Verkopers van 'risicogrond' (bijvoorbeeld als er vroeger aardolie werd opgeslagen of als er afvalstoffen werden verwerkt) moeten eerst een oriënterend bodemonderzoek laten uitvoeren om te achterhalen of er sporen van vervuiling zijn. Is dat het geval, dan volgt nog een beschrijvend bodemonderzoek.
Wanneer op de verkochte eigendom een inrichting gevestigd is of was die vermeld staat op een lijst vastgelegd door de Vlaamse Regering (de zogenaamde risico-inrichtingen), dan zal de verkoper voorafgaand aan de verkoop een oriënterend bodemonderzoek op zijn kosten moeten laten verrichten.
Bij de verkoop van een grond moet de verkoper een bodemattest aanvragen. Het bodemattest wordt uitgereikt door de Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij (OVAM). Het document geeft weer of de OVAM beschikt over relevante gegevens over de bodemkwaliteit.
Een bodemonderzoek is verplicht als u een bouwvergunning hebt aangevraagd (omgevingsvergunning, activiteit bouw). Of als u een aanschrijving hebt ontvangen voor funderingsherstel. In een aantal gevallen hoeft u geen bodemonderzoek te doen. U moet dan wel een ontheffing aanvragen.
Wie betaalt het bodemonderzoek? Vaak wordt gevraagd of de kosten van het bodemonderzoek voor koper of verkoper zijn. De bodemonderzoek kosten worden in de meeste gevallen betaald door de vervuilende partij.
Op dit moment kost een verkennend bodemonderzoek gemiddeld 5.000 euro, net als een gedetailleerd bodemonderzoek. Voor een risico-onderzoek moet men ongeveer 3.000 euro rekenen. Deze cijfers zijn echter geen absolute waarde, aangezien de prijs afhangt van verschillende factoren.
De verkoper moet eerst een oriënterend bodemonderzoek laten uitvoeren. Als daaruit blijkt dat de bodem vervuild is, dan moet er een beschrijvend bodemonderzoek gebeuren. Kan de verkoper aantonen dat hij daarvan vrijgesteld is, dan kun je de grond kopen.
Uitvoering van een verkennend bodemonderzoek neemt circa 3 weken in beslag. In goed overleg kan deze tijdsduur bekort worden. Over het algemeen is een bodemonderzoek tot globaal 5 jaar na uitvoering nog actueel/bruikbaar.
Verkennend bodemonderzoek wordt uitgevoerd volgens de norm NEN 5740. Een dergelijk onderzoek bestaat doorgaans uit het verrichten van boringen, het plaatsen van puilbuizen en het nemen van grond(water)monsters. Aan de hand van deze monsters wordt onderzocht of er sprake is van een of meerdere bodemverontreiniging(en).
Een bodemonderzoek dat uitgevoerd is conform NEN5740 heeft een geldigheid van maximaal 5 jaar voor de aanvraag van een bouwvergunning. Indien bodembedreigende activiteiten hebben plaatsgevonden na uitvoering van het bodemonderzoek, dient het bodemonderzoek geactualiseerd te worden.
De belangrijkste documenten en/of attesten zijn: het bodemattest, het stedenbouwkundig uittreksel, het postinterventiedossier (PID), een keuringsverslag van de elektrische installatie en het energieprestatiecertificaat (EPC).
Ook de volgende kosten zijn de verantwoordelijkheid van de koper: eventuele bodemonderzoeken, overige keuringsattesten, kosten voor het opvragen van stedenbouwkundige inlichtingen, de vastgoedmakelaar ... Al deze zaken maken deel uit van de leveringsplicht van de verkoper.
Ben ik verantwoordelijk voor de bodemverontreiniging rond mijn huis? Als eigenaar van een stuk grond bent u verantwoordelijk voor de kwaliteit van deze grond. U moet bodemvervuiling voorkomen en de verontreiniging die u veroorzaakt zo snel mogelijk en geheel verwijderen (saneren).
Een bodemattest blijft in principe onbeperkt geldig, tenzij het gaat om een risicogrond. Zo'n attest kan wel telkens maar voor één overdracht gebruikt worden. Zijn er risico's gekoppeld aan de grond van een appartementsgebouw, laat dan als syndicus nog dit jaar een oriënterend bodemonderzoek uitvoeren.
Via de website www.degrotegrondvraag.be kan je als grondeigenaar controleren. Je vult je adres in. En aan de hand van de beschikbare informatie van de Vlaamse steden en gemeenten zie je meteen of de grond een risicogrond is.
Het is van belang om een bodemonderzoek uit te voeren om inzicht te krijgen in de mate van bodemverontreiniging, de kwaliteit van de bodem en zijn specifieke kenmerken. Deze gegevens zijn van belang voor bedrijven die grond willen bebouwen, omdat het wettelijk verboden is om te bouwen op een verontreinigde bodem.
Een verkennend bodemonderzoek geeft een snel en nauwkeurig beeld van de huidige status van de bodem. Bij de uitvoering van een verkennend bodemonderzoek worden grondboringen verricht en vervolgens één of meer peilbuizen geplaatst. De oppervlakte van de te onderzoeken locatie is bepalend voor het aantal boringen.
Grondonderzoek is een milieukundig onderzoek van de bodem, gericht op het vaststellen van de geschiktheid van de grond en het grondwater (de bodem) in relatie tot het gebruik en de functie van een terrein. Onderzoek naar de milieuhygiënische kwaliteit van de bodem kan ook op zichzelf staand worden uitgevoerd.
Aflevertermijn van de bodemattesten
Indien de OVAM over de grond geen gegevens heeft in het Grondeninformatieregister, wordt het bodemattest binnen de 14 kalenderdagen afgeleverd. Zijn er wel gegevens bij de OVAM gekend dan wordt het bodemattest binnen de 60 kalenderdagen afgeleverd.
Antwoord. Het Besluit bodemkwaliteit stelt bewust geen maximale geldigheidstermijn aan een partijkeuring of bodemonderzoek. Dit vergt maatwerk en moet dus per situatie door het bevoegde gezag worden bekeken.
Het bodemattest vermeldt alle relevante gegevens die de OVAM over de grond kent. Het informeert de koper van een grond over de bodemkwaliteit. Voor het sluiten van een overdrachtsovereenkomst van een grond, zowel een risicogrond als een niet-risicogrond, is een bodemattest noodzakelijk.
Verontreinigende stoffen in de bodem kunnen ecosystemen aantasten als gevolg van de opname door planten en bodemorganismen. Hierbij kunnen andere stoffen een rol spelen dan bij de humane risico's. Bij 2-5% van alle gevallen waar risico's worden verwacht spelen ecologische overwegingen mede een rol.