Boerenwormkruid heeft schijfvormige ronde bloemhoofdjes. Hieronder zie je foto's van beide planten en bloemen naast elkaar. Jacobskruiskruid is een zeer giftig kruid voor zowel mensen als de meeste dieren en insecten.
Boerenwormkruid (Tanacetum vulgare) is licht giftig, gedroogd niet meer. Dit kruid heeft een geneeskrachtige werking in zeer lage dosering. Zo nu en dan een hapje kan geen kwaad. Let wel op bij drachtige merries: boerenwormkruid kan abortus veroorzaken.
De plant is giftig. Hoge doses veroorzaken duizeligheid, krampen, buikpijn en kunnen dodelijk zijn. Omdat de olie die uit de plant kan worden gewonnen in principe giftig is, is het in de Verenigde Staten zelfs verboden om Boerenwormkruid te verkopen.
Zowel de bladeren als de bloemen zijn giftig en het gif wordt permanent in de lever opgeslagen en veroorzaakt daar ernstige schade. De dodelijke hoeveelheid is ongeveer 3 tot 7% van het lichaamsgewicht. Omdat het gif permanent wordt opgeslagen kan het wel 10 jaar duren eer die dodelijke hoeveelheid is bereikt.
De giftige effecten van Jacobskruiskruid zijn te wijten aan gifstoffen die pyrrolizidine-alkaloïden (PA's) worden genoemd. Deze gifstoffen tasten vooral de cellen van de lever aan. PA's worden in alle delen van de plant gevormd en blijven actief in gedroogde planten.
Op internet meldt het zogenoemde kruiskruidforum dat de plant een bedreiging vormt voor paarden, pony's, koeien, ezels, knaagdieren, schapen, geiten en pluimvee. Schaapherder Hans Abbink uit Eibergen laat zijn schapen en geiten echter met een gerust hart hooi eten dat ook Jacobskruiskruid bevat.
Schapen zijn veel beter bestand tegen de giftige stoffen van het jacobskruiskruid. Ze hebben enzymen in hun maagdarmkanaal die de alkaloiden gedeeltelijk onschadelijk maken. Daarom kunnen zij er wel van eten zonder ziek te worden.
Er zijn ook veel planten waarvan veel mensen denken dat ze giftig zijn, maar deze vallen onder de niet giftige planten. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de Plataan, Vlinderstruik, de Paarse dovenetel en Lavendel. Er zijn ook gezonde eetbare planten, bloemen, bomen en kruiden voor paarden.
Rode klaver bloemen - Trifolium pratense
Mag gegeten worden door konijnen, cavia's, chinchilla's, hamsters, degoes, gerbils, muizen, ratjes, schildpadden,... Rode klaver dient in kleine hoeveelheden gegeven te worden. Gelieve niet aan zwangere dieren te geven. Niet gebruiken samen met medicatie.
Alle delen van de plant Jacobskruiskruid bevatten giftige stoffen. Dit zijn de zogenaamde Pyrrolizidine Alkaloïden (PA's). De stoffen worden geproduceerd om vraat door herbivoren (zoogdieren, insecten) tegen te gaan.
In de volksgeneeskunde was boerenwormkruid altijd al een middel voor de maag, nieren en blaas. Reuma en jicht werden ermee behandeld, maar ook wormen konden ermee worden verdreven. Boerenwormkruid stond in de Middeleeuwen bekend als één van de negen meest gebruikte kruiden om betoveringen te voorkomen.
Boerenwormkruid is een soort van min of meer ruige vegetaties op matig tot zeer voedselrijke, vochtige bodems. De soort komt frequent voor in weg- en kanaalbermen, op rivierdijken evenals op terreinen die al meerdere jaren braak liggen. De soort is bestand tegen grote schommelingen in het vochtgehalte van de bodem.
De zwarte nachtschade komt vaak voor in moestuinen en is gek op pas gewoelde grond. Het is hardnekkig onkruid, wat ook nog eens giftig kan zijn. Daarom is het verstandig om de zwarte nachtschade meteen te bestrijden wanneer je deze in de tuin aantreft.
Jacobskruiskruid is 30-90 cm hoog en heeft gele bloemetjes. De stengel is alleen boven het midden vertakt en is meestal rood/paars maar soms ook groen. Aan de bovenkant is de stengel donkergroen en glad, de onderkant van de stengel heeft viltachtige haartjes.
Gevolgen voor dieren
De plant is mild giftig. Inname van kleine hoeveelheden veroorzaakt geen vergiftiging. De saponinen zijn irriterend voor het maagdarmslijmvlies, en inname van relatief grote hoeveelheden kan maagdarm effecten veroorzaken, zoals koliek, braken en diarree.
Herkauwers zijn extra gevoelig. Verlept loof is zeer gevaarlijk omdat hierin de glycoside reeds is omgezet in blauwzuur. Vergiftigingen met laurierkers - Prunus laurocerasus - en ook cotoneaster treden vooral op wanneer snoeisel binnen het bereik van de dieren komt.
Coniferen zijn giftig voor de meeste dieren, maar niet voor elke diersoort. Zo kunnen vogels de besjes van de taxus wel zonder problemen eten. Dat komt omdat de maag van een vogel het omhulsel van de pit intact laat, waardoor de stof taxine niet in hun systeem terecht kan komen.
Wat veel mensen niet weten is dat een hortensia giftig is. Het zijn geen planten waar een hond of kat zomaar aan gaat knabbelen, vandaar dat het vaak niet bekend is dat ze giftig zijn. Ook voor mensen kan de hortensia reacties oproepen als: braken, diarree en kan het effect hebben op de bloedsomloop.
Hortensia's sieren heel veel tuinen. De bloemen kunnen variëren van roze tot blauw. Toch zijn deze prachtige bloemen giftig voor honden; het voordeel is dat ze niet snel een hapje zullen nemen van deze klassieke tuinplant.
Helaas: de mooie Hortensia is giftig voor katten. Het inslikken van het blad of de bessen van de Hulst kunnen tot hartproblemen leiden. Vooral de bol van deze plant is giftig. Ook met de iris is het oppassen geblazen: de hele plant is giftig.
Is jakobskruiskruid echt giftig? Ja, de plant is zeker giftig. De stoffen die de giftigheid veroorzaken zijn pyrrolizidine alkaloïden. Het gif grijpt vooral aan op de lever, maar ook in mindere mate op de nieren en longen.
Handmatig verwijderen, regelmatig maaien, natuurlijke vijanden. U kan jakobskruiskruid bestrijden door de plant handmatig te verwijderen (met wortels) of herhaaldelijk te maaien (voor de zaadzetting).
Op dit moment wordt klein kruiskruid beschouwd als een giftige plant. In 'Gevaarlijke planten' van Fred De Vries staat: 'De hele plant is dodelijk giftig, zowel voor mens als dier. ' De oorzaak zijn pyrrolizidine alkaloïden (o.a. senecionine) die het weefsel van de lever aantasten.