Een tomaat is een nachtschade die in groene vorm inderdaad giftig kan zijn, al zijn er groene tomatenrassen die wel eetbaar zijn zonder risico's. In de tomatenplant en in het steeltje zit de stof 'solanine' wat op zich behoorlijk giftig is.
Zowel tomatine als solanine zijn giftige stoffen. Het is daarom niet verstandig om groene tomaten in grote hoeveelheden te eten. Een vergiftiging met solanine kan namelijk zorgen voor akelige symptomen zoals koorts, buikpijn, diarree, overgeven, slaperigheid en lusteloosheid.
Je hoeft niet meteen alle tomaten uit je leven te verbannen. De tomaat zelfs is niet giftig, het steeltje en de bladeren daarentegen bevatten een gif dat krampen en heftige buikpijn kan veroorzaken. Dus altijd dat kroontje van de tomaat verwijderen voordat je 'm eet.
Tomaten die nog niet rijp zijn bevatten de stof tomatine. Deze stof is verwant aan solanine en heeft een vergelijkbare werking. In grote hoeveelheden is tomatine of solanine giftig voor de mens.
Solanine en tomatine geeft een bittere smaak en een wat brandend gevoel in de mond. In grote hoeveelheden zijn solanine en tomatine giftig voor mensen. Ze kunnen misselijkheid, overgeven, buikkramp en diarree veroorzaken. In ernstige gevallen kunnen bewustzijnsverlies, ademhalings- of hartproblemen ontstaan.
De aardappel behoort net zoals overigens de aubergine en de tomaat tot de nachtschadefamilie en bevat het giftige solanine. Daarom eet u ze beter niet rauw. Het meeste gif zit net onder de huid, reden waarom u aardappelen best schilt.
De groene kleur is een aanwijzing dat er verhoogde hoeveelheden van de glycoalkaloïden solanine en chaconine aanwezig zijn. Groengekleurde delen van de aardappel zijn daarom niet meer geschikt voor consumptie. Vermijd dat aardappelen groen worden en bewaar ze in een koele donkere plaats.
De belangrijkste alkaloïden zijn solanine (in groene aardappelen en als 'tomatine' in tomaten), nicotine (kleine hoeveelheden die niet verslavend zijn) en capsaïcine (waardoor pepers pittig zijn) vormen een natuurlijke afweer tegen insecten waardoor ze simpel gezegd giftig zijn.
Een tomaat is rijp als hij van groen naar rood, geel, wit, oranje of paars verkleurt. Hoe langer de vruchten aan de plant blijven hangen hoe beter de smaak. Bij groene tomatenrassen is het wel wat lastiger om te zien wanneer ze rijp zijn. De onrijpe vruchten zijn vaak witgroen en bij het rijpen worden ze geelgroen.
Volgens de kwekers hebben de zwarte tomaten een hartige smaak, terwijl de witte exemplaren vooral zoet smaken.
Bladeren en stam van de tomaat zijn wel giftig
In de tomatenplant zit namelijk glycoalkoloïde (in Nederland wordt het gif soms solanine genoemd). Dit gif veroorzaakt hoofdpijn, buikpijn, misselijkheid en soms zelfs hartklachten en ademhalingsproblemen.
Gina Sam adviseert daarom om niet meer dan twee stuks sinaasappelen en tomaten per dag te eten en deze zelfs te vermijden als je veel last hebt van brandend maagzuur.
Het eten van tomaten kan je helpen om je stoelgang gezond te houden en obstipatie te voorkomen. Dit komt doordat tomaten veel vocht en vezels bevatten. De combinatie van deze twee zorgt ervoor dat je ontlasting meer volume krijgt en soepel blijft.
Voor een gemiddelde volwassene is 200 mg solanine schadelijk; de dubbele hoeveelheid kan zelfs dodelijk zijn. Aardappels bevatten gemiddeld 40 mg solanine per kg. Na het eten van meer dan 5 kilo aardappels in één keer kun je dus ziekteverschijnselen verwachten. Maar ook zonder solanine heb je dan al wel buikpijn.
Tomaat geel en oranje smaak
De oranje en gele trostomaat hebben een lekkere, volle smaak. Je kunt de oranje en gele trostomaat zo gebruiken: Door de opvallende kleuren en sappige bite zijn ze heerlijk in frisse salade. De tomaat kun je ook vullen, bijvoorbeeld met zachte geitenkaas of mager rundergehakt.
Is het eind september en hangen er nog steeds groene, onrijpe tomaten aan je planten? Haal deze tomaten dan van de plant en laat ze binnenshuis narijpen. Door te weinig zonlicht worden je vruchten niet of nauwelijks nog rijp. Leg de vruchten in een kistje of bakje en leg er meteen een rijpe banaan of appel bij.
Tomaten kunnen niet rood worden, wanneer ze niet 'groen volwassen' zijn, zelfs niet door technologie. De tomaten beginnen dus pas kleur te krijgen wanneer ze groen volwassen zijn. De groen volwassen groeifase is de fase waarop supermarkt tomaten geplukt worden. Deze rijpen dan af tijdens het transport of in gaskamers.
Maar om groene tomaten zomaar weg te gooien, dat is zonde. Ze rijpen namelijk van binnenuit. Ze moeten daarom worden geplukt en naar binnen worden gehaald zodat ze kunnen narijpen. Tip: tomaten rijpen sneller als je ze samen met appels of banaan bewaart!
De snoeptomaatjes zijn een bron van kalium. Kalium zorgt er samen met natrium voor dat je spieren goed werken. Snacktomaatjes zijn ook rijk aan vitamine C, dat een hele gezonde werking heeft. Vitamine C zorgt voor een betere weerstand en het verminderen van vermoeidheid.
WAT ZIJN NACHTSCHADES? Nachtschades zijn de eetbare delen van bloeiende planten die tot de Solanaceae-familie behoren. Het zijn groenten die botanisch gezien vaak als fruit worden gezien. Onder ander tomaat, aubergine en aardappel horen hierbij.
Het vetgehalte en het vetprofiel van het bloed verbetert
De krachtige anti-oxidant in tomaat, lycopeen, zorgt ervoor, dat de lever beter functioneert. Het vetprofiel van het bloed verbetert en het LDL gehalte (slechte cholesterol) verlaagt.
'Door het droge weer van de afgelopen weken bevatten de aardappelen veel zetmeel', zegt Marc Goeminne van het 'Interprovinciaal proefcentrum aardappelteelt' uit Kruishoutem. 'Dat zorgt ervoor dat de knollen bij een duwtje of een val zeer makkelijk blauwe plekken vertonen.
De bereiding van blauwe aardappelen
Men kan blauwe aardappelen koken als normale aardappelen, maar ze smaken minder zoet, eerder licht nootachtig. Als je ze rauw opensnijdt, hebben ze een paars-witte-marmerstructuur. Worden ze gekookt, dan zijn ze helemaal paars.
Aardappelen kunnen ook blauwe plekken vertonen. Dat zijn stootplekken. Ze ontstaan als gevolg van een onvoorzichtige behandeling tijdens het rooien, vervoeren of verwerken van de knollen. Blauwe plekken zijn niet schadelijk voor de gezondheid, en beïnvloeden de smaak niet.