Bij blauwschimmelkaas wordt gebruik gemaakt van de schimmel penicillicum roqueforti en zorgt voor een krachtige pittige smaak. De schimmel heeft twee functies, hij conserveert de kaas en houdt andere ongewenste schimmels buiten. Ook beïnvloed de schimmel smaak, geur en consistentie.
Om de kaas blauw te laten worden, moet zuurstof de binnenkant van de kaas bereiken. Dit wordt vaak gedaan door in de kaas te prikken met dunne naalden of spiesjes. De blauwe schimmel rijpt dan in de luchttunnels en ontwikkelt smaak naarmate deze ouder wordt.
Schimmelkaas is kaas die gedurende de fabricage bewerkt is met schimmelsporen. De gebruikte schimmel is een variëteit van de Penicillium en wit (Penicillium Candidum), groen of blauwachtig van kleur (Penicillium roqueforti).
De wit- en blauwschimmelkazen worden gemaakt met een Penicillium schimmel, terwijl de rode kazen worden behandeld met een bacterie. Dit levert verschillen op in onder meer smaak en textuur.
Bij blauwe kazen (Penicillium roqueforti) zien we schimmels in de holtes binnenin de kaas. Het gaat om een blauwgroene schimmel in een borstelachtige vorm.
In schimmelkaas zitten schimmels die niet schadelijk voor je zijn, zoals de blauwe aders in blauwaderkaas. De aders ontstaan door tijdens de rijping in de kaas te prikken. De schimmel die wordt gebruikt tijdens de productie van schimmelkazen is een Penicillium-soort, in een witte, groene of blauwe variant.
Een 10+, 20+ of 30+ kaas, waar niet teveel zout in zit, past prima in een gezond eetpatroon en zal het afvallen niet in de weg zitten. Het vetgehalte in kaas wordt aangegeven met bijvoorbeeld 45+. De minder vette kazen bevatten meer calcium.
Eetbare schimmels
Een aantal paddenstoelen, de vruchtlichamen van schimmels, zijn eetbaar. Zelfs penicilline wordt gemaakt uit een schimmelsoort. Ook schimmelkazen krijgen hun kenmerkende uiterlijk en smaak dankzij ongevaarlijke schimmels.
Niet-eetbare schimmels ontstaan als je voedsel te lang of op de verkeerde manier bewaart. Beschimmelde producten moeten direct weggegooid worden. Een uitzondering hierop is harde kaas. Hierbij is het voldoende om de schimmel ruim weg te snijden.
Blauwe kaas
De schimmelkaas is rijk aan calcium, wat erg goed is voor uw botten. Goed om te weten is dat er vaak veel natrium in blauwe kaas zit. Blauwe kaas heeft een sterke, aanwezige smaak, waardoor u niet veel nodig heeft om smaak toe te voegen aan bijvoorbeeld een salade.
Blauwe kaas (vooral Stilton) is voedzaam omdat het in vergelijking nog meer vitamine K2 bevat. Vitamine K2 helpt voorkomen dat calcium zich ophoopt in weefsels rond het hart en helpt onder andere bij het opbouwen van sterke botten.
Danablu (of Danish Blue) is een Deense blauwschimmelkaas. Deze werd begin 20e eeuw uitgevonden door Marius Boel. De bereidingswijze lijkt sterk op die van Roquefort, met dat verschil dat voor Danish Blue koemelk wordt gebruikt en voor Roquefort schapenmelk.
Lekker met zoete smaken
Het is een klassieker op de kaasplank en een smaakmaker in quiches, soufflés en sauzen. Vroeger kwam de groenblauwe schimmel van broden, maar tegenwoordig wordt deze schimmel ook in een laboratorium gemaakt. De zilte, scherpe smaak gaat vooral lekker samen met zoete vruchtensmaken, zoals: Appel.
Tijdens de World Cheese Awards – die werden georganiseerd in Bergamo in Italië – was het een Amerikaanse kaas die er met de winst vandoor ging. De Rogue River Blue, een blauwe kaas uit Oregon, werd verkozen tot allerlekkerste der kazen.
Gorgonzola is zachter en romiger dan Roquefort of Blue Stilton. Hij heeft een oranje grijze korst en mooie blauwaders. De smaak is licht pikant en kruidig dankzij de blauwaders. Gorgonzola wordt gemaakt van twee soorten melk.
Blauwschimmelkaas, voor de één een genot, voor de ander niet de favoriet. Het lijkt misschien gek om schimmels te eten, maar feitelijk is het niet anders dan bijvoorbeeld de witte korst van een Brie of een paddenstoel.
Bewaar kaas zeker niet te koud, want van koude lucht droogt hij uit. De kou heeft ook een remmende effect op het rijpingsproces van de kaas.
Nee, de schimmel is niet gevaarlijk. De schimmelcultuur die zich vormt op de kaas is niet schadelijk en is een andere schimmelcultuur dan die van groente, fruit of brood, welke overigens wel schadelijk is. De schimmel kan de smaak van de kaas helaas wel beïnvloeden.
In tegenstelling tot wat gedacht wordt, kan je kaas wel bewaren in de diepvries. Vooral harde kazen zijn daarvoor geschikt, maar het kan wel ten koste gaan van de smaak. De kaas blijft tot acht maanden goed in de diepvriezer. Zachte kazen vries je best niet in.
Yuk, schimmel
Maar maak je geen zorgen: het doorslikken van schimmel zal je lichaam waarschijnlijk niet schaden. Het meest vreselijke deel is waarschijnlijk het besef dat je schimmel hebt gegeten.
Beschimmeld brood is in zijn geheel niet meer te eten. Gooi het brood direct weg om verdere verspreiding van schimmelsporen te voorkomen. Groene of zwarte broodschimmel bederft het brood, maar is niet gevaarlijk.
Als je schimmel op je kaas ziet hoef je het niet meteen weg te gooien. Meestal gaan de sporen niet ver de diepte in op harde kaas, zoals Parmezaanse, Edammer of Goudse kaas. Je kunt het dus ruim wegsnijden, een paar centimeter diep en rondom de schimmelplekken, en de rest gewoon opeten (1, 4).
En dat is een van de redenen dat bijvoorbeeld het Voedingscentrum adviseert om soorten te kiezen met minder zout. Hüttenkäse, mozzarella en verse geitenkaas staan in de Schijf van Vijf. Het advies is voor volwassenen om iedere dag 40 gram kaas te eten.
Lager vetpercentage
“Als je puur afgaat op de voedingswaarde kan je zeggen dat feta iets minder goed scoort dan mozzarella.” Die voedingswaarden zijn dan vooral de calorieën en het vetgehalte. In kaas zitten veel verzadigde of 'slechte' vetten die het cholesterolgehalte doen stijgen.
Geiten- en schapenkaas was lange tijd een in aanbod te verwaarlozen delicatesse. Maar intussen groeit het besef dat geiten- en schapenmelk gezonder is dan koemelk en is het ook voor mensen met een koemelkallergie in vele gevallen een oplossing.