De kans dat het een witte kerst wordt is ongeveer 7%. Officieel is het een witte kerst wanneer erin De Bilt beide kerstdagen een gesloten sneeuwdek is. Dit is sinds 1901 slechts 8 keer gebeurt, waarvan de laatste 2 keer in 2009 en 2010.
Dit artikel is geschreven op 20 december 2021. Houd hier de actuele weersvoorspelling in de gaten. Of het een wit kerstweekend wordt, blijft tot op het laatste moment spannend. “Het is onzeker, maar het kan nog steeds.”
De laatste witte kerst voor 2009 dateert uit 1981, verder verliep de kerst volgens de officiële definities wit in 1906, 1938, 1940, 1950 en 1964. In 1981 lag er in het midden van het land 10-20 cm sneeuw en lag er in De Bilt op beide kerstdagen 15 cm, een record.
Dit jaar mag je zeker hoop houden op een witte kerst, want met 15% is de kans op een sneeuwdek deze kerstdagen dubbel zo groot als normaal. Dat de kans op een witte kerst dit jaar groter is, komt doordat ons land op de grens van koude lucht vanaf de Noordpool en zachte lucht uit Zuid-Europa komt te liggen.
Een witte kerst komt niet vaak voor. Sinds 1901 telde het KNMI acht keer een witte kerst met op beide kerstdagen een sneeuwdek in De Bilt. De laatste keer was in 2010 en daarvoor in 2009 en 1981, grillig verdeeld in de tijd dus.
50-90% kans
In veel Noord- en Oost-Europese steden, maar ook in het noorden van de VS en zelfs het noorden van Schotland heb je meer kans op een witte, dan op een niet-witte kerst. Het Canadese Montreal, Boekarest (Roemenië) en het Schotse Aberdeen zijn bestemmingen met een hoge kans op kerstsneeuw.
Een mooi sneeuwdek levert dat meestal niet op. De winter met de meeste dagen waarin sneeuw viel in Nederland was in het jaar 1963. Nederland kende in deze winter maar liefst 37 dagen waarin het sneeuwde. Vandaar dat het ook niet vreemd is dat de winter van 1963 staat geregistreerd als de koudste winter tot nu toe.
Sinds 1903 hebben we in Nederland slechts acht keer een witte kerst gehad volgens de definitie van het KNMI. De laatste keer dat we zo'n witte kerst hadden, was in 2010. Het is wel vaker winters geweest tijdens de kerstdagen.
Dat sneeuwdek in De Bilt met Kerstmis is sinds 1901 (het begin van de weermetingen in Nederland) slechts acht keer voorgekomen. Vóór 2010 gebeurde het in 2009, en daarvoor in 1981.
1978 – december: Tijdens de befaamde koude inval op 30/31 december viel er rond 15 cm sneeuw, deze werd door de harde wind in het noorden van het land opgewaaid tot 80 cm hoge sneeuwduinen. 1979 – januari : Op 2 januari viel er tot 40 cm sneeuw in delen van Noordwest Nederland.
De kans dat het een witte kerst wordt is ongeveer 7%. Officieel is het een witte kerst wanneer erin De Bilt beide kerstdagen een gesloten sneeuwdek is. Dit is sinds 1901 slechts 8 keer gebeurt, waarvan de laatste 2 keer in 2009 en 2010.
Hierdoor ontstond er ook de kersttijd, namelijk de periode tussen 25 december en 6 januari. In deze tijd werden er vier kerstdagen gevierd. De Tweede Kerstdag, namelijk 26 december, stond hierbij in het teken van Sint Stefanus. Deze vier Kerstdagen werden in de loop van de tijd teruggebracht naar twee Kerstdagen.
Natte sneeuw in mei is best zeldzaam, maar dat de sneeuw ook echt blijft liggen is heel bijzonder. De laatste dag na de winter in De Bilt met een sneeuwdek is 4 mei. Dat gebeurde in 1978. In De Bilt werden de laatste natte sneeuwvlokken waargenomen op 17 mei 1935.
Als je voor 100% kans op sneeuw wilt gaan tijdens kerst, dan is Alaska jouw plek tijdens de feestdagen. Toen er met de warme kerst van 2016 zelfs in Moskou geen sneeuw meer lag, was Alaska gelukkig nog steeds een winter wonderland. Wist je dat het er zelfs -40°C kan worden?
Het is de hoogste tijd voor onze definitieve winterverwachting en daar is hij dan. De winter van 2022 lijkt in de westelijke helft van Europa, en dus ook in Nederland, een duidelijk koudere dan normale en vrij droge winter te worden, met vooral in de tweede helft van de winter mogelijk langdurig winterweer.
Met een gemiddelde temperatuur van 5,8 °C tegen 3,9 °C normaal was de winter zeer zacht. De winter komt op de zesde plaats van zachte winters sinds 1901.
In de vorige eeuw viel er in de aprilmaand landelijk op gemiddeld 2 dagen sneeuw. Deze eeuw is dat nog maar 1 keer in de 3 jaar. Sinds het begin van de sneeuwmetingen in 1951, kwam het bijna ieder jaar wel tot aprilsneeuw, alleen in de jaren 1974, 1987 en in 1993 was dat niet het geval.
Met kerst treedt de dooi in met lichte neerslag en op tweede kerstdag is er ook regen, waardoor het sneeuwdek begint te smelten. Op 15 december 1950 viel er circa 10 cm, waarvan met kerst ongeveer de helft was overgebleven. Zware sneeuwval in de kerstnacht en 's nachts strenge vorst.
In vrijwel het hele land heeft het flink gesneeuwd. De meeste sneeuw is tot nu toe gevallen in Twente, de Achterhoek en de regio Nijmegen.
In Nederland valt gemiddeld op ongeveer 10 dagen per jaar sneeuw en in België op ongeveer 19 dagen per jaar. Maar er gaan jaren voorbij zonder sneeuwval van betekenis.
Witte kerst in Nederland
En dat is sinds 1901 slechts acht keer voorgekomen: in 1906, 1938, 1940, 1950, 1964, 1981, 2009 en 2010. Klimatologisch gezien ziet het er dus niet rooskleurig sneeuwkleurig uit. Maar meteorologisch gezien kunnen we natuurlijk altijd verrast worden.
Een grove vuistregel is dat er bij 6 graden boven nul bij buiensituaties nog sprake kan zijn van sneeuw en bij 2 of 3 graden boven nul tijdens de passage van fronten. Bij temperaturen boven nul spreekt men zoals eerder genoemd, van natte sneeuw.
Zo hoog is het, ook in de zomer, ijskoud. Er vormen zich dan dus hele grote wolken met bovenin sneeuwvlokken, die op hun weg naar beneden smelten en als regen de grond bereiken. Sommige mensen denken dat sneeuw bevroren regen is, maar niks is dus minder waar: regen is bijna altijd gesmolten sneeuw!
Natte sneeuw
Bereiken de sneeuwvlokken op enkele honderden meters een temperatuur boven nul graden, dan smelten de vlokken deels en ontstaat 'natte' sneeuw. Natte sneeuw dwarrelt veel minder en verdwijnt meestal gelijk. Alleen bij veel natte sneeuw in korte tijd, kan de sneeuw tijdelijk blijven liggen.
Het is moeilijk om te geloven, maar het allerdroogste gebied ter wereld ligt in het zuidpoolgebied. De Droge Valleien van McMurdo vormen een reeks sneeuw- en ijsvrije valleien in Victorialand op Antarctica.