Op dit moment zitten 106 mensen in de Japanse dodencel. De doodstraffen worden ook daadwerkelijk uitgevoerd. Eind juli werd een man geëxecuteerd die zeven mensen had gedood in een winkelcentrum in Tokio. In december 2021 werden drie mannen geëxecuteerd.
Executie door ophanging
Momenteel zitten er ruim honderd gevangenen in het land in de dodencel. Executie gebeurt door middel van ophanging. Mensenrechtenorganisaties hebben zich herhaaldelijk tegen de doodstraf uitgesproken, maar onder de bevolking zelf is er nog altijd veel steun voor.
In Japan is de doodstraf opgenomen in het strafrecht. De straf wordt in de praktijk alleen toegepast bij meervoudige moord.
Inmiddels hebben 144 landen de doodstraf in de praktijk afgeschaft – dat is meer dan twee derde van alle landen ter wereld. In 2021 waren er 579 executies wereldwijd – dat waren er 483 in 2020.
Doodstraf per staat
23 van de 50 staten hebben de doodstraf afgeschaft. In Californië, Oregon en Pennsylvania heeft de gouverneur een tijdelijke pauze op het uitvoeren van de doodstraf ingesteld. In staten die nog wel gevangenen ter dood brengen, is een dodelijke injectie de gebruikelijke methode.
De afschaffing van de doodstraf is daarnaast een vereiste voor toetreding tot de Unie. In Europa handhaven alleen Wit-Rusland en de niet erkende Volksrepubliek Donetsk de doodstraf. Rusland handhaaft de doodstraf, maar er is een moratorium. De laatste executie in Rusland was in 1999.
In 1983 werd in de Grondwet bepaald dat de doodstraf niet kan worden opgelegd (artikel 114). Sindsdien kent Nederland de doodstraf niet meer, noch voor misdrijven in vredestijd noch voor misdrijven in oorlogstijd.
De doodstraf kost ongeveer vier keer zo veel als een levenslange gevangenisstraf. De grootste kostenpost is de slopende rechtsgang. De afgelopen jaren is het geregeld voorgekomen dat ter dood veroordeelden onschuldig bleken te zijn. Rechters zijn daardoor zeer huiverig geworden om fouten te maken.
In 1952 worden zo de laatste doodvonnissen voltrokken, en sindsdien is de doodstraf in Nederland ook dood. Een van de argumenten tegen de doodstraf vind je in de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens. Daar hebben we in afgesproken dat ieder mens het recht heeft om te leven.
De elektrische stoel wordt tegenwoordig in een beperkt aantal Amerikaanse staten gebruikt: In Alabama, South Carolina en Virginia kan de veroordeelde kiezen tussen de stoel en een dodelijke injectie. Ook in Florida kan de veroordeelde kiezen tussen stoel en injectie.
Met 13 jaar hanteerde Japan een van de jongste leeftijden ter wereld voor seksuele meerderjarigheid. In ons land is dat 16 jaar. Dat betekent dat wie jonger is dan 16 jaar in principe geen toestemming kan geven voor seksuele handelingen.
Er wonen meer dan 50.000 mensen in Japan die ouder zij dan 100 jaar! Per jaar worden er gemiddeld twee moorden gepleegd met wapens. In Nederland ligt dit aantal misdaden rond de 120. Ondanks dat ze relatief onbekend zijn bestaat Japan uit 6852 eilanden.
De doodstraf is een schending van het recht op leven, een recht dat is vastgelegd in de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens. De doodstraf is bovendien geen doeltreffend middel tegen criminaliteit en het risico dat onschuldige mensen om het leven gebracht worden, is niet onbestaande.
Verenigde Staten van Amerika
In de Verenigde Staten verschilt de opvatting van levenslang sterk per staat. Meestal wordt er geen 'levenslang' gegeven, maar een straf die veel langer is dan een normaal mensenleven (bijvoorbeeld 200 jaar voor meerdere moorden).
Er is een aantal argumenten voor de doodstraf aan te voeren. Ze is de meest zekere en doeltreffende manier om mensen te elimineren.Ze kan ook gevoelens van wraak onder de bevolking bevredigen. Doodstraffen die worden uitgesproken onder druk van de publieke opinie, verwekken doorgaans de meeste emotie.
De laatste die in Nederland in vredestijd zijn misdaad met de dood moet bekopen is Johannes Nathan. Hij wordt op 31 oktober 1860 op de Markt in Maastricht opgehangen omdat hij zijn schoonmoeder heeft vermoord. In de tien jaar hierna wordt de doodstraf nog wel opgelegd maar niet meer uitgevoerd.
Hoe Nederlanders aankijken tegen de doodstraf is sinds de Tweede Wereldoorlog herhaaldelijk onderzocht. Nooit eerder lag het percentage voorstanders zo laag als nu: 31 procent. 57 procent is uitgesproken tegenstander.
DEN HAAG - Twee op de vijf Nederlanders (43 procent) zijn voor herinvoering van de doodstraf. Dit blijkt uit een enquête die door het NIPO is gehouden onder 905 kiesgerechtigde Nederlanders. De doodstraf zou moeten gelden voor mensen die ernstige misdaden hebben begaan.
Liechtenstein was in 1798 het eerste land ter wereld dat de doodstraf afschafte.
Dit ter vervanging van de doodstraf, die tot die tijd gold. Je zou denken dat men vond dat de doodstraf te heftig was en daarom werd afgeschaft, maar niets is minder waar! Iemand levenslang opsluiten tot de dood erop volgt vond men juist erger dan de doodstraf.
Sinds 1993 is in Marokko niemand meer geëxecuteerd. De laatste persoon die in Marokko voor het vuurpeloton – de wettelijk vastgelegde executiemethode – stond, was een meervoudige verkrachter. Sindsdien betekent een terdoodveroordeling in Marokko in de praktijk levenslange opsluiting.
Zelf heeft hij altijd ontkend schuldig te zijn aan de moorden. Inmiddels zit hij meer dan 32 jaar in de gevangenis. C. is 62 jaar en de langstzittende gevangene van Nederland. De enige die nog langer gestraft is, is Cevdet Yilmaz (beter bekend als Ted de Turk), maar hij woont met toezicht buiten de gevangenis.
Doodslag met voorbedachte raad is moord. Sinds de invoering van het Wetboek van Strafrecht staat op doodslag maximaal 15 jaar gevangenisstraf. In 2006 is de maximumduur van de gevangenisstraf voor moord verhoogd van 20 naar 30 jaar, als alternatief voor de levenslange gevangenisstraf.
Levenslange gevangenisstraf is de zwaarste straf die rechters in Nederland kunnen opleggen. De meeste mensen die levenslang krijgen, hebben meerdere levensdelicten (moord, doodslag) op hun geweten. In Nederland zitten op dit moment ongeveer 40 mensen levenslang vast.