De maximaal toegestane stikstofneerslag per hectare per jaar is in Duitsland 100 gram, terwijl het in Nederland momenteel 0 gram is. Voorheen was de drempelwaarde in Nederland 0,7 gram, maar na de uitspraak van de Raad van State in 2019 over het Programma Aanpak Stikstof (PAS) is deze 0 geworden.
De gemiddelde stikstofdepositie over Nederland daalt naar verwachting met ca.35 mol per ha per jaar van 2015 tot 2020 en met ca.20 mol per ha per jaar van 2020 tot 2030.
Cijfers over stikstof
Van de Nederlandse uitstoot naar de lucht bestaat ongeveer 65% uit ammoniak (NH3) en 35% uit stikstofoxiden (NOx). De landbouw zorgt voor ongeveer 60% van de stikstofuitstoot (door mest, maar ook uit kassen en door landbouwvoertuigen), het wegverkeer voor bijna 30%.
Vrijheid voor boeren
Erisman bepleit een plafond van 30 kilo stikstof per hectare in sommige gebieden en van 40 kilo per hectare in andere gebieden.
Nu bestaat stikstofgas uit moleculen N2. Een stikstofatoom heeft een 14 maal grotere massa(zoek naar atoommassa's) dan een waterstofatoom ; wat betekent dat een molecuul N2 een 28 maal grotere massa heeft. Dus 28 gram stikstofgas komt overeen met precies 1 mol aan moleculen.
In Nederland stoot de landbouw volgens het RIVM al decennia de meeste stikstof uit, gevolgd door industrie en verkeer.
Boeren gebruiken mest omdat het zorgt voor een betere plantengroei en hogere gewasopbrengsten. Uit de mest verdampt stikstof als ammoniak en komt in de lucht. Een ander deel van de stikstof kan uitspoelen naar het grondwater; dit heet (nitraat)uitspoeling.
In 2014 was de hoeveelheid werkzame stikstof per ha grasland het hoogst (260 kg per ha). Daarna nam het schoksgewijs af naar een niveau van 221 kg werkzame stikstof per ha in 2021. Niet eerder in de periode 2006-2021 is de gemiddelde werkzame stikstofgift per ha zo laag geweest.
Het grootste deel kwam van de veeteelt, de stikstofuitstoot van dieren was goed voor 94 miljoen kilo. Daar komt volgens het RIVM nog 12 miljoen kilo stikstof bovenop, hoofdzakelijk door energieverbruik in de landbouw, bijvoorbeeld door kassen en andere bronnen.
Bij een gemiddelde van 4 kg stikstof per m³ mest komt er dus 120 tot 240 kg stikstof per ha beschikbaar voor het grasland uit drijfmest. In het bemestingsplan wordt exact uitgerekend hoeveel kuub moet worden bemest voor de eerste snede. Maar minstens zo belangrijk is de vraag: wat er ín de mest zit.
Heeft alleen Nederland een stikstofprobleem? Nee, de Habitatrichtlijn van de EU verlangt van iedere lidstaat dat die zijn biodiversiteit beschermt. De uitspraak van het Europees Hof over de Nederlandse aanpak geldt voor alle EU-landen.
Een koe ademt het methaan uit en zo komt het in de lucht.” Het voer dat koeien eten en verteren zorgt in meer of mindere mate ook voor stikstofuitstoot. “Zo geven boeren hun koeien vaak voer met net teveel eiwit (waar stikstof in zit), ongeveer 10 procent eiwit te veel.
Stikstofonderzoeker: "Boeren hebben al 67 procent stikstof gereduceerd, maar kunnen nog meer doen" "Boeren hebben in de laatste decennia al 67 procent stikstof gereduceerd." Dat stelt Zwier van der Vegte van Agro-innovatiecentrum De Marke in Hengelo (GLD).
In 2021 bestond de stikstofemissie naar de lucht uit 122 miljoen kilogram ammoniak (met name afkomstig uit de landbouw) en 178 miljoen NOx (vooral uit verkeer en industrie).
Maar hoeveel is 10 kilo stikstof? Volgens de gemeente staat het gelijk aan het gasverbruik van 5 tot 10 huishoudens per jaar.
Duitse bedrijven mogen meer stikstof uitstoten en nabijgelegen natuurgebieden sterker belasten dan bedrijven in Nederland. Een Duits bedrijf mag een natuurgebied belasten met 300 gram stikstof per jaar per hectare. Voor Nederlandse bedrijven is dat 0,14 gram stikstof per jaar en per hectare.
Dit zijn de 29 grote vervuilende bedrijven waarvan we hun klimaatplannen lieten onderzoeken: ABN AMRO, ABP, Aegon, Ahold Delhaize, AkzoNobel, Atradius, BAM Groep, Boskalis Westminster, BP, Dow, DSM, ExxonMobil, FrieslandCampina, ING, KLM, LyondellBasell, NN Group, PFZW, Rabobank, RWE, Schiphol, Stellantis, Tata Steel, ...
De uitstoot van stikstof van een geit ligt op 10 procent van die van een melkkoe. Dat vertelt universitair hoofddocent Jan Dijkstra van Wageningen University & Research. Dijkstra in De Gelderland: “Een geit weegt zo'n 70 kilo, een koe 700. Een geit geeft 3 liter melk per dag, een koe zo'n 30.
In Nederland stoot de landbouw volgens het RIVM al decennia de meeste stikstof uit, gevolgd door industrie en verkeer.
De laagste gemiddelde drogestofopbrengst (snij)mais werd gerealiseerd in de Kleiregio met circa 16.300 kg per ha in 2021. In 2021 werd in deze grondsoortregio per ha circa 2.100 kg droge stof minder gehaald dan in 2020.
Afhankelijk van de ligging en de grondsoort van uw perceel ligt wordt uw gebruiksnorm 220 of 240 kilogram per hectare in 2023. De gebruiksruimte rekent u op dezelfde manier uit. Aantal hectare landbouwgrond op 15 mei x 220 of 240 kg stikstof uit dierlijke mest.
Bij een opbrengst van 18 ton droge stof per hectare hebben de maïsplanten ongeveer 240 kilogram stikstof nodig en ruim 80 kilogram fosfaat. De wetgeving staat echter niet toe om deze hoeveelheden aan te voeren in de vorm van mest.
Varkens en kippen stoten van het landbouw-deel respectievelijk 17 en 9 procent uit. Veruit het grootste deel, 57 procent, komt voor rekening van koeien. De 184 miljoen kilo stikstof uitgestoten is opgebouwd uit 132 miljoen kilo ammoniak en 246 miljoen kilo stikstofoxiden.
De invloed van de mens op de productie van reactief stikstof heeft gevolgen voor het klimaat. Direct doordat het leidt tot de productie van lachgas (N2O), een broeikasgas met een ongeveer driehonderd keer sterker effect dan het broeikasgas koolstofdioxide.
In principe is stikstof geen probleem. Sterker nog, het is een voedingsstof voor planten. Het wordt een probleem als er te veel stikstof neerslaat. In Nederland is dat al decennia aan de hand: de opeenstapeling van stikstof in de bodem is schadelijk.