Niet alle metalen zijn magnetisch! Enkel ijzer (wat we vaak in staal terugvinden), nikkel en kobalt vertonen deze eigenschap. Metalen waarvan het grootste bestanddeel ijzer is, noemt men ook wel ferrometalen. Bij de ferrometalen worden ook metalen gerekend die magnetische eigenschappen hebben.
Om van roestvast staal te spreken, is minimaal 11 tot 12% chroom en maximaal 1,2% koolstof nodig. De toevoeging van nikkel aan roestvast staal maakt dat het niet magnetisch is.
Er zijn slechts een beperkt aantal elementen die ferromagnetische eigenschappen bezitten. De meest bekende zijn ijzer, kobalt en nikkel. In deze materialen zijn microscopisch kleine gebiedjes, zogenaamde gebieden van Weiss, magnetisch waarbij de richting willekeurig is.
Juist in de vier elementen ijzer, nikkel, kobalt en gadolinium bestaat interactie tussen zogenaamde 'ongepaarde spins'. Deze interactie zorgt ervoor dat de magnetische momenten van atomen zich blijvend evenwijdig aan elkaar kunnen richten.
De verschillende magnetische metalen. Verschillende metaalsoorten zijn met magnetisme verbonden. Sommige zijn simpelweg magnetisch en andere kunnen bij de vervaardiging van magneten gebruikt worden. IJzer, kobalt, nikkel en gadolinium zijn niet alleen magnetisch, maar kunnen het magnetisme ook vasthouden.
Is rvs magnetisch? Roestvrij staal kan magnetisch zijn, maar dat is niet altijd het geval. Net als bij de corrosiebestendigheid hangt dit af van de samenstelling van de legering. Ferromagnetische rvs-soorten hebben bijvoorbeeld een relatief hoog ijzergehalte, waardoor ze magnetisch zijn.
Niet alle metalen zijn ferromagnetisch. Magneten kleven bijvoorbeeld niet aan aluminium, koper, messing, zilver of goud.
Anti-ferromagnetische materialen, zoals roest (ijzeroxide), bestaan uit microscopisch kleine magneetjes die in tegengestelde richtingen georiënteerd zijn. Beide oriëntaties wisselen elkaar af in een geordend patroon, waardoor de magnetische velden elkaar opheffen.
Waterstof, koolstof, zuurstof en stikstof werden in de meeste (80%) verbindingen aangetroffen.
Hoe kan dat? Om een magneet te maken heb je een stroombron (batterij), geleider (koperdraad) en een stuk metaal (spijker) nodig. Doordat de koperdraad in één richting loopt, gaat de stroom van de batterij ook in één richting. Hierdoor ontstaat een magnetisch veld om de spijker heen.
De magnetische eigenschap van rvs wordt bepaald door de kristalstructuur, dus door de samenstelling van het soort rvs. Roestvaste staalsoorten met tussen 6 en 26% nikkel (de 300-reeks uit de AISI) zijn austenitisch en daarom niet-magnetisch in geleverde toestand.
Houd een magneet tegen de schroef; als de magneet niet blijft kleven, is het waarschijnlijk een austenitische roestvrijstalen schroef. Let op: ferritisch en martensitisch roestvrij staal zijn wél magnetisch, dus deze test is niet waterdicht.
Hoe weet ik dat het roestvrij staal is? Doe de test met een magneet, wanneer deze blijft vasthangen is dit omdat er weinig chroom aanwezig is en dus minder bestand tegen corrosie.
Roestvrij staal (RVS) is niet magnetisch.
Met een magneet kun je onderzoeken of je sieraad van echt goud of zilver is gemaakt. IJzer en nikkel worden aangetrokken door de magneet, goud en zilver niet.
Pannen gemaakt van rvs of gietijzer zijn in bijna alle gevallen magnetisch.
Een niet-metaal is een element waarvan de atomen, in tegenstelling tot de atomen van een metaal, niet gemakkelijk een elektron afstaan. Niet-metalen hebben een relatief hoge elektronegativiteit, uitgedrukt in de schaal van Pauling, en zijn daardoor redelijk sterke tot sterke oxidatoren.
Het belangrijkste verschil tussen metaal en staal ligt in hun samenstelling en eigenschappen. Metaal is een overkoepelende term die verwijst naar een breed scala aan elementen, terwijl staal specifiek verwijst naar een legering van ijzer en koolstof.
Lood is een zacht, zilvergrijs of blauwwit metaal dat behoort tot de groep van de zware metalen.
Zink wordt als plaatstaal geproduceerd voor verdere verwerking of wordt gebruikt als corrosiewerende metaalcoating op staal. Deze laag kan op verschillende manieren aangebracht worden. Na de reiniging kan zink gecoat worden met verf en lak, naargelang de instructies van de fabrikant. Zink is niet magnetisch.
Naast vuil is zeelucht één van de grootste vijanden van RVS. Zeelucht bestaat uit minuscule druppeltjes zeewater die zowel zout als chloriden bevatten.
Normaliter zijn de meeste staalkwaliteiten magnetisch (wordt aangetrokken door een magneet). Dat herkennen we allemaal wel. Wanneer dit staal echter in aanraking komt met een sterk magnetisch veld, dan wordt dat staal gemagnetiseerd. Het wordt dus zelf een magneet.
Weetje: aluminium blikjes zijn niet magnetisch. Dat betekent dat een grote magneet ze niet uit het restafval kan scheiden en het aluminium geen tweede leven krijgt.
Andere veel voorkomende soorten zoals RVS304 en RVS316 (voorbeelden van austenitische inox) heben een andere chemische samenstelling waardoor ze niet meer magnetische zijn.