Gordingen lopen van spant tot spant of van spant tot de muur of andere oplegpunten, indien noodzakelijk. Als we kijken naar houten kapconstructies dan is de onderlinge afstand tussen gordingen zo'n 110 tot 150 centimeter. Deze afstand wordt bepaald met berekeningen. Deze worden meestal door een constructeur uitgevoerd.
Hoeveel afstand je juist behoudt tussen de gordingen onderling hangt af van de sterkte van de houtsoort en de hellingsgraad van het dak. Gemiddeld wordt een afstand van zo'n 1,5 meter gehanteerd.
Een karakteristiek dak maken met gordingen en ringbalken
Voor deze basis kiezen we voor ringbalken en gordingen. De exacte afmetingen dient u vooraf te berekenen. Hierbij houden wij de volgende vuistregel aan: 5 cm dikte per 100 cm overspanning.
Een gordingkap is een dakconstructie waarbij horizontale houten gordingen van de ene zijde naar de andere zijde van het dak lopen. De balken worden in een horizontale richting geplaatst. Gordingen worden in de lengte van het dak geplaatst, waarbij de overspanningsrichting van bouwmuur tot bouwmuur loopt.
Hoe dik moet de gording zijn? Dat hangt af van de overspanning. De vuistregel daarvoor is: voor iedere meter overspanning moet je gording 5 cm hoger worden. Voorbeeld: is de overspanning van je platte dak is 400 cm, dan moet je gording 20 cm hoog zijn.
Dakdwarsbalken. Wanneer u het dakbeschot of de dakplaten van uw overkapping wil ondersteunen kunt u kiezen voor dakdwarsbalken. Plaats de balken om de 40 à 50 cm voor een optimaal resultaat. Kies bijvoorbeeld voor 4.5 x 14.5 cm glad geschaafde of 5 x 15 cm fijnbezaagde dwarsbalken.
Benodigde balkdikte & overspanning
U kunt altijd het ezelbruggetje volgen van: 5 cm dikte per 100 cm overspanning. In combinatie met schoren kunt u dit uitbreiden naar 6 meter. Tip: Door schoren toe te passen in de constructie, vergroot u de draagkracht van uw balken.
Een gording dak (ook wel keperdak genoemd) is een type draagstructuur voor hellende daken. De dakconstructie is opgebouwd uit gordingen en kepers. De gordingen (horizontale balken van 3 à 4 meter lang) lopen van spant tot spant en zijn in de draagmuren verankerd.
Stalen band
Om doorbuigen te voorkomen, kunnen ook de gordingen worden verstevigd. Dat kan met behulp van een stalen band over de gordingen, of balken tussen de gordingen in het hart van de overspanning van de goot naar de nok. “Door ze allemaal aan elkaar te koppelen ontstaat er meer stevigheid”, zegt Jarco.
Verschil gordingendak en spantendak
Bij een spantendak zijn er geen dragende muren aanwezig, dus gordingen kunnen niet geplaatst worden. In plaats van gordingen gebruikt men voor de kapconstructie spanten, die onderling met houten ribben aan elkaar verbonden zijn.
Bij het vastschroeven van de sandwichpanelen gebruik je minimaal 2 schroeven per paneel per gording. Is de belasting hoger dan zul je meer schroeven moeten gebruiken. Het eerste en laatste paneel van het dak én de uiteinden van elk paneel hebben 3 of 4 schroeven nodig.
Bij een overspanning van 3 meter gebruik je een balk van 15cm. Gaat het om een overspanning van 4 meter, dan gebruik je een balk van 20cm.
Met een afmeting van 120x320 mm en een lengte van 8 meter zijn ze perfect voor grote overspanningen.
Bij een overspanning van 3 meter gebruik je een balk van 15cm. Gaat het om een overspanning van 4 meter, dan gebruik je een balk van 20cm.
Een spantendak
Dakspanten zijn houten balken die van de onderste dakrand verticaal lopen tot in de nok van het dak en tegen de dwarsbalk die de twee muurplaten met elkaar verbindt. De spanten plaats je op regelmatige afstand van elkaar: meestal 40 centimeter.
De twee balken die links en rechts evenwijdig langs de muur liggen, zijn strijkbalken. De afstand tussen de muur en de strijkbalk mag variëren tussen de 40 en 70 mm. Deze ruimte is nodig voor eventuele leidingen.
Een gording heeft een kopmaat/houtzwaarte van minimaal 7 CM x 7 CM. Andere standaardmaten zijn 7,5 CM x 17,5 CM, 7,5 CM x 25 CM en 7,5 CM x 30 CM. Meestal wordt hiervoor Douglas of vuren hout gebruikt.
Voor vloeren bedraagt de toelaat-bare bijkomende doorbuiging maximaal 0,003 maal de overspanning en voor daken maximaal 0,004 maal de overspanning. Wanneer steenachtige wanden op de vloer zijn geplaatst, bedraagt de toelaatbare bijkomende doorbuiging maximaal 0,002 maal de overspanning.
Op de muurplaten worden kepers bevestigd, die van onder schuin naar boven lopen, tot aan de nok van het dak. Onderweg worden de kepers ondersteund door de gordingen die dwars lopen. De kepers worden op de gordingen bevestigd via speciale kepernagels. Gordingen overspannen doorgaans een afstand van zo'n 3 à 4 meter.
Vuistregel is dat voor een ringbalk, voor de overspanning 5 cm dikte nodig is per meter overspanning. Nu is de overspanning : 600 cm - 2 x de paaldikte van 15 cm maakt 570 cm. Theoretische balkdikte voor de ringbalk voor is dus: 5,7 x 5 cm maakt: 28,50 cm balkdikte.
De hart op hart afstand tussen de balken mag maximaal 61 cm. Uitgaande van bovenstaande kan een dak veelal 65 kg permanent gewicht dragen per m2. Echter kunnen hier geen rechten aan ontleend worden en is een advies van een constructeur of aannemer altijd aan te bevelen om 100 % zekerheid te verkrijgen.
Een HEM balk heeft een H-vorm en is de sterkste en zwaarste variant van H-balkstaal. Een HEM balk is groter en ook zwaarder dan bijvoorbeeld een HEA balk of HEB balk, ook is de flens van een HEM balk dikker en geschikt voor zeer zware belasting.
Het grootste verschil tussen een HEB balk en een HEA balk is het feit dat de HEB balk zwaarder is uitgevoerd. Dit komt door het toepassen van dikkere flenzen bij de HEB balk waardoor zowel het gewicht per meter als het HEB balk draagvermogen hoger is in vergelijking met een HEA constructiebalk.