Demografie. Volgens het Palestijns Centraal Bureau voor de Statistiek (PCBS) had Gaza in 2023 ruim 2,2 miljoen inwoners, waaronder 1,48 miljoen door UNRWA geregistreerde Palestijnse vluchtelingen, die voor een belangrijk deel in een achttal tot steden uitgegroeide vluchtelingenkampen wonen.
De 2,2 miljoen inwoners van Gaza zitten opeengepakt in een vlakke, zanderige enclave aan de Middellandse Zee. Voordat de huidige oorlog velen dakloos maakte, zaten er misschien wel 10 of meer familieleden, verspreid over drie generaties, opeengepakt in een klein, stedelijk appartement.
Tot aan de Gaza-oorlog van 2023-2024 was Gaza de bevolkingsrijkste stad in de Gazastrook met meer dan 700.000 inwoners. Tijdens de oorlogshandelingen werd door Israël de bevolking opgeroepen tijdelijk naar het zuiden te gaan waar ze veilig waren.
Palestijnen leven in onmenselijke omstandigheden
De Israëlische reactie op de dodelijke aanvallen van Hamas op 7 oktober 2023 was ongekend hard. Een jaar later waren er in Gaza meer dan 42.000 mensen gedood, waaronder ruim 13.300 kinderen.
Van de ruim 250 gijzelaars die Hamas tijdens die aanval op Israël gevangen nam, zijn er nog 76 in Gaza. Van hen zijn er 34 niet meer in leven, zegt het Israëlische leger.
76 gijzelaars zaten nog vast in de Gazastrook, waarvan er 73 op 7 oktober 2023 waren ontvoerd en de andere drie gijzelaars eerder waren gevangengenomen. Op basis van inlichtingen heeft de IDF geconcludeerd dat ten minste 34 van de resterende gijzelaars dood zijn.
Het merendeel van de gijzelaars is Israëliër. Hamas houdt daarnaast nog zes Thaise mannen vast die als gastarbeiders in Israël werkten. Ook is er nog een Amerikaanse gegijzelde. Israël gaat uit van 98 gijzelaars, maar vier personen zijn al in 2014 en 2015 door Hamas worden vastgehouden.
Een totale overwinning en volledige vernietiging van de terroristische organisatie Hamas, dat was de belofte die de Israëlische premier Netanyahu sinds de terreuraanval van 7 oktober 2023 bleef herhalen.
Doden en gewonden
Er werden 1154 Israeli's en buitenlanders gedood, waaronder 256 soldaten, 53 politieagentenen beveiligers, 63 burgerwachten; 782 ongewapende burgers. Van dit aantal werden 200 burgers gedood bij de aanslagen in Kfar Aza, 108 in Be'eri en 15 in Netiv HaAsara.
De cijfers zijn ontstellend. Volgens het Palestijnse ministerie van Gezondheid heeft het conflict nu al 45.000 Palestijnen het leven gekost. Het aantal kinderen dat gedood werd, wordt op minstens 14.500 geschat. Deze aantallen stijgen iedere dag.
99% van de inwoners is moslim en 1% is christen. Gaza telt ~1,7 miljoen vluchtingen die in 8 vluchtelingen kampen.
Intensieve militaire training en het verzamelen van wapens hebben Hamas in staat gesteld geleidelijk regionale eenheden te organiseren ter grootte van brigades met elk 2.500 tot 3.500 strijders.
De Gazastrook is 360 vierkante kilometer, terwijl Vlieland slechts 39 vierkante kilometer meet. Derhalve is de Gazastrook meer dan negen keer zo groot als het eiland Vlieland. Het Palestijnse gebied valt wel te vergelijken met de helft van Zeeuws-Vlaanderen of twee keer het eiland Texel.
Vóór de oorlog rond de oprichting van Israël in 1948, maakte het huidige Gaza deel uit van het grote gebied in het Midden-Oosten onder Brits koloniaal bestuur. Nadat Israël de coalitie van Arabische staten had verslagen, kreeg het Egyptische leger de controle over een kleine strook land ingeklemd tussen Israël, Egypte en de Middellandse Zee.
Gaza, een geschiedenis laat zien dat Gaza al sinds de oudheid een welvarende oase en een commercieel knooppunt is. Het diende als springplank voor elk rijk in het Midden-Oosten om Egypte te veroveren en voor elke macht in de Nijlvallei om de Levant aan te vallen .
Het land heeft wel een grote poel reservisten van ongeveer 465.000 mensen. Ook op andere vlakken heeft het Iraanse leger op de grond de overmacht. Zo heeft het land 8.500 gepantserde voertuigen, ongeveer 1.500 meer dan Israël. Iran heeft dubbel zoveel tanks, iets meer dan 4.000 stuks.
Voornamelijk in de Gazastrook; heeft ook een aanwezigheid op de Westelijke Jordaanoever; Palestijnse vluchtelingenkampen in Libanon; en andere regionale locaties, zoals Egypte, Qatar en Turkije. HAMAS heeft waarschijnlijk minder dan 20.000 strijders.
Op 13 oktober gaf het Israëlische leger bevel aan mensen in het noorden van Gaza en in Gaza-stad om naar het zuiden van de Gazastrook te 'evacueren'. Met dit bevel zorgen Israëlische troepen voor de massale gedwongen ontheemding van meer dan 1,1 miljoen mensen uit Gaza-stad en het noordelijke deel van de Gazastrook.
In een aantal islamitische en Arabische landen wordt Hamas gesteund, onder andere door het sjiitische Iran.
Het Israëlische leger bestaat uit 495 000 militairen die in dienst zijn. Het aantal reservisten is dubbel zo groot. Het Israëlische leger is een van de sterkste en beste legers van de wereld. Als je bij de top-100 zou kijken van sterkste en beste legers staat het IDF op de derde plaats in die lijst.
De redenen zijn: Na de Tweede Wereldoorlog raakt de VS in Israël geïnteresseerd en Israël krijgt in verhouding tot andere landen veel meer hulp. Deze steun is zowel financieel als militair. De VS heeft hiervoor als argument in de jaren zestig en zeventig dat Israël een strategische positie inneemt tegen de Sovjet-Unie.
Er wordt aangenomen dat minstens twee van de zes Amerikaanse gijzelaars die nog steeds in Gaza vastzitten, nog in leven zijn — Sagui Dekel-Chen, 35, die opgroeide in Bloomfield, Connecticut, en Edan Alexander, 19, uit Tenafly, New Jersey. Er wordt aangenomen dat vier andere Amerikanen in gevangenschap zijn gedood.
De Palestijnse groepering Hamas heeft de namen vrijgegeven van de 4 Israëlische gijzelaars die zaterdag zouden vrijkomen, als onderdeel van het staakt-het-vuren. Het gaat over 4 vrouwen: Karina Ariev, Daniella Gilboa, Naama Levy en Liri Albag.
Herkomst gijzelaar
Gijzelaar is niet rechtstreeks afgeleid van het werkwoord gijzelen. In het Nederlands van de Middeleeuwen sprak men van een gisel. Destijds werd dus de werkwoordstam zonder verdere toevoeging als persoonsaanduiding gebruikt: de gisel was degene die gegijzeld werd.