Sinds 2017 is reizen met de trein in Nederland CO2-neutraal. Alle elektrische treinen van de NS en andere spoorvervoerders rijden volledig op windstroom. Treinreizigers mogen dus claimen dat ze CO2-neutraal reizen. Dit geldt overigens niet voor dieseltreinen en vervangend busvervoer (ongeveer 5%).
Reizen heeft ook veel invloed op CO2-uitstoot, één van de belangrijkste oorzaken voor klimaatverandering. Op wandelen en fietsen na is reizen per trein de meest milieuvriendelijke manier van reizen. Tot 75% minder CO2-uitstoot dan bij een vliegreis ten tot 66% minder CO2-uitstoot dan per auto.
We weten allemaal dat met de trein reizen beter is voor het milieu dan de auto te pakken. Maar laat dat nu ook directe gevolgen hebben op je gezondheid. Door minder met de auto te reizen, draag je niet alleen bij aan een vermindering van de CO2 uitstoot. Maar zorg je ook dat er minder roetdeeltjes in de lucht komen.
Ecologische voetafdruk: 440 kg CO2 besparen per jaar
Met fietsen is dat verwaarloosbaar. Bij een woonwerk-afstand van 10 km bespaar je daarom 440 kg CO2 per jaar.
Van de Nederlandse vervoermiddelen veroorzaakt de trein per reizigerskilometer de minste CO2-emissies. Personenauto's zijn het meest vervuilend. Ook bij het goederenvervoer is het railverkeer de schoonste vervoerswijze.
Transport, auto's
Niet verrassend behoren personenauto's tot de grootste uitstoters van CO2. Als je met de auto of de bus van A naar B gaat, wordt er CO2 uitgestoten. Auto's, exclusief vrachtauto's, zijn verantwoordelijk voor het grootste deel van de CO2-uitstoot van de transportsector.
Een vliegreis belast het milieu maar liefst 7 tot 11 keer zoveel als dezelfde reis per trein. Het verschil is het grootst op een korte reisafstand (minder dan 700 kilometer). Verder draagt een vliegreis 2 tot 4 keer zoveel bij aan het broeikaseffect als dezelfde reis per auto.
“De hele treinverkeerinfrastructuur is nationaal vastgelegd, waardoor de aansluiting tussen landen niet optimaal is – denk aan verschillende maten rails en andere veiligheidseisen. Hier zit wel verbetering in, maar het kost veel tijd en geld. Daarnaast is het boeken van treintickets veel lastiger dan van vliegtickets.
Meer treinen betekent niet minder vliegen
Het is nog steeds de drukst bevlogen route van Europa. Meer treinen betekent dus niet per se minder vliegen, het betekent ook meer reizen en dat is volgens de mobiliteitsdeskundige niet duurzaam.
Om iedereen te vervoeren, verbruikt de NS jaarlijks net zoveel als alle huishoudens in Amsterdam. Je kunt je dus voorstellen dat daar een enorme milieuwinst te behalen valt. Gelukkig rijden alle passagierstreinen van de NS volledig op windstroom.
Hierdoor is de uitstoot voor vluchten korter dan 700 kilometer zo'n 270 gram CO2-equivalent per persoon per kilometer, terwijl die voor vluchten langer dan 2500 kilometer uitkomt op 135 gram CO2-equivalent per persoon per kilometer. Voor de afstanden daartussenin is de uitstoot 200 gram CO2-equivalent.
Als je de kosten van de trein vergelijkt met een elektrische auto, dan is een elektrische auto dus zeker een beter, duurzamer en vooral goedkoper alternatief dan de trein. Om nog even kort de vergelijking te maken, een maandabonnement voor het OV zit op €377,05 excl. btw per maand.
Vervoer per spoor is de meest milieuvriendelijke manier om te reizen. Het broeikaseffect van broeikasgassen per kilometer op het vervoer per spoor is 80% minder dan auto's. In sommige landen, minder dan 3% van transportgas emissies afkomstig van treinen.
Vliegen is de meest vervuilende manier om te reizen en vooral verre reizen hakken er aardig in. Door naar een ver land te reizen of een paar keer per jaar kort op reis te gaan, kun je jouw eigen CO2-uitstoot in een heel jaar opeens flink verhogen.
1: Het is goedkoper
Reizen met de trein is vaak goedkoper dan reizen met de auto. Dit komt onder andere door de torenhoge benzineprijs van nu. Ook zijn de parkeerkosten, met name in de grote steden, soms niet meer te overzien. Voor een dagje parkeren in Amsterdam ben je al snel een aantal tientjes lichter.
Via wijdverspreide retailers als Kruidvat, Blokker en Albert Heijn was een dagkaart al voor 15 tot 20 euro op te halen. De NS kon het hebben, omdat treinen in de zomer doorgaans leger zijn dan in de andere seizoenen. De coronapandemie leidde ertoe dat de aanbiedingen uit de (digitale) schappen werden gehaald.
Vervoersdiensten in Nederland duurste van EU
We maken een ritje van Amsterdam naar Maastricht. De prijs voor een enkeltje met de trein is €27,40. Je bent dan bijna 2,5 uur onderweg.
De meest duurzame vormen van vervoer zijn lopen of fietsen, eventueel met een elektrische fiets, gevolgd door treinreizen. Sinds 2017 is reizen met de trein in Nederland CO2-neutraal doordat spoormaatschappijen windenergie opwekken (Milieu Centraal, 2021a).
Per koe gaat het om een flinke hoeveelheid, vertelt Olivier. "Eén Nederlandse koe stoot gemiddeld ongeveer evenveel methaan uit als de CO2 van een gemiddelde personenauto, die 15.000 km per jaar rijdt."
Milieu Centraal helpt je duurzaam op weg. Altijd wind mee én veel beter voor het klimaat dan de auto. De elektrische fiets is een snel, milieuvriendelijk en goedkoop alternatief voor korte autoritten.... Fietsen en lopen zijn het beste voor het milieu.
1: Chinese staatsbedrijven (steenkool)
De productie is in handen van meerdere industriële staatsbedrijven. China is ook de grootste uitstoter van broeikasgassen, en volgens een rapport van het Amerikaanse Health Effects Institute kent het land door luchtvervuiling 1,6 miljoen vroegtijdige sterfgevallen per jaar.
Vliegtuigen produceren zo'n 650 miljoen ton CO2 en andere broeikasgassen. Op zichzelf is vervoer per schip nog altijd heel veel schoner dan vervoer per vliegtuig. Maar door de grote hoeveelheid vrachtvervoer per schip is de branche als geheel vervuilender: circa 90 procent van alle handel gaat per schip.
De meest vervuilende industrieën, gemeten naar de impact op klimaatverandering, zijn de chemische en petrochemische industrie, ijzer en staal, cement, pulp en papier, en aluminium.