Boter kan binnen een paar weken na aankoop wel chemisch bederven. En dat heeft te maken met de vetten in boter die reageren op de zuurstof, ook wel oxideren genoemd. Hierdoor ruikt en smaakt de boter wat zurig en krijgt het een donkere kleur. De boter is dan ranzig.
Ziekteverwekkers. In rauwe melk kunnen onder andere de bacteriën campylobacter, listeria, salmonella, E. coli, Bacillus cereus en Staphylococcus aureus voorkomen. Verhitting doodt deze bacteriën.
Hoe worden deze gevormd? Door het toevoegen van een zuur, bijvoorbeeld azijnzuur, wordt de pH van melk verlaagd, wat de oplosbaarheid van het eiwit caseïne beïnvloed. Caseïne kan coaguleren onder zure omstandigheden, waarbij klonten ontstaan die goed zichtbaar zijn.
"De textuur, smaak en kleur van het voedingsmiddel kunnen licht veranderen na de houdbaarheidsdatum, maar het product blijft nog steeds veilig om te consumeren." Met andere woorden: het kan geen kwaad om voedingsmiddelen te drinken of te eten na de "ten minste houdbaar tot"-datum. Je zal er niet ziek van worden.
Sterk zure producten zullen ook weer eerder door schimmels bederven, zoals vruchtensappen. Schimmels kunnen beter groeien bij lage temperatuur. Dus in de koelkast. Maar melk in de koelkast zal weer door bacteriën bederven, niet door schimmels.
Welke melk is gezonder, houdbare melk of verse melk? Eigenlijk is er nauwelijks verschil tussen houdbare en verse melk. Melk bevat eiwitten, vitamines en mineralen. Het verschil in voedingsstoffen tussen houdbare melk en verse melk is bij de verhitting maar heel klein.
Dit kunt u gewoon opeten
Er zijn ook producten die nog best te eten zijn in beschimmelde toestand. Deze vlieger gaat op voor deze etenswaren: Bij hard fruit of groenten is het wegsnijden van de beschimmelde plek vaak voldoende. Denk bijvoorbeeld aan koolsoorten, appels, wortelen of paprika's.
En dat heeft te maken met de vetten in boter die reageren op de zuurstof, ook wel oxideren genoemd. Hierdoor ruikt en smaakt de boter wat zurig en krijgt het een donkere kleur. De boter is dan ranzig. Je wordt daar niet meteen ziek van, maar het is niet lekker om te eten.
De THT-datum betekent een kwaliteitsgarantie. Als de melk over de datum is, wil het niet meteen zeggen dat het niet meer veilig is om te drinken. Wel kan het zijn dat de kwaliteit achteruit is gegaan. Dat kun je merken aan de kleur, geur en de smaak.
In principe kun je alle soorten yoghurt in de vriezer bewaren. Wel is het zo dat hoe vetter de yoghurt is, hoe wateriger deze zal zijn nadat je de yoghurt hebt ontdooid. Je kunt dus stellen dat vetarme yoghurt zijn structuur het best behoudt.
Zure melk is niet per definitie bedorven (je wordt er meestal niet ziek van), maar lekker is anders. De klonten worden overigens veroorzaakt door een bacterie: lactobacillus cereus. Ook niet heel schadelijk.
Voedselvergiftiging. Hoewel we allemaal proberen te voorkomen omdat we bedorven producten eten, kan het maar zo dat je in je enthousiasme melk toevoegt aan je eten. Helaas doet het drinken van bedorven melk niet veel goeds voor je lichaam. In de meeste gevallen zul je namelijk voedselvergiftiging krijgen, stelt Sonpal.
Waarom is zure melk nou zo gezond? Als het échte zure melk is, met bacteriën en al dus, en je hebt die bacteriën niet doodgemaakt door ze te verhitten, dan vullen ze je darmflora aan. Dit zijn namelijk melkzuurbacteriën, de bekende families Lactobacillus en Bifidobacterium die ook in je darmflora voorkomen.
Met je dagelijkse portie zuivel verklein je het risico op darmkanker. Melk en melkproducten zoals 30+ kaas, yoghurt en karnemelk leveren daarnaast veel goede voedingsstoffen. Ze bevatten eiwit en zijn een bron van de vitamines B2, B12 en calcium. Het vet in melk bevat wel veel verzadigde vetten.
Zowel volle, halfvolle als magere melk staan in de lichtgroene zone van de voedingsdriehoek en passen dus in een gezonde voeding. Halfvolle melk krijgt in het algemeen de voorkeur. Hiermee krijg je minder (verzadigd) vet en calorieën binnen maar nog altijd voldoende eiwitten, vitaminen en mineralen.
Weinig gezondheidsverschil tussen melk en karnemelk
Wel is karnemelk altijd vetarm. Omdat karnemelk van magere melk wordt gemaakt, zit er minder vet in dan in (half)volle melk. Daarom staat karnemelk als gezonde keuze aangemerkt in de Schijf van Vijf.
Hoewel je over een wel héél stevige ruggengraat moet beschikken wil je chocolade over de datum laten gaan, is het prima te eten als je toch ver na de houdbaarheidsdatum een reep achterin je kast vindt. Na verloop van tijd komt er wel een wittig 'laagje' op en kan de smaak iets teruglopen, maar ziek word je er niet van.
Na de THT-datum kan de kwaliteit van het product wat achteruitgaan. Je kunt het product dan vaak nog wel veilig eten of drinken. Gebruik je zintuigen om te beoordelen of de kwark, melk of yoghurt nog goed is.
Melk invriezen is mogelijk als je de melk niet meteen gaat gebruiken. De textuur van de melk verandert bij invriezen omdat de melk gaat schiften. Als de melk ontdooid is, kun je dit oplossen door de melk goed te mengen. Zo krijgt de melk weer de juiste textuur en kun je de melk weer prima drinken.
Hoe weet ik of een product niet meer goed is? De boter is ranzig, ruikt en smaakt zuur of is donker verkleurd.
Boter is het best smeerbaar op kamertemperatuur. Dus misschien moet je het pakje boter gewoon op het aanrecht laten liggen? Pas op, door contact met zuurstof kan de boter geel verkleuren en oxideren. Dat betekent dat je boter ranzig wordt, en da's niet lekker om te eten.
Tot 2 maanden na THT-datum en mogelijk langer, mits het er nog goed uitziet en de verpakking heel is.
Nee, de schimmel is niet gevaarlijk. De schimmelcultuur die zich vormt op de kaas is niet schadelijk en is een andere schimmelcultuur dan die van groente, fruit of brood, welke overigens wel schadelijk is. De schimmel kan de smaak van de kaas helaas wel beïnvloeden.
Gevaren van beschimmelde kaas eten
Schimmels kunnen gevaarlijke bacteriën met zich meebrengen, waaronder E. coli, Listeria, Salmonella, en Brucella. Deze kunnen allemaal voedselvergiftiging veroorzaken (5, 6). De symptomen daarvan zijn onder meer braken, maagpijn en diarree.
Bederf merk je door plekjes, een ranzige geur, slijmerigheid of schimmel. Beginnende plekjes kun je wegsnijden, maar de smaak van aftakelende paddestoelen wordt sterk, dus proef eerst een stukje. Beschimmelde paddestoelen en 'slijmers' zijn ongezond en moet je echt weggooien.