Tijdens het Paleoceen was bijna de hele aarde bedekt door (tropische) regenwouden, inmiddels is dat 6%. Anderzijds zijn er ook perioden geweest, bijvoorbeeld tijdens de ijstijden, waarin de oppervlakte van de regenwouden een fractie was van de huidige.
Dat is per jaar 7,5 miljoen hectare bos dat verdwijnt. Als we dat vermenigvuldigen met 700 bomen per hectare (dat is een schatting) komen we uit op ruim 5 miljard bomen per jaar. Omgerekend naar secondes komen we dan uit op 169 bomen.
Je vindt er ongeveer tweederde van alle plantensoorten ter wereld. Samen produceert al dat groen ongeveer 40 procent van de zuurstof op aarde. Best bijzonder, want het regenwoud beslaat maar zes procent van het aardoppervlak!
Jaarlijks verdwijnt er per wel 1,4 miljoen hectare regenwoud in Brazilië. Ook in Indonesië en Tanzania worden jaarlijks veel bomen gekapt. Per werelddeel bekeken vindt het grootste bosverlies momenteel plaats in Afrika. Er zijn ook landen waar er juist bomen bijkomen.
Meer dan de helft van alle regenwouden op aarde is in de afgelopen 50 jaar verdwenen door toedoen van de mens.
“Zo'n 15 procent van de Amazone is nu ontbost. En dat gaat richting de 20 procent. Het betekent dat 80 procent – zo'n 5,7 miljoen vierkante kilometer – nog overeind staat. En zo'n 40 tot 50 procent daarvan heeft officieel een beschermde status.
Al tientallen jaren duiken de berichten op: iedere vijftien seconden verdwijnt er een stuk Amazonebos ter grootte van een voetbalveld, inmiddels een stuk bos ter grootte van twee keer Duitsland verdwenen. Al sinds de jaren 60 is er sprake van serieuze ontbossing.
Helaas zijn het zware tijden voor veel bosgebieden. Elke minuut verdwijnen 30 voetbalvelden aan bos, en ontbossing is dan ook de grootste bedreiging voor de bestaande bossen.
Met het verdwijnen van het regenwoud verliezen miljoenen dieren hun leefgebied, wordt de omgeving droger, verdwijnen inkomstenbronnen en draagt dit bij aan klimaatverandering. Nu al stoten delen van de Amazone meer CO2 uit dan ze kunnen opnemen.
Wat is ontbossing? Ontbossing is het vernietigen van natuur om andere gebruiksvormen toe te passen op het vrijgekomen stuk land, zoals landbouw en veeteelt. Daarnaast verdwijnen bossen door houtkap, voor pulpplantages (voor de productie van papier), voor de aanleg van wegen en door mijnbouw.
Taman Negara wordt ook wel als het oudste regenwoud van de wereld beschouwd en betekent letterlijk vertaald 'Nationaal Park'. Het is een uitgestrekt natuurgebied dat nog in zijn oorspronkelijke staat verkeerd en dat maakt het heel bijzonder.
Na de Amazone is het tropische regenwoud van Congo, ook wel het groene hart van Afrika genoemd, het grootste bos ter wereld. In dit gebied leeft de met uitsterven bedreigde berggorilla, waarvan er nog maar zo'n 1000 in het wild leven.
Met een oppervlakte van 6,7 miljoen km2 is de Amazone de grootste nog overgebleven jungle ter wereld.
Als de Amazone verdwijnt, verdwijnt niet alleen het evenwicht in de natuur, het zorgt er ook voor dat de inheemse bevolking hun land en inkomsten verliest. Nu al hebben veel oorspronkelijke bewoners in Brazilië te maken met voedseltekorten, ziektes, geweld en gedwongen verhuizingen.
Het grootste deel daarvan ligt in Brazilië (60%), maar ook in Colombia en Peru liggen uitgestrekte gebieden die begroeid zijn met tropisch regenwoud.
Toch is er teleurstellend nieuws, want per jaar worden er ook zo'n 15 miljard bomen gekapt. Om dit enorme aantal iets behapbaarder te maken: dat zijn 41 miljoen bomen per dag, 1,7 miljoen bomen per uur, 29.000 bomen per minuut en bijna 500 bomen per seconde.
Ruim 10 procent van het landoppervlakte in Nederland is bos. Daarna nam het bosoppervlak af, tot nu ongeveer 363.800 hectare. De afgelopen vier jaar is geprobeerd meer bos te planten. Dat is deels gelukt maar netto gezien is er nog steeds een ontbossing, meldt de Rekenkamer.
Industriële landbouw
De omzetting van bossen in akkerland is de belangrijkste oorzaak van bosverlies. Volgens de FAO veroorzaakt dit minstens 50% van de wereldwijde ontbossing, voornamelijk voor de productie van palmolie en soja. Veeteelt en begrazing zijn verantwoordelijk voor bijna 40% van de wereldwijde ontbossing.
De ontbossing in het Amazone-regenwoud van Brazilië is tussen augustus 2020 en juli 2021 met bijna 22 procent gestegen in vergelijking met dezelfde periode het jaar ervoor, meldt het nationale ruimteonderzoeksinstituut INPE.
Het Amazoneregenwoud, ook wel de Selva genoemd, is het grootste regenwoud op Aarde. Het heeft een oppervlakte van 6,7 miljoen km² en is verspreid over negen landen: Brazilië (60%), Peru (13%), Colombia (9%), Venezuela (5%), Bolivia (5%), Guyana (3%), Suriname (2%), Ecuador (1,5%) en Frans-Guyana (1,5%).
Het Amazonegebied, met zijn weelderige tropische regenwoud en ongeëvenaarde biodiversiteit, is wereldwijd bekend. De omvang van het regenwoud is haast onvoorstelbaar: het is zo groot dat Nederland er gemakkelijk 100 keer in past.
Het is één van de oudste regenwouden op aarde, het Borneose regenoud is zo'n 140 miljoen jaar oud! Het gebied bestaat voor een deel uit berggebieden met hoogtes boven de 1.000 meter en het andere deel bestaat uit laaglanden.
Precies tegenover de Victoria watervallen in Zimbabwe ligt het kleinste tropische regenwoud ter wereld. Het is amper 2 kilometer lang en slechts een paar honderd meter breed. Daar waar het opspattende water van de grote watervallen neerdaalt regent het dus continu.
Francisco de Orellana Samen met Francisco Pizarro nam hij deel aan de verovering van Peru. In 1541 slaagt hij erin de volledige Amazone door te varen. Deze op één na langste rivier ter wereld heeft een totale lengte van ongeveer 6530 kilometer.