In Nederland hebben op dit moment 57 mensen levenslang, van wie er 41 onherroepelijk zijn veroordeeld. Dat zijn er meer dan ooit tevoren. En daar blijft het niet bij; alleen al in juni van dit jaar is de zwaarste straf zeven keer geëist, onder anderen tegen Ridouan T., de hoofdverdachte in het Marengo-proces.
Nog nooit zaten zo veel personen in Nederland een levenslange gevangenisstraf uit als nu. In 2000 waren er 10 levenslanggestraften, nu zijn het er 55, de uitspraken van dinsdag meegerekend.
Levenslang is in Nederland levenslang. Levenslanggestraften hebben sinds 2016 een kans om zich te herstellen en mogelijk ooit weer vrij te komen. Na 25 jaar wordt beoordeeld of iemand met levenslang mag gaan werken aan een mogelijke terugkeer in de maatschappij.
Het gaat om mensen die volgens het Nederlands strafrecht veroordeeld zijn, dus niet bijvoorbeeld door het Internationaal Strafhof in Den Haag. Levenslange gevangenisstraf is in Nederland de zwaarste straf die door een rechtbank kan worden opgelegd.
Tijdelijke of levenslange gevangenisstraf
Een gevangenisstraf kan tijdelijk (maximaal 30 jaar), of levenslang zijn. De levenslange gevangenisstraf is de zwaarste straf die Nederland kent. Alleen mensen die de meest ernstige misdrijven hebben gepleegd krijgen deze straf.
Kun je je straf afkopen? In bepaalde gevallen kunnen de politie en de officier van justitie de zaak zelf afhandelen. De officier van justitie kan bijvoorbeeld iemand een transactie aanbieden. Gaat de verdachte hierop in, dan betaalt hij een bepaald geldbedrag en is hij van de zaak af.
Processen die tot de doodstraf leiden, kosten er gemiddeld 1,1 miljoen dollar meer dan andere zaken. Ook in andere staten is het verschil enorm. In Washington kostte een proces dat uitmondt in de doodstraf in 2007 gemiddeld 467.000 dollar meer dan andere zaken. In Texas bedraagt de meerprijs zelfs 2,3 miljoen dollar.
De levenslang gestrafte die momenteel het langst vastzit is Edwin Senff, hij zit sinds 1994 vast voor doodslag en tweemaal poging doodslag in Badhoevedorp.
Langste gevangenisstraf
De langste gevangenisstraffen die voor zover tot op heden zijn opgelegd zijn die aan de Amerikanen Darron Bennalford Anderson (10.750 jaar in 1997) en Dudley Wayne Kyzer (10.000 jaar + 2 maal levenslang in 1981).
In Marokko betekent levenslang minimaal 30 jaar gevangenisstraf. Pas na 30 jaar is gratie van de koning mogelijk.
Duitsland. In Duitsland wordt de situatie van elke veroordeelde tot levenslang na 15 jaar detentie beoordeeld door een onafhankelijke kamer van drie rechters.
Dit kan als er sprake is van: een samenloop van strafbare feiten. terroristische misdrijven. recidive (herhaling van strafbare feiten)
In Engeland en Wales bestaat een zogenoemd tariff-systeem, waarbij de rechter bij oplegging de minimumduur van de levenslange straf bepaalt; een 'whole life tariff' kan na 25 jaar opnieuw worden beoordeeld.
Het ministerie van justitie weet het wel, maar wil het niet zeggen. Hoe dan ook: voormalig tv-presentator Masmeijer, veroordeeld vanwege betrokkenheid bij drugssmokkel, heeft gratie gekregen van de koning. De laatste 1,5 jaar van zijn celstraf hoeft hij daarom niet uit te zitten.
Louis Hagemann werd in 2005 tot levenslang veroordeeld wegens moord in 1984 op de twee kinderen van 6 en 9 jaar oud van zijn vriendin Corina Bolhaar. Hagemann (58) had herziening gevraagd omdat een aantal nieuwe getuigen de verklaringen van de belangrijkste getuige van destijds, een ex-vriendin, zou ondergraven.
Vaker levenslang geëist
In de zaak Eris, rond motorclub Caloh Wagoh, kregen op één dag drie mannen de langst mogelijke straf opgelegd. En mogelijk komen er binnen afzienbare tijd weer meer bij. Zo is er ook levenslang geëist tegen Ridouan Taghi en vier medeverdachten in het Marengo-proces.
Voor moord kan een levenslange gevangenisstraf worden opgelegd of een maximale tijdelijke gevangenisstraf van 30 jaar. Voor doodslag is de maximale gevangenisstraf 15 jaar. Indien er sprake is van nog een ander strafbaar feit dat bewezen wordt verklaard, dan kan deze straf met maximaal 1/3 worden verhoogd tot 20 jaar.
Reacties. Wetboek van Strafrecht Artikel 300: 1 Mishandeling wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste drie jaren of geldboete van de vierde categorie.
Levenslang in België
In België komt die straf doorgaans neer op 30 jaar. Alleen hele zware gevallen, mensen die in hun criminele gedrag kunnen terugvallen, blijven opgesloten. Voor de meeste mensen die veroordeeld zijn tot levenslang bestaat de mogelijkheid tot vervroegd vrijkomen.
10 procent van de ondervraagde levenslang gestraften zit een ganse dag vast op de cel en de overgrote meerderheid vertoeft meer dan 16 uur per dag op die paar vierkante meters. Experten zijn het er nochtans over eens dat het niet goed is om gedetineerden lange dagen op een kleine cel op te sluiten.
Het aantal keer dat in in Nederland gratie wordt verleend, is sterk gedaald. De afgelopen vijf jaar werd 784 keer gratie verleend aan veroordeelden.
De minister voor Rechtsbescherming kan straffen en maatregelen die de strafrechter heeft opgelegd kwijtschelden. Ook kan de minister een straf of maatregel veranderen of verminderen. Dit heet gratie verlenen.
Veruit de wreedste methode van executeren behoorde echter toe aan de oude Perzen. Zij bedachten namelijk de praktijk genaamd 'scaphisme', dat is afgeleid van het Griekse woord voor 'uitgehold'. Bij deze methode werd het slachtoffer vastgebonden in een overdekte boot, waarbij alleen zijn hoofd en ledematen uitstaken.
Ophanging, vuurpeloton, elektrocutie, onthoofding en dodelijke injectie. Het zijn vijf officiële manieren waarop vandaag de dag mensen worden gedood, met goedkeuring van de regering. Overheden doden mensen voor uiteenlopende misdrijven – soms zelfs voor handelingen die helemaal geen misdaden zijn.
Tegenwoordig gebruiken bijna alle staten een dodelijke injectie. Sommige staten staan ook elektrocutie, vergassing, ophanging en een vuurpeloton als executiemethode toe. Tussen 1976 en 2004 werd 82% van de executies voltrokken door middel van een injectie.