Een goede rijsttafel heeft een breed scala aan verschillende gerechten en ingrediënten. Liefst kan men kiezen uit enkele vlees-, vis, kip- (soms ook eenden-) en groentegerechten, plus verschillende soorten sambal, tempé goreng, emping, atjar tjampoer en seroendeng.
Reken bij een maaltijd per persoon ongeveer: 50-75 gr. rijst, 100 gr.
De basis van de Indische rijsttafel
Als basis neem je rijst, meestal is dit witte rijst (oftewel nasi). Naast rijst serveer je ook nasi goreng. Nasi goreng is gebakken rijst die op smaak is gebracht met kruiden, restjes groenten, kip, vlees, ei of garnalen.
Welke wijn bij een Indonesische rijsttafel? Voor de geurige, pikante smaak van een Indonesische rijsttafel is een aromatische witte wijn de ideale partner. De wijn mag wel, maar hoeft zeker niet zoetig te zijn; milde zuren en souplesse zijn wel van belang om een botsing met de hete pepers te voorkomen.
Hoeveel rijst je per persoon moet koken? Je moet +- 50 gram ongekookte rijst per persoon koken als je de rijst als bijgerecht bij je hoofdgerecht eet en 75 gram ongekookte rijst per persoon als je de rijst in je hoofdgerecht verwerkt.
Gemiddeld 75-100 gram rijst p.p.
Een gemiddelde portie bestaat uit ongeveer 75 tot 100 gram. En dan hebben we het over ongekookte pandan-, basmati-, jasmijn- en zilverliesrijst. Die worden bij het koken namelijk 2,5 keer zo zwaar en dus heb je een mooie hoeveelheid van bijna 200 tot 250 gram gekookte rijst per persoon.
De Indische rijsttafel is geen gerecht, maar een tafel vol gerechten die liefst zo gevarieerd mogelijk zijn met vlees, vis en groenten, zodat iedereen wel iets kan vinden wat hij of zij lekker vindt.
Bij een Chinese rijsttafel denk ik meer aan Fou yong hai, Kou lou kai, Saté en Tjap Tjoy, terwijl er bij een Indonesische rijsttafel Sajoer, Rendang en Babi Ketjap op tafel staat. Nasi Goreng en Bami Goreng past eigenlijk bij allebei. Hou rekening met de hoeveelheden.
Onder Indonesisch eten worden de authentieke gerechten uit Indonesië verstaan. Elk eiland in Indonesië heeft haar eigen authentieke specialiteiten. Nederland kwam in de koloniale periode in aanraking met de Indonesische keuken. De relatie tussen Nederland en Indonesië is eigenlijk gebaseerd op de handel.
Voor wie wil afvallen, adviseren we wat minder brood, aardappelen, rijst en pasta (vrouwen 200 gram per dag en mannen 250 gram) en iets minder noten (vrouwen 15 gram per dag en mannen 25-30 gram). Deze aanbevolen hoeveelheden zijn een richtlijn. Ieder mens is anders.
Maar nasi is je hoofdgerecht en de rijst is daarin ook nog een belangrijk ingrediënt. Daarom gebruik je voor nasi ongeveer 75 gram ongekookte rijst per persoon. Een verpakking van 300 gram is daarmee genoeg voor 4 personen!
Gebruik bij voorkeur hele kruiden die je er makkelijk uit kunt vissen als de rijst gaar is. Denk hierbij aan een gekneusde stengel citroengras, een steeltje kaneel, een laurierblad of wat plakjes gember. Je kunt trouwens ook gewoon gedroogde kruiden toevoegen aan het kookwater. Lekker experimenteren!
Door je rijst te spoelen was je niet alleen kleine deeltjes stof van de korrels af, maar verwijder je ook het overgebleven laagje zetmeel. Dat zetmeel zorgt ervoor dat de rijst na het koken aan elkaar plakt. Sommige gerechten vragen daar echter om. Denk maar aan het maken van risotto gerechten of sushi.
Je kunt je een restje rijst prima opwarmen in de pan. Doe wat olie in een koekenpan, braadpan of wok en bak de rijst in een paar minuutjes lekker warm. Even stomen kan ook! Zet een stoommandje of zeef op een pan met kokend water en sluit af met een deksel of bord.
Een Pinot Grigio of Sauvignon Blanc zijn met hun fruitigheid en zuurgraad heerlijk bij sushi, maar er zijn veel meer geweldige combinaties te maken. Andere mooie wijnen bij sushi zijn voorbeeld een Pinot Blanc, Albariño, Chablis, een bleekroze rosé, Grüner Veltliner of een mooie Riesling.
Een goede keuze is een frisse en fruitige witte wijn met een licht zoetje in de smaak. Denk aan een Pinot Blanc of een Gewürztraminer. Liefhebbers van rood kunnen het beste gaan voor een frisse en fruitige rode wijn met een stevige body die vrij koel geschonken wordt.
De biersuggestie bij nasi goreng is Jopen Gerstenbier: een bovengistend bier dat rond 1900 gebrouwen werd als tegenhanger van de snel oprukkende pilseners. Door de bovengisting – het gistingsproces vindt dan plaats op relatief hoge temperatuur – wordt het bier complexer van smaak.
Nasi putih ("witte rijst") is gewone gekookte rijst, nasi goreng ("gebakken rijst") is een gerecht dat ook in Nederland en België populair is.
Het vliesje en die kiem (die bij witte rijst worden verwijderd) bevatten bijvoorbeeld ook vitamine B1, vitamine B6 en een best aardige hoeveelheid fosfor, kalium en magnesium. Kortom, meer voedingsstoffen voor dezelfde hoeveelheid calorieën. En dat maakt zilvervliesrijst de meest gezonde rijst!
Doorgaans zit je goed als je één kopje rijst kookt in twee kopjes water. En één kopje per persoon is dan vaak weer precies de hoeveelheid die je nodig hebt voor je maaltijd.
Aardappelen bevatten minder calorieën
Vergeleken met eenzelfde portie gekookte aardappelen leveren gekookte deegwaren en rijst meer calorieën, minder kalium en geen vitamine C.
Veel ouderen hebben problemen met de stoelgang. Voor een goede stoelgang is het belangrijk om veel vezels te eten: eet dus volop groente, fruit en volkorenproducten, zoals volkorenbrood, volkorenpasta en zilvervliesrijst. Het is belangrijk daarbij voldoende water te drinken.