Een kies is een vrij grote tand die achter in de mond staat.
Met je kiezen vermaal je je voedsel. Je tanden en kiezen zitten vast in je kaak met een wortel. Een tand heeft er één, een kies heeft er meerdere. Om je tanden heen zit een laagje glazuur, dit beschermt je gebit.
Je kunt een tand of kies kwijtraken door een val of door een ernstige tandvleesontsteking, maar het kan ook gebeuren dat een of meerdere tanden of kiezen missen omdat ze nooit zijn aangelegd. Wat de oorzaak ook is, de tandarts kan zorgen dat je gebit weer hersteld wordt.
Als een tand of kies ernstig aangetast of beschadigd is, kan het trekken van deze tand of kies het enige redmiddel zijn. Het trekken van een tand of kies wordt ook wel extraheren of een extractie genoemd. De tandarts kan de behandeling zelf uitvoeren of als het nodig is je verwijzen naar een kaakchirurg.
Het is beter om de eerste vijf dagen na de behandeling niet te roken en geen alcohol te drinken. Roken en alcohol zijn niet goed voor de genezing. Ook is het verstandig om het 2 á 3 dagen lichamelijk rustig aan te doen, dus niet tillen, voorover hangen et cetera. U mag ook even niet sporten.
Om de tand of kies te behouden is een wortelkanaalbehandeling de beste keuze. Hierbij wordt het ontstoken tandweefsel weggehaald. Het alternatief voor deze behandeling is het trekken van de tand of de kies. Dit gebeurt bijvoorbeeld wanneer een wortelkanaalbehandeling niet mogelijk is.
Het trekken van een kies is niet pijnlijk. Wel kan het zetten van de verdoving gevoelig zijn. Gelukkig is de verdoving in een mum van tijd gezet. Dit betekent dat u slechts zeer korte tijd een pijnlijk gevoel ervaart.
Als de verstandskiezen helemaal doorgebroken zijn door het tandvlees en u ze goed schoon kunt houden, hoeven ze niet verwijderd te worden. Ook als ze diep onder het tandvlees zitten en omringd zijn door gezond weefsel, kunnen ze blijven zitten. Helaas is het vaak zo dat de verstandskiezen maar half doorbreken.
Bij de tandarts
Houd rekening met een kostenplaatje van circa 50 euro per getrokken tand, inclusief lokale verdoving. Gaat het trekken moeizaam of moet er worden gehecht? Dan zitten daar extra kosten aan verbonden.
Het is belangrijk om een loszittende kies zo snel mogelijk te behandelen. Hierbij wordt eerst naar de oorzaak gekeken. Deze oorzaak is dus een tandwortelontsteking, een ontsteking van het tandvlees maar het kan ook om een breuk/barst van de kies gaan.
Zo is het mogelijk om een ontbrekende tand te vervangen middels een brug. Daarnaast is er de etsbrug maar ook de uitneembare prothese. Een en ander is afhankelijk van het aantal missende tanden of kiezen. Als laatste is er het implantaat, hierbij wordt de missende tand of kies één op één vervangen.
Hypodontie of oligodontie, het ontbreken van zes of meer gebitselementen buiten de verstandskiezen, is veel zeldzamer en komt bij ongeveer 1 op de 700 mensen voor. Het missen van alle tanden en kiezen, anodontie, is nog zeldzamer.
Zodra er zich een gaatje gevormd heeft, kan tandbederf niet meer uit zichzelf genezen. Een bezoek aan de tandarts is dan noodzakelijk. De tandarts kiest de behandeling in functie van de ontwikkelingsfase waarin de aandoening zich bevindt.
Het tandbeen bevat miljoenen minuscule buisjes die rechtstreeks naar de pulpa leiden. Pulpa— het zachte weefsel dat zich binnen in alle tanden en kiezen bevindt. De pulpa (ook wel tandmerg genoemd) bevat zenuwen en bloedvaatjes. Als het tandbederf tot de pulpa is doorgedrongen, ontstaat meestal pijn.
Deze vervelende ontsteking zal na 1 tot 2 weken vanzelf overgaan. Regelmatig uitspoelen van de holte met lauw (zout) water voorkomt dat er voedselresten in achterblijven en kan de genezing bespoedigen. Dit kan veelal makkelijk gedaan worden met een speciaal spuitje de monoject, welke veel praktijken in huis hebben.
Een uur na de behandeling mag u alles eten of drinken, mits het niet te warm is. Als het bloed goed kan stollen, geneest de wond het beste. Daarom mag u de eerste dag de wond niet schoonspoelen. Na het eten kunt u de tanden normaal poetsen.
Eén van uw tanden of kiezen is afgebroken. In uw kaakbot is een stuk van de wortel achter gebleven (wortelrest). Een tand of kies kan afbreken als deze in slechte toestand verkeert door bijvoorbeeld een gaatje (cariës). Ook kan een wortelrest blijven zitten na een poging tot verwijderen van een tand of kies.
De plaatselijke verdoving is na 2 tot 4 uur uitgewerkt. U kunt het beste met de pijnstillers beginnen ongeveer 1 uur na de ingreep. Wij adviseren u de bijsluiter goed te lezen. Komt na circa 3 dagen de pijn weer terug dan is er meestal sprake van een ontsteking van de wond (alveolitis).
Ghaeminia: “Enerzijds brengt een ingreep risico's op complicaties, zoals wondinfecties en schade aan de gevoelszenuw van de onderlip en kin met zich mee. Anderzijds kan het laten zitten van een klachtenvrije verstandskies op termijn leiden tot meer schade aan de buurtanden.”
Het tandvlees groeit vanzelf dicht. Dit dichtgroeien duurt ongeveer 10 dagen.
Hoe lang de behandeling duurt hangt af van het aantal wortels en wortelkanalen. Tanden hebben meestal één wortel; kiezen hebben meerdere wortels en kanalen.
Je krijgt eerst een plaatselijke verdoving in de kaak. Daarna maakt de kaakchirurg het tandvlees bij de kies of wortelrest los en boort vaak ook wat bot rond de kies weg. Daarna hecht hij de wond. De behandeling duurt ongeveer 20 minuten.