Aantal voortijdig schoolverlaters In het schooljaar 2022-2023 waren er 30.245 nieuwe voortijdig schoolverlaters, ruim 2 procent van alle leerlingen en studenten tot 23 jaar. Ten opzichte van 2021-2022 is dit aantal stabiel gebleven. Veruit de grootste groep voortijdig schoolverlaters bestaat uit mbo-studenten.
Opnieuw meer jongeren van middelbare school of mbo af zonder diploma. Schoolverlaters Ruim 176.000 15- tot 27-jarigen stopten in 2024 met hun opleiding zonder een diploma te hebben behaald.
Zonder diploma kun je in principe niet naar het hoger onderwijs. Maar als je aan een van de uitzonderingsregels voldoet, zijn er in sommige gevallen toch mogelijkheden om een opleiding op het hbo te volgen. Je moet in ieder geval een toelatingstoets maken. Ook is je vakkenpakket van de middelbare school belangrijk.
En diploma's zijn de wisselmunt tussen het onderwijssysteem en de arbeidsmarkt. Diploma's hebben ook een belangrijke sociale functie. Ze geven toegang tot beroepen – vaak op een exclusieve manier zoals bij door de overheid beschermde en gereglementeerde beroepen. Ze vormen de sleutel tot sociale mobiliteit.
Van de 15- tot 75-jarigen in Nederland heeft 36 procent een opleiding afgerond in het hbo of wo. Vooral in de sterk verstedelijkte gemeenten wonen relatief veel mensen met een hbo- of wo-diploma.
Het deel van de bevolking met een diploma op middelbaar niveau schommelt de laatste 10 jaar rond de 40%. Het aandeel met een hoger opleidingsniveau is in de afgelopen 10 jaar toegenomen. In 2010 had ruim 20% van de bevolking van 25-64 jaar een hbo-diploma en bijna 12% een universitaire graad (samen ruim 32%).
Maar vooral vwo'ers kozen voor een tussenjaar. In schooljaar 2022/'23 zaten er bijna 90 duizend leerlingen in het laatste jaar van het vmbo. Van hen haalde 89 procent hun diploma. Bijna 53 duizend leerlingen zaten toen in de hoogste klas van de havo en 79 procent haalde het diploma.
Het algemene diploma is het meest voorkomende type middelbareschooldiploma of -graad. Dit type middelbareschooldiploma wordt gegeven aan studenten die aan de standaardvereisten voor afstuderen hebben voldaan.
Als je geen diploma secundair onderwijs hebt, beslist de hogeschool of universiteit of je kan starten in het hoger onderwijs.
Oftewel, je mag dan alleen een tussenjaar nemen als je een diploma hebt op mbo niveau 2, havo of vwo. Heb je die niet?Dan moet je tot je 18e een voltijdopleiding volgen.
Er zijn heel veel banen waar je kunt werken zonder diploma. Vaak kun je met een leer-werktraject direct aan de slag. Denk bijvoorbeeld aan werk in het onderwijs, de techniek en de zorg waar je niet direct een opleiding voor nodig hebt.
Prestatiebeurs voor mbo 3 en 4, hbo en universiteit
Lukt het niet om op tijd uw diploma te behalen? Dan moet u de basisbeurs, aanvullende beurs en het reisproduct terugbetalen, inclusief deze opgebouwde rente.
Het is natuurlijk fijn dat je toch een mbo-opleiding kan doen als je geen diploma van de middelbare school hebt. Zo kan je werken aan de carrière van je dromen. Misschien stroom je uiteindelijk wel door naar de hogeschool voor een hbo-opleiding.
Een ondernemersmentaliteit kan je helpen om succesvol te zijn zonder diploma. Dit betekent dat je bereid bent om risico's te nemen en nieuwe ideeën te proberen. Je kunt bijvoorbeeld je eigen bedrijf starten of als freelancer werken. Door een ondernemersmentaliteit te ontwikkelen, vergroot je je kansen op succes.
Voor toelating tot een hbo-opleiding is een havo-diploma nodig, voor een universitaire opleiding een vwo-diploma. Met een diploma van hbo of wo op zak worden mensen hoog opgeleid of theoretisch opgeleid genoemd.
Leerlingen onder 18 jaar zonder startkwalificatie
Leerlingen tussen 16 en 18 jaar mogen alleen stoppen met school, als zij een diploma havo, vwo of mbo (niveau 2 en hoger) hebben. Is dat niet zo? Dan geldt de kwalificatieplicht.
Volgens de OESO heeft Finland namelijk het beste onderwijs in de westerse wereld. In de Top 20 van de OESO staat Finland, na vijf Aziatische landen, op de zesde plaats.
Het Amerikaanse High School diploma wordt in Nederland niet erkend; het is meestal vergelijkbaar met een HAVO-diploma. Toelating tot een Nederlandse universiteit kan doorgaans pas geschieden na het behalen van het International Baccalaureate (IB) diploma of het volgen van 2 jaar Amerikaans college.
Starters zonder hoger diploma verdienen in eerste instantie gemiddeld 2.656 euro bruto per maand, professionele bachelors 2.663 euro en academische bachelors 2.699 euro. Masters ontvangen al van bij de start een opvallend mooie maandloon van 3.036 euro.
De meeste jobs vragen toch om bepaalde skills", zegt André Van Hauwermeiren. "Uiteraard vinden werkgevers het belangrijk dat je wilt werken en leergierig bent, maar een diploma is een indicatie van je basiskennis en je capaciteiten. Het is en blijft je ticket tot de arbeidsmarkt.”
Je kunt zonder diploma aan de slag gaan in heel wat functies, zoals administratief medewerker, klantenservice medewerker, receptionist(e) of data entry medewerker.
Om maar meteen met de deur in huis te vallen: er is inderdaad een groot verschil tussen het VWO en de universiteit. De verhalen dat de universiteit moeilijker wordt gevonden zijn waar. Uit een poll die werd gedaan onder studenten op de universiteit gaf slechts 10% aan dat de universiteit niet zwaarder is dan het VWO.
Vwo bereidt je voor op het wetenschappelijk onderwijs
Het vooroordeel dat gymnasium beter of hoger is dan atheneum klopt niet. Er bestaat geen niveauverschil tussen gymnasium en atheneum.
Definitie:Voor het hoogst behaalde onderwijsniveau wordt bepaald wat het hoogste onderwijsniveau is waarvoor een diploma is behaald, óf het hoogste onderwijsniveau dat volledig is doorlopen (als voor het behalen van de opleiding een diploma niet van toepassing is).