België koopt nauwelijks gas uit Rusland, of toch? Eerst het goede nieuws: volgens statistieken voert ons land slechts voor 4 tot 6 procent van zijn aardgas in uit Rusland.
België is een draaischijf voor gasbevoorrading in de Europese Unie en kent een zeer klein aandeel Russisch gas voor eigen verbruik (6%). Bovendien is de haven van Zeebrugge een troef, met meer dan voldoende capaciteiten om LNG-gas van elders in te voeren.
Waar komt het aardgas vandaan? In België zijn er geen aardgasbronnen. Het aardgas wordt voornamelijk ingevoerd uit Noorwegen, Nederland en Qatar (LNG) en in mindere mate uit Rusland en Groot-Brittannië. Aardgas kan onder vloeibare vorm, dit is LNG, worden aangevoerd per methaanschip via Zeebrugge.
Ons land beschikt momenteel niet over eigen aardgasproductiebronnen en importeert 100% van zijn verbruik. In 2020 bedroeg de totale import 231,3 TWh.
De Russen zijn goed voor 40 procent van de gasvoorziening in de EU. Het is dus niet reëel dat de EU snel de Russische gaskraan dichtdraait. In Nederland gaat het om 15 procent Russisch gas, 6 miljard kubieke meter. Nederland moet het wel lukken.
Nederland de rest van Europa zijn nog te afhankelijk van gas uit Rusland. Zonder het Russische gas is er niet voldoende gas om aan de vraag naar gas te voldoen. Wel wil Europa zo snel mogelijk minder afhankelijk worden van Russisch gas. Maar dat kan niet op de korte termijn.
Duitsland zeker tien dagen zonder Russisch gas, Gazprom knijpt ook Italië verder af. UpdateDuitsland moet het sinds vanochtend zonder Russisch aardgas stellen. De gastoevoer van Rusland naar Duitsland wordt tien dagen stilgelegd wegens gepland onderhoud aan de Nord Stream 1 pijpleiding in de Oostzee.
Vier sectoren waren twee jaar geleden goed voor meer dan 70 procent van de Belgische export naar Rusland: chemische producten (32,1 procent), machines & uitrusting (15,5 procent), transportmateriaal (13,3 procent) en kunststoffen (10 procent).
Daarom moet ongeveer de helft van de Belgische gasgebruikers overschakelen naar 'rijk gas'. Die omschakeling is gestart in 2018 en gebeurt geleidelijk, per gemeente. Tegen eind 2024 zal ze helemaal voltooid zijn.
Veel Europese landen zijn traditioneel afhankelijk van (Russisch) gas. Duitsland en Italië zijn grote afnemers en sommige kleine landen, zoals Estland en Letland, krijgen bijna al hun gas uit Rusland.
In tegenstelling tot de Verenigde Staten bijvoorbeeld, die de grootste producent van aardgas ter wereld is, produceert België zelf geen gas. Het importeert dus 100% van haar verbruik. België importeert bijna al haar verbruik van de Europese landen: Nederland: meer dan 45% van het Belgisch gas komt uit Nederland.
Het gasveld heet South Pars/North Dome Gas-Condensate. Wat is het precies? Inderdaad het grootste aardgasveld ter wereld, drie kilometer onder de Perzische Golf en net zo omvangrijk als de volgende top-20 bronnen in de wereld samen.
Het meeste gas zit in Rusland in de grond, en samen met Amerika zijn zij ook de grootste producent. Het allergrootste gasveld ter wereld is te vinden in Iran en Qatar.
Ons land is voor meer dan 95% afhankelijk van de invoer van primaire energie (d.i. energie die beschikbaar is in de natuur). Aardolie en aardgas worden het meest ingevoerd. Daarna volgen vaste brandstoffen (steenkool en andere). Ook onze nucleaire brandstof (uranium) wordt ingevoerd.
Verenigde Staten van Amerika en Russische Federatie produceren samen meer dan 50% van het totale aardgas in de wereld. Met 230.443.944.451,76 kubieke meter productie per jaar is Iran de derde grootste producent van aardgas. Koninkrijk der Nederlanden, met 37.881.697.424,145 kubieke meter productie per jaar staat op 22.
Mix op de factuur ? De mix van Mega is volledig groen en voornamelijk afkomstig uit biomassa, waterkracht en windenergie, aangevuld met een beetje zonne-energie.
Het gas heeft een speciale samenstelling (laagcalorisch) wat voor extra problemen zorgt. Onder België liggen vandaag twee aparte gasnetten: een voor laagcalorisch gas en een voor het normale (hoogcalorisch). Als er straks normaal aardgas door het 'Nederlandse' gasnet moet, zijn aanpassingen nodig.
Ok, geen Russisch gas meer. Maar wat dan? Uit het jaarverslag van Gasterra van 2021 (pdf) blijkt dat het vorig jaar 44 miljard kubieke meter gas inkocht, waarvan 10 miljard kuub uit Groningen kwam, 10 miljard kuub uit kleine velden en 24 miljard werd geïmporteerd en gekocht op de internationale markt.
Bij de import staan de chemische producten eveneens op kop met 21,9%, gevolgd door mineralen (15,1%) en transportmaterieel (12,8%). Machines (11,8%) en metalen (7,4%) maken de top 5 compleet.
Het totale exportvolume bedroeg in 2021 ruim 3,4 miljard euro en het importvolume 6,9 miljard euro. De uitvoer omvat vooral chemische en farmaceutische producten. De geïmporteerde goederen zijn vooral metalen, staal, mineralen en (afgeleide) petroleum(producten).
Naast olie en aardgas importeren Nederlandse bedrijven ijzer, staal, steenkool, koper, kurk en houtwaren uit Rusland. De Nederlandse export bestaat vooral uit medicijnen, bloemen, kunststoffen, vervoermiddelen, computerapparatuur en medische instrumenten en apparaten.
Na het onderhoud aan de Nord Stream 1 is de gaslevering door de Duits-Russische gasleiding weer gestart. De chef van de Duitse toezichthouder op de energiemarkt Klaus Müller tweette dat er de eerste twee uren zo'n 530 gigawattuur per dag doorheen stroomt, wat neerkomt op zo'n 30 procent van de maximum capaciteit.
Per 1 januari 2021 bedraagt de totale ontdekte gasvoorraad in ontwikkelde en niet ontwikkelde voorkomens samen 138,2 miljard Nm3. De reserves van totaal 92,4 miljard Nm3 bestaan voor 6,6 miljard Nm3 uit reserves in het Groningenveld en 85,8 miljard Nm3 in de overige (kleine) velden.