Het wonderstofje dopamine is namelijk een neurotransmitter die zorgt dat je zenuwen goed met elkaar kunnen communiceren en jij een geluksgevoel ervaart. Maar dopamine doet meer. Is zelfs essentieel voor je dagelijkse handelen.
Dopamine wordt niet constant geproduceerd maar komt vrij bij bepaalde handelingen of situaties zoals eten, sporten, seks of drugs. Een teveel aan dopamine kan er voor zorgen dat belangrijke cognitieve functies worden verstoord, waardoor de gevoeligheid voor psychoses toeneemt.
Dopamine is een boodschapper in de hersenen die het mogelijk maakt voor zenuwcellen om met elkaar te communiceren. Het is belangrijk voor bepaalde functies van het zenuwstelsel, zoals beweging, genot, aandacht, stemming en motivatie.
Dopamine in je voeding
Je kan natuurlijk supplementen slikken waardoor je meer dopamine aanmaakt, zoals onder andere magnesium, vitamine D en B. Maar je kan ook bepaalde dingen eten waardoor je dopamine aan gaat maken. Troosteten helpt niet voor niets (voor eventjes) als je een dip hebt.
Dopamine zorgt ervoor dat je je gelukkig voelt, maar een teveel aan dopamine kan ook tot een verslaving leiden. Je kunt altijd terecht bij Trubendorffer voor ambulante verslavingshulp.
Brain Food zoals kip, zeevruchten, peulvruchten, amandelen, avocado's en bananen zit boordevol aminozuren, waaruit je hersenen dopamine kunnen aanmaken.
Door drugs zoals cocaïne en heroïne wordt het beloningssysteem ineens overspoeld met dopamine; de hoeveelheid dopamine is veel hoger dan bij bijvoorbeeld eten of sex. Bij nicotine is de hoeveelheid bijvoorbeeld twee keer hoger dan normaal, bij cocaïne zelfs vier keer zo hoog.
Zo kun je bij een dopamine tekort moeilijker bewegen, verlies je je zin in seks, heb je moeite met (vooruit) denken en is de kans groot dat je om de twee minuten in een huilbui uitbarst omdat je je emoties niet meer onder controle kunt houden. In ernstige gevallen gaat het tekort zelfs richting depressie.
Stress heeft invloed op aanmaak van dopamine. En die is niet positief. Hierdoor is het steeds moeilijker om je 'lekker in je vel' te voelen. Als deze neerwaartse spiraal wordt doorgezet, kan een burn-out ontstaan.
ESDO's zijn een speciale groep hormonen: de gelukshormonen. De vier belangrijkste kun je gemakkelijk onthouden door hun eerste letter: Endorfine, Serotonine, Dopamine en Oxytocine: ESDO. Elk van deze vier hormonen zorgen voor een speciaal soort geluk.
Endorfine is het belangrijkste hormoon dat zorgt voor een geluksgevoel. Endorfine heeft als eigenschap dat pijn en stress worden onderdrukt zodat er meer plaats is voor een gelukkig gevoel. Daarbij kan het ervoor zorgen dat je een gevoel van liefde en vrede ervaart.
Dierenstudies suggereren dat seks de groei van hersencellen in de hippocampus stimuleert, het deel van het brein dat verantwoordelijk is voor het geheugen en het leervermogen. Van factoren zoals stress en depressies werd aangetoond dat ze de hippocampus doen krimpen, maar sporten én seks kunnen dat effect tegengaan.
ADHD is een neurobiologische stoornis. Er gaat iets niet goed in de hersenen; er is een tekort aan zogeheten neurotransmitters (dopamine en noradrenaline). Deze neurotransmitters zorgen ervoor dat informatie tussen de ene zenuwcel snel en goed worden doorgegeven aan een andere zenuwcel.
Levensstijl speelt daarnaast ook een grote rol bij een dopamine tekort: Zo is alcoholverslaving één van de oorzaken die leidt tot verslechtering van dopaminewaarden in het brein. Maar ook bepaalde drugs en medicatie kunnen de dopamine-activiteit in het brein afremmen.
Serotonine wordt bijvoorbeeld door de hersenen gebruikt voor stemming, eetlust, geheugen, slaap of lichaamstemperatuur. De neurotransmitter dopamine is erg belangrijk bij beloning, plezier en beweging.
Het gelukshormoon: chocolade maakt je blij!
Pure chocolade bevat veel cacao, en cacao bevat veel phenylalanine. Een moeilijke naam voor een stofje dat je simpelweg blij maakt. Phenylalanine wordt namelijk in je lichaam omgezet in dopamine, een bekende stof die je een geluksgevoel geeft.
Dopamine is een hormoon en tevens een neurotransmitter. Dat wil zeggen dat dopamine zorgt voor de overdracht van prikkels binnen het zenuwstelsel. Het zorgt dus voor de geleiding van boodschappen tussen de zenuwcellen van de hersenen en de zenuwcellen in andere delen van het lichaam.
Dopamine. wordt ook wel het beloningsmolecuul genoemd. Het komt vrij als we onze doelen proberen te bereiken en zet ertoe aan dingen te doen die plezier geven zoals eten, seks, of genotsmiddelen gebruiken. Sommige drugs werken – net als zoetigheden – rechtstreeks in op dit systeem.
Bij het ontstaan van een depressie zijn vooral serotonine, noradrenaline en dopamine van belang. In bepaalde delen van de hersenen zou er bij depressie een tekort optreden van deze neurotransmitters.
speed (pep): De werkzame stof in speed is amfetamine. Speed is meestal verkrijgbaar als een poeder dat gesnoven wordt. Het heeft een sterk opwekkende werking, waardoor je je energiek en actief voelt. cocaïne (coke): Cocaïne is een stimulerend middel en geeft je een opgewekt en vrolijk gevoel.
Speed versnelt de hartslag en verhoogt de bloeddruk. Dit kan gevaarlijke gevolgen hebben, zoals hartritmestoornissen, een hartinfarct of een beroerte. Mensen die al hart- en vaatproblemen hebben lopen extra risico. Ook een hoge dosis vergroot het risico, net als het combineren van speed met andere oppeppende drugs.
Levodopa is een medicijn dat in de hersenen wordt omgezet in dopamine, waardoor het tekort wordt aangevuld. Dopamine is een stof die prikkels doorgeeft die onder andere nodig zijn om bewegingen soepel te laten verlopen. De levodopa vervangt of vult de dopamine aan die u zelf in de hersenen aanmaakt.
Eet gezonde proteïne
Neurotransmitters zoals dopamine zijn opgebouwd uit eiwitten of proteïne. De eiwitten die je eet worden in je lichaam afgebroken tot 22 verschillende aminozuren (bouwsteentjes) waarmee het lichaam vervolgens wel 50.000 verschillende vormen van lichaamseigen eiwitten (bouwwerkjes) kan maken.