De maand november is over het algemeen ook een tamelijk natte maand, het regent immers gemiddeld twee dagen op drie. De normale neerslagtotalen liggen tussen 60 en 120 mm, naargelang van de plaats.
De maand november 2023 gaat de boeken in met een historische record. Op 11 van de 30 dagen viel er meer dan 10 mm neerslag en dat leidde tot een totale neerslagsom van 260,1 mm. En dat tegen een normaal gemiddelde van 97 mm. Nog nooit was een maand zo nat.
Natste maand van het jaar is augustus
Augustus spant de kroon.
De hoeveelheid gevallen regenwater wordt gemeten in een pluviometer of regenmeter. De eenheden worden uitgedrukt in millimeter of liter/m². In de meeste streken van ons land valt er maandelijks gemiddeld 70 mm (of l/m²) neerslag.
November ook zeer nat
Het natte weer zette zich voort in november: het was landelijk de natste november ooit gemeten, met een landelijk gemiddeld van 153 mm neerslag. Dat is ruim twee keer zoveel als normaal in november (72 mm).
In de nieuwe normaal is de zon gemiddeld zestien uur vaker te zien. Wat neerslag betreft valt gemiddeld 82 millimeter. In de kustgebieden valt de meeste regen.
Het droogste seizoen van het jaar is de lente, van half maart tot mei. In deze periode kan er wel lichte regen voorkomen. De temperaturen stijgen langzaamaan en de zon gaat wat langer schijnen.
Oktober was zeer nat. Gemiddeld over het land viel 150 mm neerslag, twee keer zoveel als normaal (75 mm). In De Bilt was het zelfs de natste oktobermaand sinds het begin van de waarnemingen in 1906 met 220 mm neerslag. Het vorige record stond al ruim negentig jaar op naam van oktober 1932 met 193 mm.
Met gemiddeld over het land 1151 mm regen tegen 853 normaal is het record voor het natste jaar ooit gebroken. Dit stond op 1109 mm uit 1998. Dat betekent dat gemiddeld ruim 1,1 meter water is gevallen over ons hele land!
Gemiddeld telt een jaar nu 23 dagen met meer dan 10 millimeter neerslag. Dat zijn bijna drie dagen meer dan in 1961-1990, een toename van 14 procent. Het aantal dagen met meer dan 20 millimeter steeg van 3,7 naar 4,6, een toename van 24 procent.
De meeste neerslag valt in december (gemiddeld 100 mm) terwijl april de droogste maand is (gemiddeld 50 mm).
De natste maand van het jaar is niet de maand waarin het de meeste uren regent. De meeste neerslag valt gemiddeld namelijk in augustus met zo'n 88 mm, maar verreweg de meeste regenuren staan op naam van december.
Sinds het begin van de neerslagmetingen in 1906 viel in De Bilt niet zo veel regen in deze maand: 218 millimeter. In de rest van het land viel gemiddeld ook veel neerslag. Normaal valt in oktober ongeveer 75 millimeter, maar dit jaar was dat 140 millimeter.
Ondanks een winters slot van de maand was november 2023 zacht met 7,8 graden gemiddeld tegen 7,0 normaal. De eerste dag van de maand was de warmste dag met 15,4 graden in De Bilt en 15,8 graden in Twente.
De eerste herfstmaand, september, kent een gemiddelde van 79 mm. In oktober neemt de hoeveelheid neerslag toe naar 84 mm en in november valt gemiddeld 82 mm. In de laatste maand van het jaar valt gemiddeld over het land 87 mm. De droogste maand van het jaar is april met landelijk gemiddeld 41 mm.
Zachte maand met winters slot
De gemiddelde novembertemperatuur in De Bilt kwam uit op 7,8 graden tegen 7,0 normaal. Aan het begin van de maand en in het midden van november was het zeer zacht, maar de maand eindigde winters en dat trok de gemiddelde temperatuur naar beneden.
Er zitten nog een paar dagen in 2023, maar het staat nu al vast dat het een jaar is vol weer- en klimaatrecords. En die zijn reden tot zorg: nog nooit viel er in een jaar zoveel regen, tenminste niet sinds het begin van de metingen in 1906.
Gemiddeld valt er in de winter bijna net zoveel neerslag als dat de zon aan aantal uren schijnt. Er valt gemiddeld over het land 221 millimeter aan neerslag.
58 uur zon en 87 mm neerslag
De zon schijnt in december gemiddeld over het land 58 uur. Landinwaarts schijnt de zon 54 tot 56 uur en in de kustgebieden 60-62 uur. Gemiddeld over het land valt ongeveer 87 millimeter aan neerslag. De neerslag is redelijk goed over het land verdeeld met op veel plaatsen 80-90 millimeter.
Gemiddeld viel in Nederland in oktober 150 millimeter neerslag, terwijl 75 millimeter normaal is. Het regende vooral veel aan de kust en in het midden van het land, maar door het hele land regende het meer dan normaal voor deze periode.
Met 187,94 millimeter neerslag tegen een langjarig gemiddelde van 79 millimeter was de maand bijzonder nat. Dit is te wijten aan de wisselvallige periode vanaf 12 oktober.
De Veluwe is met ruim 950 mm per jaar het gebied waar op jaarbasis de meeste regen valt, in Midden-Limburg (minder dan 750 mm per jaar) valt de minste neerslag. Dat blijkt uit gegevens van Weeronline. De gemiddelde hoeveelheid jaarlijkse neerslag varieert behoorlijk.
Ook deze bestemmingen zijn geschikt voor een reis in november: Antarctica, Argentinië, Belize, Cambodja, Chili, Colombia, Costa Rica, Cuba, Ecuador, Guatemala, Indonesië, Java & Bali, Laos, Madagaskar, Marokko, Myanmar, Namibië, Nicaragua, Panama, Thailand en Zuid-Afrika.
Zomer weersverwachting 2024
De kans op een vrij warme zomer met een bovengemiddeld aantal zonuren lijkt ook dit jaar groot. Net als in de lente lijken lagedrukgebieden vanaf de oceaan geregeld over ons deel van Europa te schuiven, met neerslag. Een landelijke hittegolf is ook tegenwoordig nog steeds geen zekerheid.
Met een gemiddelde temperatuur van 18,4 °C tegen 17,5 °C normaal komt de zomer van 2023 in de top-10 van warmste zomers sinds 1901.