Veel vrouwen denken dat ze dan niet meer zwanger kunnen raken. Toch is niets minder waar. Een groot deel van de overgang ben je nog vruchtbaar. Goed opletten dus, als je niet ongewenst zwanger wilt raken.
De kans op een zwangerschap op 41-42 jaar ligt rond 2 tot 3 % per cyclus. Vanaf 45 jaar daalt dit naar 1 % per cyclus. En in sommige landen is de regelgeving zelfs strenger en ligt de maximumleeftijd lager. De kansen op een zwangerschap zijn het grootst op jongere leeftijd.
Gemiddeld begint de overgang rond het vijftigste levensjaar. In de eierstokken rijpen geen eitjes meer en daarom kan je geen kinderen meer krijgen. Vervroegde overgang betekent dat een vrouw jaren eerder dan het vijftigste levensjaar stopt met menstrueren en dus niet meer vruchtbaar is.
Er is geen 'vaste leeftijd' tot wanneer je zwanger kan worden. Vrouwen raken ook boven de 35 of 40 jaar nog zwanger. De gemiddelde leeftijd waarop vrouwen zwanger worden loopt al jaren op. Waar vrouwen in 1970 gemiddeld op hun 24e een eerste kind kregen, is dat inmiddels gestegen naar 29 jaar*.
Na je 35eneemt de kwaliteit van eicellen snel af. Na je 42eis de kans op een zwangerschap met eigen eicellen zeer klein, ook als je een IVF/ICSI-behandeling ondergaat. Dit is de reden dat veel klinieken een leeftijdsgrens hanteren die lager ligt dan de wettelijke grens.
Mannen kunnen nog wel kinderen verwekken op hun vijftigste, maar de kwaliteit van hun sperma wordt wel minder. Vanaf hun 45e worden zaadcellen minder beweeglijk en zaadlozingen kleiner. Ook neemt het aantal afwijkende zaadcellen toe. Daardoor kunnen oudere mannen dus verminderd vruchtbaar worden.
Per cyclus is de vrouw vruchtbaar van zo'n 2 à 3 dagen vóór de eisprong tot enkele uren erna. Je kunt dus het beste een paar keer vrijen in de dagen net voordat je ovuleert. Dit moment herken je soms aan symptomen zoals vollere borsten, ovulatiepijn of een hogere lichaamstemperatuur.
De kans op een zwangerschap bij vrouwen die vervroegd in de overgang zijn, is 5-10% lifetime, dus niet 0% maar desondanks heel laag.
Kun je tijdens de premenopauze zwanger worden? Ja, de kans op een zwangerschap is ook tijdens de premenopauze nog aanwezig. Er worden nog steeds eicellen aangemaakt in de pre overgang, waardoor je nog steeds vruchtbaar bent en de kans op een zwangerschap dan ook nog steeds aanwezig is.
Ja, dat kan, maar je zult merken dat het wat langer duurt om zwanger te worden dan bij een vrouw van in de 20. Iedere vrouw wordt geboren met een vaste voorraad eicellen in haar eierstokken en er komt elke menstruatiecyclus een eicel vrij.
De overgang begint vaak met een verandering in het menstruatie-patroon. De menstruaties komen korter na elkaar en worden vaak heviger; soms zijn er ook stolsels. Vervolgens wordt de pauze tussen de menstruaties steeds langer en uiteindelijk blijven ze helemaal weg.
De duur van de overgang verschilt bij elke vrouw. De gemiddelde tijd tussen het onregelmatig worden van de menstruaties en de menopauze is 4 jaar. Overgangsklachten kunnen 5 tot 10 jaar of soms zelfs langer bestaan. Globaal is deze periode te verdelen in 5 jaar voor de laatste menstruatie tot 2 à 3 jaar erna.
Een Indiase vrouw is op 70-jarige leeftijd voor de eerste keer moeder geworden. Daljinder Kaur beviel vorige maand van een jongen, nadat ze twee jaar lang IVF-behandelingen onderging.
Volgens verschillende onderzoeken kun je je vruchtbaarheid op een natuurlijke manier verhogen door gezond te eten. Daarbij is het belangrijk om onbewerkte voeding te eten, gevarieerd te eten en genoeg antioxidanten binnen te krijgen, zoals zink en foliumzuur, vitamine C en E, betacaroteen en alfa-liponzuur.
Mannen zijn bijna nooit helemaal onvruchtbaar, maar zijn minder vruchtbaar (subfertiliteit). Bij ongeveer 30% van de paren die niet zwanger worden, komt dat door een verminderde vruchtbaarheid van de man.
Postmenopauze. Dit is de rest van je leven na de menopauze. Er zijn geen eitjes meer en de eierstokken maken dan ook geen oestrogeen meer. Je bent in deze fase nooit meer ongesteld.
Soms kan het zijn dat de zin in seks na de overgang afneemt. Uit onderzoek blijkt dat tweederde van de Europese vrouwen na de menopauze geen zin meer heeft in seks.Voor één derde van de vrouwen blijft de zin hetzelfde of neemt het zelfs toe.
Vooral sporten, maar ook wandelen en fietsen zijn een goede manier om je opgezette buik in de overgang te verminderen. Het is belangrijk om goed te kauwen en niet te veel te drinken tijdens het eten. Het is belangrijk dat je voldoende vezels binnen krijgt. Denk bijvoorbeeld aan groente en fruit.
De AMH-test
AMH staat voor anti-Müller-hormoon, een hormoon dat wordt afgescheiden door de oöcyten (eicellen). Door op dit hormoon te testen (aan de hand van een bloedtest) kan de arts ongeveer schatten hoe veel levensvatbare eicellen er nog over zijn in de eierstokken van een patiënt.
Het succespercentage met eigen eicellen vanaf 40 jaar ligt tussen de 5% en de 15%.
Oudere moeders
Dat blijkt uit cijfers van het CBS. Zo'n 7500 vrouwen in Nederland waren boven de 40 toen ze een kind kregen. 464 vrouwen waren ouder dan 45.
Als je 35 jaar of ouder bent en in verwachting, dan ben je zwanger 'op latere leeftijd' en wordt je zwangerschap een 'geriatrische zwangerschap' genoemd. Ook al voel je je misschien nog zo jong. De leeftijd van 35 jaar wordt in de medische wereld aangehouden als ondergrens voor de categorie 'oudere moeders'.
De overgang en vruchtbaarheid
In het algemeen kun je stoppen met anticonceptie als je 52 jaar bent geworden. De kans om dan nog zwanger te worden is erg klein. Zoals hierboven genoemd, weet je pas zeker dat je niet meer vruchtbaar bent als je een jaar geen menstruatie hebt gehad.
In de overgang kunnen we 3 fases onderscheiden: Premenopauze: dit is de periode vóór je laatste menstruatie.Menopauze: is de term die je laatste menstruatie markeert.Postmenopauze: is de periode direct na de menopauze.
Bekende overgangsklachten zijn slaapstoornissen, opvliegers en nachtelijk zweten. Er zijn nog veel andere overgangsklachten: migraine, stemmingswisselingen, slecht concentreren, prikkelbaarheid en depressiviteit, droge huid, droge ogen, vaginale klachten, seksuele veranderingen, blaasontstekingen en incontinentie.