We hebben in Nederland 52.105 landbouwbedrijven, volgens de laatste cijfers van het CBS uit 2021.
Bijna een op de vijf werkende miljonairs is actief in de landbouw. Met 19 procent behoren boeren zelfs tot de grootste groep miljonairs en staan daarmee op de eerste plek. Vooral melkveehouders blijken 'rijk', want ze vertegenwoordigen negen procent van het aantal miljonairs.
Ongeveer 24.000 agrarische bedrijven stoppen in de komende twintig jaar. Het gaat om veelal kleinere bedrijven van agrariërs die ouder zijn dan vijftig en geen opvolger hebben. Die bedrijven laten 32 miljoen vierkante meter aan woon- en bedrijfsgebouwen achter als zij hun deuren sluiten.
Volgens de gegevens van het LEI is het gemiddelde Nederlandse landbouwbedrijf 1,8 miljoen euro waard. Het gemiddelde eigen vermogen bedraagt ongeveer twee derde van de bedrijfswaarde, ofwel zo'n 1,2 miljoen euro.
Het senior Boer salaris ligt het hoogst en het junior Boer salaris ligt het laagst.
Voor varkenshouders is vooral 2019 een topjaar. Melkveehouders moeten het in deze cijfers doen met de laagste uurvergoeding, namelijk € 15,90 over de afgelopen vijf jaar. Op akkerbouwbedrijven is dat € 19,80 per uur. In de hele landbouw is het gemiddelde uurloon € 25,30.
Ammoniak (NH3) komt met name van dieren in de veeteelt. Een klein deel komt uit overige bronnen zoals industrie, de bouw en het verkeer. Boeren gebruiken mest van dieren en kunstmest om hun land te bemesten. Een deel van die mest verdampt als ammoniak en komt zo in de lucht.
Er zijn in sommige gebieden gevechten en in de nacht het land opgaan is gevaarlijk. Er zijn in Oekraïne 1100 boeren die zo'n 10 procent van het landoppervlak bewerken. Zij hebben het zwaar.
In Nederland stoot de landbouw volgens het RIVM al decennia de meeste stikstof uit, gevolgd door industrie en verkeer. Zeker in de buurt van Natura 2000-gebieden is dat een probleem. De meeste uitstoot van ammoniak komt dan wel van de boeren, maar ze zijn zeker niet de enige die ammoniak uitstoten.
Het salaris van een melkveeboer ligt het laagst, het lag in 2021 zo gemiddeld op € 35.000 per jaar. De inkomsten van een pluimveehouder liggen een stuk hoger en kwamen in 2021 uit op ongeveer € 65.000 per jaar.
Wat boeren verdienen hangt sterk af van wat voor soort bedrijf ze hebben. Zo is het bruto-inkomen voor sierteelt-tuinders met kassen veel en veel hoger dan bij melkveehouders, al was 2021 voor beiden een prima jaar.
Cor Pierik is landbouweconoom bij het CBS maakte een herberekening: De niet-product-gebonden subsidie in 2019 was 971 miljoen euro. Dat delen door 17 miljoen inwoners, komt op 57 euro per persoon, per jaar. Dit is vele malen minder dan de 131 euro die Trouw vaststelde.
Ondanks dat de meeste grote bedrijven zich in het Noorden van het land bevinden, is het onbetwist grootste bedrijf nog steeds van de gebroeders Van Bakel uit Vredepeel. Stond de teller zes jaar geleden nog op 1.300 koeien; inmiddels staan er zo'n 2.250 in de Limburgse stallen.
De agrarische sector heeft slechts een klein aandeel in de totale economie van Duitsland. Het land telde in 2015 ruim 280.000 agrarische bedrijven, waar zo'n 635.000 mensen werkten.
Daarmee – en ook dankzij allerlei andere agrarische producten – is Nederland de tweede landbouwexporteur van de wereld – na de VS, maar vóór Duitsland. Nederland is tevens de derde netto-exporteur ter wereld, na Brazilië en Argentinië.
Kidman Co., dat vijf generaties lang in de familie bleef, bestaat naast de 10 miljoen hectare ook uit 's werelds grootste veehouderij (Anna Creek Station in de staat South Australia). De 185 duizend runderen hebben royaal de ruimte - omgerekend nog geen twee koeien per honderd hectare.
De graanschuur van een land of werelddeel is een regio met een uitzonderlijk hoge landbouwproductiviteit. Dit laat een grote export van graan en/of een hoge bevolkingsdichtheid toe.
Tsjernozem – dat is de vettige, zwarte aarde die Oekraïne de bijnaam 'graanschuur van Europa' heeft opgeleverd. De voedingsrijke bodem maakt Oekraïne tot een van de vruchtbaarste landen ter wereld, waar vrijwel alle landbouwgewassen welig tieren.
De plek waar stikstof neerslaat maakt uit
Vooral in de Peel en in de Gelderse vallei heeft de natuur veel last van stikstof, zie het kaartje 'Stikstofdepositie'. Daar stoot de intensieve veehouderij veel ammoniak uit, wat relatief dicht bij de bron weer neerslaat.
De boeren zijn boos omdat het kabinet eist dat door het hele land de uitstoot van stikstof moet dalen: dat betekent dat veel boerenbedrijven zullen moeten krimpen of sluiten. De eisen van het kabinet zijn niet mals: in Limburg moet uitstoot meer dan gehalveerd worden.
Toch is duidelijk dat de stikstofplannen die het kabinet vandaag bekend maakt elke boer in de provincie gaan raken. In de Gelderse Vallei - het gebied tussen Utrecht en Gelderland - zal de uitstoot tot 2030 met gemiddeld 58 procent omlaag moeten. Het betekent dat veel veehouders zullen moeten stoppen.
Het beroep boer is een mooi beroep, echter is het beroep boer tegenwoordig ook aan te merken als zwaar beroep. Dit heeft vooral betrekking op de economische omstandigheden. Het werken op een boerderij is tegenwoordig een stuk makkelijker geworden dan in het verleden, door de komst van moderne tractors en machines.
Het inkomen van melkveebedrijven is in de periode 2013-2017 uitgekomen op gemiddeld 1.085 euro per hectare. Grotere boeren weten, met 1.227 bij 200 koeien en 1.047 euro bij rond de 100 koeien, meer inkomen per hectare te genereren dan kleinere boeren (761 euro bij gemiddeld 25 en 889 bij gemiddeld 50 koeien).