Ja, een vijver kan gezond en in balans blijven zonder dat je een uv-filter of pomp gebruikt. De waterplanten vormen namelijk de natuurlijke filter om het water schoon te houden en vrij van algen. Met de juiste samenstelling kan zelfs afvalwater gezuiverd worden, zodat het onschadelijk is voor het milieu.
Een gezonde natuurlijke tuinvijver vraagt weinig onderhoud: de natuur regelt het voor een groot deel zelf. Chemische middelen, pompen, filters en uv-lampen zijn overbodig. Bij vis- en zwemvijvers zijn pompen vaak wel nodig, waardoor ze minder milieuvriendelijk zijn.
Onder de moerasplanten (dus 0 tot -20 cm onder waterniveau) zitten de echte waterzuiveraars. De beste soorten zijn gele lis, kalmoes, lisdodde en riet (hoewel je deze laatste twee liever niet in de vijver zet vanwege hun sterke wortels).
Basisregel: per 1.000 liter (een kubiekek meter) vijverwater kan er 20 cm vis leven. In een vijver van 5000 liter wilt dat zeggen ongeveer 125 cm vis, bijvoorbeeld 30 goudelritsen of 7 tot 12 goudwindes.
Een filter is een belangrijk hulpmiddel om een vijver gezond en helder te houden. Vijverfilters voorzien het vijverwater van kooldioxide (CO2). Dit is de belangrijkste voedingsstof van zuurstofplanten. Op deze pagina lees je hoe een filter werkt, hoe je het kunt installeren en wat voor onderhoud er aan te pas komt.
Biologisch filter zelf maken
Een biologisch filter bestaat uit niets anders dan een hoeveelheid poreus filtermateriaal (schuimrubber, lavastenen) waarin vuildeeltjes uit de vijver blijven hangen. Hierop gaan vervolgens bacteriën groeien. In een eenvoudige plastic bak kun je daarom ook zelf een filter maken.
In principe is het voldoende om twee keer per jaar de vijver een goede onderhoudsbeurt te geven. In het voorjaar en het najaar is een goede tijd. Te vaak de vijver schoonmaken is niet nodig en niet goed, omdat het biologisch evenwicht dan verstoort kan worden. Daarnaast levert het veel stress op voor de vissen.
Als je een vijver in je tuin hebt moet je die zo nu en dan onderhouden. En afhankelijk van het jaargetijde verschilt het vijveronderhoud van tijd tot tijd. In het voorjaar en de zomer is er veel vijver onderhoud te doen. Nieuwe planten, de vissen voeren, het water helder maken en houden, etc.
Over het algemeen kan gesteld worden dat een vijverfilter tussen 100 en 500 euro gaat kosten. Nogmaals het is van belang welk soort vijver u heeft, maar voor deze prijs kunt u er prima in slagen om een goed werkend vijverfilter te vinden.
De vijverbodem inrichten met grind op de bodem is een veel voorkomende oplossing maar gebruik hiervoor altijd gewassen grind. Het aanbrengen van vijveraarde in de vijver zorgt voor een goede voedingsbodem voor de beplanting in de vijver. Gebruik nooit bemeste tuinaarde in de vijver.
Zonder planten wordt een vijver snel groen en troebel door algen. Met name zuurstofplanten zorgen er voor dat je water helder blijft. Deze planten leven van hetzelfde voedsel waar algen ook van groeien en concurreren deze dus weg.
De makkelijkste manier van plaatsing is bovengronds aan de rand van je vijver, wat je bijvoorbeeld doet met een doorstroomfilter. Dit vijverfilter heeft vervolgens een vrije uitstroom in de vijver. Een nadeel hiervan is dat je het apparaat daardoor wel snel in het zicht hebt staan.
Hoe diep moet een natuurlijke vijver zijn
80-100 cm - Het diepste gedeelte van de natuurlijke vijver is 80 cm diep. Dit is ook diep genoeg om vissen te houden. Dieper dan tachtig centimeter is niet aan te raden, dan warmt het water in de zomer niet goed op.
Groen vijverwater wordt veroorzaakt door een minuscuul kleine zweefalg die zich explosief snel vermeerdert. Bijkomende effecten zijn een lage KH-waarde, een hoge pH-waarde en stagnatie in de groei van de zuurstofplanten. Groen vijverwater komt veel voor in jonge vijvers met voedselrijk water.
Wat kan ik doen om mijn vijver weer helder te maken het biologisch evenwicht te herstellen? In het geval van een nieuwe vijver of waterverversing kunt u het enkele weken aanzien of uw planten en bacteriën het goed gaan doen en het water daardoor vanzelf weer helder wordt.
Vissen in de vijver gezond houden
Zorg altijd voor vijverwater van goede kwaliteit. Gezond, hard vijverwater heeft een vrij constante zuurgraad (pH-waarde). Hierdoor zijn vissen minder gevoelig zijn voor parasieten, schimmels en andere infecties.
Veel zoetwater vissen leven gemiddeld 1 tot 3 jaar. Enkele van de meest populaire met een korte levensduur zijn guppies en regenboogvissen. Andere vissen kunnen 3 tot 5 jaar leven met de juiste zorg en voeding.
Bij chemische filtratie wordt het vijverwater in aanraking gebracht met een stof die zorgt voor desinfectie of neutralisering van schadelijke stoffen. De bekendste chemische filtratie is met behulp van een ozongenerator waardoorheen het vijverwater wordt geleid.
Het voorjaar is het belangrijkste moment voor het schoonmaken van je vijver. In deze periode kun je een grote schoonmaak houden. Maak de vijver zeker niet te vaak schoon. Telkens als je dit doet verstoor je de rust van je vissen.
De gemiddelde levensduur gaat hier namelijk over de tien jaar heen. Pompen ouder dan 15 jaar zijn echt geen uitzondering.