De overheidsschuld nam in die maanden met ruim zes miljard euro af tot 475 miljard euro. De schuldquote, de overheidsschuld als percentage van het bruto binnenlands product (bbp), zit halverwege dit jaar bijna op de laagste stand in de afgelopen dertig jaar.
Griekenland, Italië, Frankrijk, Spanje en België hebben de hoogste schuld, met een schuldquote van meer dan 100%. Luxemburg, Bulgarije en Estland hebben de laagste schuldquote.
De opbrengst van de loon- en inkomstenheffing, de grootste inkomstenbron van de overheid, steeg in 2023 naar 128,4 miljard euro. De toename van 9 procent komt vooral door toegenomen lonen. De inkomsten uit de btw namen door hogere prijzen voor goederen en diensten met 5,5 miljard euro toe tot 79,5 miljard euro.
Het niveau van de staatsschuld blijft volgend jaar naar verwachting relatief gunstig. De Nederlandse overheidsschuld (verderop staatsschuld)25 bedraagt naar verwachting in 2022 49,8% bbp en komt in 2023 uit op 49,5% bbp, wat neerkomt op circa 500 miljard euro (zie figuur 1.2.1).
Dankzij een florerende economie, vooral gebaseerd op financiële dienstverlening en toerisme, heeft San Marino een van de hoogste inkomens per hoofd, zeer lage werkloosheid, geen staatsschuld en een begrotingsoverschot. San Marino is het enige land ter wereld met meer auto's dan inwoners.
Het vermogen van de overheid is het saldo van activa en schulden. Bij een positief vermogen zijn de bezittingen groter dan de schulden. Voor de gehele periode 2016-2019 neemt het vermogensoverschot jaarlijks toe. Het vermogen bedraagt ultimo 2019 een positief bedrag van 246 miljard euro.
Belastingbetalers met een hoog inkomen betaalden het merendeel van de federale inkomstenbelasting. In 2022 verdiende de onderste helft van de belastingbetalers 11,5 procent van het totale AGI en betaalde 3 procent van alle federale individuele inkomstenbelastingen. De bovenste 1 procent verdiende 22,4 procent van het totale AGI en betaalde 40,4 procent van alle federale inkomstenbelastingen.
Rentepercentage en schuld Nederlandse overheid relatief laag
De Nederlandse overheidsschuld lag eind 2023 op 45,1 procent van het bruto binnenlands product (bbp), tegenover 80,8 procent voor de hele EU. De rentelast als percentage van de schuld bedroeg dat jaar 1,5 procent.
In 2020 bedroeg het BBP van de gehele EU 13,4 biljoen euro. Duitsland is het land met het hoogste BBP, namelijk 3.367 miljard euro in 2020. Malta scoort het laagst met slechts 13,1 miljard euro. Gerekend naar hoofd van de bevolking had Luxemburg in 2019 het hoogste BBP met 101.740 euro per jaar.
Per 31 oktober 2020 bedroeg de federale schuld USD 21.096.975 miljoen (gehouden door anderen dan niet-Amerikaanse overheden) plus USD 6.037.502 miljoen (gehouden door Amerikaanse overheden), totaal USD 27.135.477 miljoen.
Het antwoord op die vraag verdient wat uitleg. In termen van ruwe dollars is het land met de hoogste schuld ter wereld ongetwijfeld de Verenigde Staten , waarvan de staatsschuld meer dan twee keer zo hoog is als die van enig ander land.
Het overheidssaldo en de schuldquote zijn belangrijke graadmeters voor de stand van de overheidsfinanciën in een land. De Europese normen hiervoor zijn een maximaal tekort van 3 procent in een jaar en een maximale schuld van 60 procent van het bbp aan het eind van het jaar.
Eind 2023 bedroeg de staatsschuld in Nederland 481 miljard euro . Dat was 45,1 procent van de jaarlijkse economische output (bbp) en ruim binnen de Europese eis dat de staatsschuld van de lidstaten niet meer mag bedragen dan 60 procent van de jaarlijkse economische output.
De staatsschuld van China
Op het moment van schrijven is de continu stijgende staatsschuld van China ongeveer 14,8 biljoen dollar. Omgerekend is dat afgerond 13,9 biljoen euro. Volledig uitgeschreven kom je dan op het duizelingwekkende getal 13.900.000.000.000.
Gelijkheid. Een van de belangrijkste redenen voor de progressieve belasting is het bevorderen van economische gelijkheid. Door hogere inkomens tegen een hoger tarief te belasten, kan de overheid inkomensongelijkheid verminderen en zorgen voor een eerlijkere verdeling van de welvaart.
Voorbeelden van landen die geen inkomstenbelasting heffen zijn onder meer de Bahamas, de Kaaimaneilanden, Monaco, de Verenigde Arabische Emiraten en Vanuatu. Om in één van deze landen een verblijfsvergunning te krijgen is meestal een investering vereist die kan oplopen van honderdduizenden tot enkele miljoenen euro's.
De aller-allerrijksten (0,01 procent, zo'n 1400 mensen) betaalden zo'n 28 procent belasting, berekende het Centraal Planbureau. Voor werkenden met een gemiddeld salaris slokken belastingen bijna 40 procent van het salaris op. De rijksten hebben vooral inkomsten uit een onderneming.
Duitsland vierde economie wereldwijd
Ten opzichte van Nederland is het Duitse bbp ruim vier keer zo groot. Op haar beurt neemt Nederland qua bbp de zeventiende plek in wereldwijd. Duitsland is ook de grootste economie van de EU-28.
Eind 2021 was het gemiddelde financiële vermogen per individu in Nederland 176.510 euro, ruim 4,5 keer de laagste score in Portugal. België staat op de tweede plaats met 121.000 euro .
Een miljoen bezitten lijkt daarvoor wel een mooi getal. Mensen die de magische grens van een miljoen euro voorbijgaan, kun je best rijk noemen. Volgens cijfers uit 2020 van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) zijn er 278.000 huishoudens in Nederland met een vermogen van een miljoen euro of meer.
In Noord-Holland wonen relatief de meeste miljonairshuishoudens (3,8 procent). Daar liggen ook de drie gemeenten met het hoogste aandeel miljonairs: Bloemendaal (23 procent), Laren (21 procent) en Blaricum (18 procent).