Op 8 mei 1945 wordt in België gefeest. De massa komt op straat maar de uitingen van blijdschap zijn misschien niet zo buitenissig als na de bevrijding.
Op vrijdag 1 november 2024 herdenken we de gesneuvelden van de wereldoorlogen. ð¯ Dat gebeurt tijdens een optocht met de Koninklijke Muziekkapel van de Mechelse politie en met een plechtigheid op de stedelijke begraafplaats.
In 1974 beperkte de regering-Tindemans het aantal feestdagen als besparingsmaatregel, omdat de oliecrisis de staatsfinanciën onder druk zette. 8 mei werd voorlopig geschrapt om meer mensen te laten werken en zo de economie te stimuleren.
Ook kende België al drie feestdagen in mei, sindsdien vieren de Belgen de vrijheid op 11 november, samen met de herdenking van het einde van de Eerste Wereldoorlog.
Herdenken blijft ingewikkeld, want is Duitsland alleen dader of ook slachtoffer? Overlevenden in Auschwitz, nadat het Rode Leger in januari 1945 het concentratiekamp had bevrijd. In Duitsland bestaat geen dodenherdenking en ook geen Bevrijdingsdag. Vreemd?
België en Frankrijk: Wapenstilstandsdag (Frans: Jour du Souvenir, 11 november) Verenigde Staten: Memorial Day (laatste zondag in mei; op 11 november valt Veterans Day) Luxemburg: Journée de la Commémoration Nationale (7 oktober) Israël: Jom Hasjoa (april/mei)
In Duitsland wordt vrijdag 8 mei stilgestaan bij 75 jaar 'Kriegsende', de dag waarop in 1945 de Wehrmacht capituleerde. Sinds 1985 wordt die datum in Duitsland steeds meer gezien als een dag van bevrijding van Hitlers naziregime. Maar op de term 'bevrijding' is ook kritiek.
Europadag. Europadag (9 mei) is het jaarlijkse feest van vrede en eenheid in Europa. De datum markeert de verjaardag van de historische Schuman-verklaring, waarin Schuman pleitte voor een nieuwe vorm van politieke samenwerking in Europa, die oorlog tussen de Europese naties ondenkbaar zou maken.
Vergelijkbaar met onze nationale dodenherdenking op 4 mei. In Frankrijk wordt vooral plaatselijk herdacht op 11 november. Je weet misschien wel dat je zelfs in het kleinste gehucht een monument kunt vinden voor de gevallenen.
2 minuten stilte dodenherdenking
De 2 minuten stilte zijn in Nederland van 20:00 tot 20:02 uur. In het Caribische deel van het Koninkrijk der Nederlanden is dit van 18:00 tot 18:02 uur. Op andere plaatsen in de wereld zijn de 2 minuten stilte op een geschikt moment.
Ook heeft ieder land een eigen herdenkingsdag. In België is dat op 11 november (wapenstilstandsdag), in Nederland op 4 mei (Nationale Dodenherdenking), en in Luxemburg op 10 oktober of de zondag het dichtst bij, vanwege het religieuze component van deze herdenking.
Bevrijdingsdag is de nationale feestdag waarop we de bevrijding van Nederland in 1945 vieren. Op deze dag vieren we ook de bevrijding van Nederlands-Indië/Indonesië.
Op 8 mei 1945 wordt in België gefeest. De massa komt op straat maar de uitingen van blijdschap zijn misschien niet zo buitenissig als na de bevrijding. In september 1944 waren de Duitsers halsoverkop vertrokken, kwamen de geallieerden in triomf aan en was er hoop op een nieuwe en betere wereld.
Veenendaal als laatste Nederlandse gemeente op het vasteland bevrijd. De Nederlandse vlag kan nu pas uit in Veenendaal. Daar is vandaag het laatste deel van de stad bevrijd, als laatste gemeente op het vasteland.
Op 27 januari 1945 werd het concentratiekampcomplex Auschwitz-Birkenau bevrijd door het Rode Leger (de Sovjet-soldaten red.). Het ging om de drie hoofdkampen van het complex in de buurt van het stadje Auschwitz (Oświęcim in het Pools). Daar waren in de vijf jaren voordien al 1,1 miljoen gedeporteerden omgekomen.
Het is nochtans een historische datum van formaat. De dag waarop in 1945 nazi-Duitsland overwonnen werd. Vandaag komt extreemrechts terug, eerst op hun sloefen, daarna op hun botten.
Op Pinksteren wordt de uitstorting van de Heilige Geest over de apostelen herdacht. Dit is altijd zeven weken na Pasen. Eerste Pinksterdag is in België, net als in Nederland, een wettelijke feestdag. De openingstijden van bijvoorbeeld de winkels verschillen per plaats.
In 1987 werd bij Koninklijk Besluit het Nationaal Comité 4 en 5 mei ingesteld. Het Nationaal Comité organiseert sindsdien de Nationale Herdenking op 4 mei en de Nationale Viering van de Bevrijding op 5 mei.
Duitse militairen die op 5 mei in uniform meedoen aan het defilé in Wageningen: lange tijd was het ondenkbaar, maar volgend jaar is het mogelijk zover. Het comité Wageningen45 maakte dat onlangs bekend. Steeds vaker wordt Duitsland betrokken bij de Nederlandse Dodenherdenking en Bevrijdingsdag.
Dodenherdenking (4 mei) en Bevrijdingsdag (5 mei) zijn uitzondering op deze regel. Op 4 en 5 mei wordt er gevlagd op de dag zelf, ongeacht of er sprake is van een zondag.
Nee, in de meeste cao's is afgesproken dat 5 mei alleen geldt als een betaalde vrije dag in lustrumjaren, dus elke vijf jaar. Dat was het in 2020 en de volgende 5 mei dat het een vrije dag is, is pas weer in 2025.