het begin van de metingen is 40.7°C op 25 juli 2019 in het Noord-Brabantse Gilze-Rijen. In de zomer van 2019 kwam voor het eerst in Nederland de temperatuur boven de 40°C.
Het zijn temperaturen die we hier in Europa (gelukkig) nog niet kennen, maar voor mensen in het Midden-Oosten bereikt de thermometer nu al de 50 graden. De rijkere bovenklasse zoekt de verkoeling op, maar voor miljoenen andere mensen valt er nauwelijks aan de hitte te ontsnappen, met alle gevolgen van dien.
Om van een hittegolf te spreken moet het op ten minste vijf dagen achter elkaar 25 graden of meer worden en op drie dagen moet het kwik stijgen naar 30 graden en meer. Eerder dit jaar werden bij verschillende meetpunten al regionale hittegolven vastgesteld, maar dat gebeurde in de zomermaanden juni en juli.
Een temperatuur van 30 graden voelt bij 50 procent luchtvochtigheid aan als 31 graden, bij 80 procent als 38 graden en bij 100 procent zelfs als 44 graden. Gevoelstemperaturen boven 55 graden zijn levensgevaarlijk omdat het lichaam zijn warmte maar moeilijk meer kwijt kan. Dat leidt tot oververhitting.
Op 13 januari werd in het Australische Onslow een recordhoge temperatuur gemeten voor het zuidelijk halfrond, namelijk 50,7 graden. Daarmee was het tot gisteren de hoogste temperatuur ter wereld van 2022. Gisteren noteerde de Pakistaanse stad Jacobadad een temperatuur van 51,0 graden.
Gemiddeld wordt het in Soedan ongeveer 52 graden.
Als het buiten warmer is dan 37 graden, kan je lichaam niet meer goed afkoelen. Dan kunnen er twee dingen gebeuren. Je kunt uitdrogen en je hebt kans op oververhitting. Boven de 40 graden kan het zelfs misgaan.
De zomer was met een etmaalgemiddelde temperatuur van 18,3 °C tegen normaal 17,0 °C in De Bilt zeer warm.
Een lichaamstemperatuur boven de 40 graden kan al problematisch worden. Boven de 41 gaat het echt mis. De stolling en ontstolling raken dan uit balans, er ontstaan bloedpropjes, en dat zorgt ervoor dat organen uitvallen."
Algemeen wordt aangenomen dat koffie (cafeïne), een te warme omgeving, alcohol, sterk gekruid voedsel, emoties, stress en angst de opwelling kunnen uitlokken. Dat kan echter verschillen van persoon tot persoon. Niet elke vapeur is even fel. Zo kan je soms gewoon één of twee keer zuchten en het is al weer voorbij.