Wikkel gelijkmatig over de voet, de enkel, hiel en een deel van het onderbeen. Laat de tenen zichtbaar. Breng de zwachtel in tegengestelde richting van de verzwikking aan. Is de enkel aan de rechterkant dubbelgeklapt, wikkel dan dus linksom.
Begin met de watten en de zwachtel aan de zijde van kleine teen op de wreef van de voet. Probeer de voet bij aanleggen zo veel mogelijk in een stand van 90 graden te zwachtelen. Zorg ervoor dat er geen plooien ontstaan. Bij aanleggen van het drukverband moet u “achtjes draaien”.
Om stuwing in de ledematen te voorkomen dient men bij het aanbrengen van een zwachtel altijd in de richting van het hart te zwachtelen.
Er is namelijk geen wetenschappelijk bewijs dat koelen een positief effect heeft op herstel bij een blessure. Sterker nog: er zijn aanwijzingen dat ijs juist averechts werkt op zowel het herstel als de sportprestatie bij blessures!
In tegenstelling tot schade door een verstuikte enkel, kan een patiënt met een gebroken enkel meestal niet meer er op staan of lopen. Ook is er vaak een forse bloeduitstorting en veel pijn bij het bewegen van de enkel. Daarnaast voel je drukpijn op het gebroken bot.
Situaties waarin je niet mag zwachtelen
Bij het zwachtelen van de benen zal het vocht omhoog gaan, richting het hart. Dit kan fataal aflopen; Hartaderproblemen. Er ontstaat druk, waardoor de bloedtoevoer naar de huid en het onderhuidse weefsel vermindert.
Bij het aanleggen van een zwachtel zijn dit de aandachtspunten waar je op moet letten: Leg de zwachtel aan zonder kreukels en vouwen. Zorg dat de zwachtel helemaal glad is, anders kunnen er drukplekken ontstaan. Vul (indien nodig) oneffen oppervlakken op met polstermateriaal.
Leg het begin van de zwachtel aan één kant van de voet langs de aanzet van de tenen. Kijk in de rol. Als je niet bij de aanzet van de tenen begint kan er stuwing ontstaan.
De zwachtels brengen verzwakte en vergrootte bloedvaten terug tot een normaal niveau en drijven overtollig vocht terug in de bloed- en lymfevaten, waarna het wordt afgevoerd door het lichaam.
'Zwachtel bij een cliënt eerst één been, niet beide'
'Als iemand hartfalen heeft, heeft het hart minder pompkracht. Hierdoor kan iemand kortademig of benauwd raken, want er wordt extra vocht vastgehouden', legt Melis uit. 'Wanneer je twee benen met oedeem zwachtelt, gaat het vocht omhoog, richting het hart.
Zwachtel je voor de eerste keer beide benen bij een cliënt, omdat er veel oedeem (vochtophoping) in de benen zit? Zwachtel dan eerst één been, om te kijken of dit goed gaat. 'Anders loopt de cliënt risico op hartfalen.
De eerste dagen kan de enkel pijnlijk en gezwollen zijn, het lopen gaat dan moeilijk. Na 3 tot 4 dagen wordt de pijn meestal minder en kunt u uw voet weer meer belasten. U heeft dan waarschijnlijk geen krukken meer nodig. Na een paar dagen neemt de zwelling af.
Ga zoveel mogelijk zitten met het aangedane been omhoog. Dit is om de pijn en zwelling te verminderen. De enkel moet hoger liggen dan uw knie en de knie hoger dan de billen.
Symptomen van een gescheurde enkelband
Hoe voelt het om een gescheurde enkelband te hebben? Je hebt pijn als je jouw enkel belast, bijvoorbeeld tijdens het staan of lopen. Je enkel is opgezwollen. Soms wordt je enkel ook blauw of beurs.
Voorkom drukplekken door zwachtels glad en zonder kreukels aan te brengen. Pijn en blauwe tenen of vingers na het zwachtelen kunnen duiden op te strak zwachtelen. Raadpleeg de behandelend arts als de pijn na het opnieuw zwachtelen aanhoudt. Als de tenen wit blijven, raadpleeg dan ook de behandelaar.
Bijwerkingen & complicaties
Bijwerkingen kunnen bestaan uit een gevoel van druk, pijn, jeuk of warmte. Meestal is pijn tijdelijk. Complicaties kunnen oa bestaan uit drukplekken en zelfs wonden, als de bloedtoevoer van het been onvoldoende is. Ook kan compressietherapie benauwdheid geven, als er ook sprake is hartfalen.
Zwachtels wisselen
Heeft u geen wond? Dan mogen de zwachtels 3 tot 7 dagen blijven zitten. U mag de zwachtels er niet afhalen om te gaan douchen. U kunt uw been laten wassen op de polikliniek dermatologie.
Omdat een been niet op alle punten even rond is kunnen holtes ontstaan tijdens het zwachtelen. Om drukplaatsen te voorkomen en de druk zo gelijkmatig mogelijk te verdelen kunnen deze holtes opgevuld worden met polstermateriaal zoals bijvoorbeeld watten.
Omdat het onderbeen niet overal gelijkmatig rond is, zal de druk die de zwachtel uitoefent niet overal gelijk zijn. Door te polsteren met watten (holtes opvullen) maak je het been egaal van vorm waardoor de druk optimaal verdeeld wordt over het been.
Bij ontstekingsprocessen zullen weefselontstekingsmediatoren (histamine) de capillairen meer doorlaatbaar maken, waardoor vocht zal uittreden uit de bloedbaan. Bij een verhoogde veneuze druk zal de capillaire druk toenemen, waardoor de capillaire doorlaatbaarheid toeneemt en oedeem in de benen ontstaat.
Lopen bevordert het herstel. Als lopen de pijn flink verergert, kunt u beter stoppen en het de volgende dag opnieuw proberen. Beweeg regelmatig uw voet heen en weer, ook als u zit of ligt.
Hoe herken je een botbreuk? Het doet pijn als je het lichaamsdeel stilhoudt, en vaak nog meer pijn bij bewegen. Het slachtoffer kan het lichaamsdeel niet normaal bewegen of erop steunen. Soms kan het lichaamsdeel op een gekke manier bewogen worden of is er een krakend geluid bij bewegen.
Zwelling. Het is normaal dat uw enkel dik wordt na de breuk of operatie. Houd uw voet hoog. Dit betekent dat uw voet hoger ligt dan uw knie.