Er zijn acht beersoorten: de Amerikaanse zwarte beer, de bruine beer, de ijsbeer, de Aziatische zwarte beer (kraagbeer), de brilbeer, de reuzenpanda, de lippenbeer en de Maleise beer (honingbeer). Ieder van deze soorten is goed te herkennen aan hun grootte, vacht en kleur.
Er zijn nog zo'n 185.000 tot 200.000 in het wild levende beren op de wereld. In Azië strekt de bruine beer zijn leefgebied uit van het noorden van Siberië, via het Himalayagebied tot in Iran.
Grizzlyberen hebben het imago van een zeer gevaarlijke beer, en dat is terecht. De grizzlybeer is gevaarlijk voor de mens, maar de beer zal niet zo snel een mens als prooi hebben. Het is weleens voorgekomen, maar dit gebeurt eigenlijk alleen wanneer mensen te dicht bij het dier komen.
Uitzonderingen zijn de vegetarische reuzenpanda, die uitsluitend bamboe eet, en de carnivore ijsbeer, die zich vooral voedt met zeehonden en vis. Al sinds de prehistorie jaagt de mens op beren voor hun vlees en pels.
Kodiakberen zijn de grootste berensoort ter wereld. Een volwassen beer kan rechtopstaand wel meer dan drie meter hoog zijn. Wanneer hij op vier poten staat heeft het volwassen man(netje) nog altijd een schofthoogte van ongeveer 1.30 meter.
Plek in het dierenrijk. Beren behoren tot de orde van de roofdieren. Binnen de berenfamilie zijn er acht verschillende soorten en de Maleise beer is de kleinste van allemaal.
Er zouden op dit moment ongeveer zevenhonderd grizzlyberen in en rond Yellowstone National Park in het noordwesten van de VS leven. In alle staten, los van Alaska, zijn dat er in totaal naar schatting nog geen tweeduizend.
Ergens in januari, midden in de winter, worden er één tot vier jongen geboren, waarbij de berin nauwelijks uit haar winterslaap ontwaakt. Beren zijn de enige zoogdieren in het hele dierenrijk die tijdens de winterslaap hun jongen ter wereld brengen.
In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, is de zwarte beer een goede zwemmer en klimt hij gemakkelijk in bomen om aan gevaar te ontsnappen.
Blijf vooral kalm en sta ter plaatse stil
Het is mogelijk dat de beer je gewoon met rust laat. Beren willen eigenlijk niet aanvallen maar willen zien of je een bedreiging vormt. Blijf ter plaatse staan en verroer je niet. In geen geval mag je omdraaien en het op een lopen zetten.
"Er zijn op de wereld maar twee diersoorten die de mens als prooi zien: een tijger en een ijsbeer. Een bruine beer zal je misschien aanvallen als ze denkt dat je haar jong bedreigt, maar een ijsbeer ziet een mens als prooi en schat in of hij je kan hebben. Als je een ijsbeer tegenkomt, word je bejaagd."
Als de beer aanvalt, ga dan staan en als de beer de aanval doorzet laat u dan op de grond vallen, en houdt u zo stil mogelijk. In zo goed als alle gevallen zal de vrouwtjesbeer haar jongen in veiligheid brengen en u verder links laten liggen.
Ten eerste houdt de beer niet echt een winterslaap. Bij beren heet dat winterrust. Beren gaan in de zogenoemde winterrust vanwege hun omvang. Zoogdieren die in winterslaap gaan, zijn echt de hele winter niet te zien.
Afhankelijk van de soort overwinteren beren meestal ongeveer vier of vijf maanden per jaar, hoewel sommige beren wel tot acht maanden 'slapen'. Maar beren houden sowieso geen ononderbroken winterslaap. Ze slapen wel het grootste deel van de winter, maar ze worden geregeld even wakker om te eten.
Hij heeft een voorliefde voor honing en andere zoetigheid. Verder eet een bruine beer insecten, vissen, kleine zoogdieren en (dode) grotere dieren. In sommige gebieden jaagt de beer ook op grote hoefdieren, zoals elanden, rendieren en edelherten. Een echte alleseter dus!
De Duitse slachterij Tönnies slacht ook steeds meer beren. Het berenvlees gaat naar Nederlandse en Engelse supermarkten. De ontwikkeling van de Nederlandse markt, kan de Duitse en Italiaanse markt sneller klaarstomen voor berenvlees.
IJsberen zijn namelijk gevaarlijk, staan aan de top van de voedselketen en kunnen mensen aanvallen en doden. IJsberen zijn een van de weinige zoogdieren die de mens als prooi zien en vaak wordt dus aangeraden om in ijsberenland een geweer mee te nemen ter zelfverdediging tegen de ijsbeer.
De brilbeer eet voornamelijk plantaardig; noten, vruchten, laurier, vijgen, jonge bladeren, boomschors, zaden kruiden en honing behoren tot zijn dieet. Het liefst eet hij harten van de bromelia (een plant die in zijn leefgebied voorkomt). Heel af en toe eet hij ook een muis, konijn, insecten of zelfs een lam of hert.
Het dier heeft zich aangepast aan verschillende leefgebieden: zo leven er beren in Azië, Europa en Noord- en Zuid-Amerika. Sommigen leven in grotten, anderen weer in holen; de meesten leven wel alleen. De dieren verplaatsen zich over land, maar kunnen ook goed klimmen en zwemmen.
Dierlijk voedsel bestaat uit aas, insecten en larven, maar hij kan ook hoefdieren grijpen, van schapen tot elanden. Een bruine beer loopt gemiddeld 5 tot 6 km/u, maar kan 50 tot 60 km/u halen.
In Amerika komen drie ondersoorten voor, de kodiakbeer, de grizzlybeer en de Mexicaanse beer. In Europa noemen we de ondersoort de Europese bruine beer. En volgens geleerden is dit dier dus overal dezelfde. Al zien ze er vaak wel wat anders uit.
Beren zijn grote eters
Om zo groot en sterk te blijven, eten beren zelfs tot wel 18 kilo per dag.
Kodiakberen worden zeer groot, gemiddeld is een mannetje zo'n 400 kg zwaar, het zwaarst bekende exemplaar in gevangenschap woog 757 kg. Vrouwtjes zijn een stuk kleiner. Het zijn de grootste beren en ook de grootste landroofdieren op aarde.