Om deze relatief zachte
Hersenvocht ziet eruit als water en wordt aangemaakt in de holtes van de hersenen, de hersenkamers. Deze kamers noemen we ook wel 'ventrikels'. Er zijn twee zijventrikels, een derde ventrikel (in het midden van de hersenen) en een vierde ventrikel (onderaan bij de kleine hersenen).
De chemische samenstelling van liquor weerspiegelt voor een groot deel die van bloedplasma, maar bevat veel minder eiwitten. Een eiwit dat eigenlijk alleen in liquor voorkomt is bèta-2-transferrine. Het kan bepaald worden om van een onbekend vocht aan te tonen dat het liquor is.
Een liquorlekkage ontstaat als het vlies rondom de hersenen (hersenvlies of ook wel dura genoemd) of ruggenmergvlies beschadigd is. De externe liquordrainage zorgt ervoor dat de druk op het vlies vermindert zodat het lek kan sluiten.
Deze lekkage heeft vaak zeer vervelende gevolgen; langere hersteltijd in het ziekenhuis, plaatsing van een drain of hersteloperatie en het risico op een levensbedreigende infectie.
Hersenvocht is een kleurloze heldere vloeistof in de hersenkamers en tussen de hersenvliezen. Het hersenvocht wordt gevormd door gespecialiseerde cellen in de ventrikels en wordt door het bloed afgevoerd. Het hersenvocht beschermt de hersenen en het ruggenmerg tegen schokken.
Het is goed om na de ingreep cafeïnehoudende dranken te drinken, zoals koffie en cola. Veel drinken bevordert de liquorproductie. Cafeïne versterkt dit effect.
Hersenvocht is het vocht dat om de hersenen en ruggenmerg heen zit. Er kunnen veel redenen zijn om een lumbaalpunctie uit te voeren. Het hersenvocht wordt onderzocht op samenstelling. Er wordt bijvoorbeeld gekeken naar een ontsteking, kankercellen, een doorgemaakte bloeding en/of een verhoogde hersendruk.
Een volwassene heeft ongeveer 150 milliliter liquor. Deze liquor bevindt zich voor het grootste gedeelte (80%) in de subarachnoidale ruimte rondom de hersenen en het ruggenmerg.
Hersenoedeem kan de toevoer van bloed naar de hersenen beperken. Daardoor kan een tekort aan zuurstof in de hersenen optreden en kunnen de hersencellen beschadigen of zelfs sterven. Doordat de harde schedel niet meegeeft, niet uit kan zetten, kunnen de hersenen gestuwd worden richting de hersenstam.
De normale druk van de liquor is bij volwassenen ongeveer 15 cm waterdruk (in liggende positie). Vanuit de zijventrikels stroomt de liquor door twee openingen naar de derde ventrikel. Van hier uit gaat het via een dun kanaaltje, de aquaduct, naar de vierde ventrikel.
Oorzaak. Hydrocefalie kent verschillende oorzaken. De aandoening kan zowel aangeboren als later in het leven verworven zijn. Zo kan het onder meer ontstaan door een tumor in het hoofd; hersenvliesontsteking; een subarachnoïdale bloeding (SAB, bloeding tussen de hersenvliezen) of door bloedingen in de hersenkamer.
Een schedelbasisfractuur aan de voorkant van uw schedel kan in het dak van de neusholte zitten. Er kan een opening ontstaan tussen de neusholte en de inhoud van de schedel. U verliest dan hersenvocht (liquor) uit uw neus. Dit kan gevaarlijk zijn, omdat er bacteriën vanuit uw neus in het hersenvocht komen.
Het laboratoriumonderzoek duurt enkele dagen tot weken. Uw arts bespreekt met u de uitslagen.
Door middel van externe liquordrainage laten we hersenvocht aflopen. Externe liquordrainage wordt toegepast wanneer de hersendruk verhoogd is. De hersenkamers (ventrikels) kunnen hierdoor uitzetten wat druk geeft op het omliggende hersenweefsel. Dit kan zorgen voor verslechtering in het bewustzijn of functioneren.
Daarnaast heeft liquor een afvoerende functie van afvalstoffen uit de hersenen. Het wordt voornamelijk aangemaakt in de plexus choroideus (in de ventrikels) en uiteindelijk weer geresorbeerd in de veneuze sinus van de hersenen.
Dit vocht noemt men cerebrospinaal vocht, of nog hersenvocht of ruggenmergvocht. Dat is de waterige vloeistof die zich in en rond de hersenen en het ruggenmerg bevindt. De belangrijkste functie van dit vocht is schokdemping en bescherming van de hersenen en ruggenmerg.
Hydrocefalus/waterhoofd kan hersenletsel tot gevolg hebben, als complicatie van een bloeding, letsel, ontsteking of tumor. Dit kan leiden tot neurologische (lichamelijke), emotionele, gedragsmatige en/of verstandelijke beperkingen. Zie gevolgen van hersenletsel.
Een CT-scan van het hoofd wordt gemaakt wanneer een arts vermoedt dat er sprake is van een hersenafwijking. Voorbeelden van afwijkingen die een arts door middel van een CT-scan van de hersenen kan onderzoeken zijn: Multiple sclerose (MS)
Meestal verloopt een ruggenprik zonder complicaties. Wel kan de arts tijdens de punctie in de buurt komen van een zenuw. U voelt dan een soort elektrische schok of pijnscheut in uw been. Dit is even pijnlijk maar niet gevaarlijk.
Het hersenvocht wordt gebruikt om te onderzoeken op samenstelling. We noemen het onderzoeken van hersenvocht ook wel liquoronderzoek. De samenstelling van het hersenvocht kan veranderen bij sommige aandoeningen. De arts kan tijdens de ruggenprik ook de druk van het hersenvocht meten.
Dit gaatje gaat vanzelf dicht. De hoofdpijn is lastig, maar niet gevaarlijk. De klachten kunnen tot twee weken na het onderzoek opkomen en ze verdwijnen als u plat op uw rug gaat liggen. Als hoofdpijnklachten optreden, houdt u dan een aantal uren bedrust.
Een lumbaalpunctie kan soms complicaties of bijwerkingen met zich meebrengen. Tijdens het prikken kan de arts per ongeluk een zenuw raken. Je voelt dan een pijnlijke, maar ongevaarlijke elektrische schok of pijnscheut in je been. Een andere mogelijke complicatie van een lumbaalpunctie is hoofdpijn.
Enkele uren plat liggen
Na de behandeling krijgt u een pleister op het prikgaatje en moet u enkele uren plat op uw rug liggen om het dichten van het gaatje te bevorderen. De anesthesioloog vertelt u hoe lang dit in uw geval nodig is. Dit is per persoon verschillend, maar u moet denken aan een gemiddelde van 4 uur.