Zelfdoding (zelfmoord, suïcide) en pogingen tot zelfdoding vormen een frequent probleem in onze samenleving. In meer dan 90% van de gevallen heeft de persoon een voorgeschiedenis van psychische problemen, meestal stemmingsstoornissen of middelenmisbruik (alcohol, drugs, geneesmiddelen).
Roekeloos gedrag of het schijnbaar zonder nadenken ondernemen van risicovolle activiteiten. Gevoel vast te zitten, geen uitweg te weten. Toenemend alcohol- of druggebruik. Zich terugtrekken van familie, vrienden of de samenleving.
Motieven voor suïcidaal gedrag kunnen sterk uiteenlopen. Het kan gaan om een uitgesproken wens te willen sterven, een gevoel of overtuiging het leven niet langer aan te (willen) kunnen, een behoefte om te ontsnappen uit een situatie die de persoon als ondraaglijk ervaart, of om het denken te stoppen.
Veel zelfdodingen in januari
De meeste zelfdodingen vallen dus niet in de sombere herfstmaanden, maar juist in januari en de aangenaam zachte lentemaanden. In januari is een duidelijk patroon zichtbaar. De eerste week van die maand telt de meeste zelfdodingen: gemiddeld vijf per dag.
De meeste zelfdodingen worden gepleegd door 50- tot 60-jarigen, zowel bij mannen als vrouwen. In 2021 maakten 304 mannen en 128 vrouwen van 50 tot 60 jaar een eind aan hun leven. Zowel bij mannen als bij vrouwen is dit bijna een kwart van alle zelfdodingen.
Een zelfdoding kost de maatschappij 2,8 miljoen euro, 113 wil meer aandacht voor preventie. 2,8 miljoen euro. Zoveel kost het de maatschappij als één persoon in ons land zelfmoord pleegt. Zelfmoordpreventielijn 113 liet dat uitrekenen.
Realiteit: Een zelfmoord of zelfmoordpoging is een uiting van lijden, een pijnkreet. Iemand met zelfmoordgedachten zoekt naar een manier om te ontsnappen aan een situatie die hij of zij als ondraaglijk en onoplosbaar beschouwt. Suïcidaal gedrag op zich is dus geen ziekte.
Mensen met een depressie denken vaak aan zelfdoding. Maar een depressie is zelden de enige oorzaak van een zelfdoding. De meeste mensen met een depressie maken geen einde aan hun leven. De kans dat ze dat doen is wel groter.
Als iemand aan zelfmoord denkt, is er sprake van wanhoop, pijn en (grote) problemen. Daarnaast is er vaak nog iets aan de hand. Zelfmoordgedachten kunnen zichzelf namelijk versterken en vermenigvuldigen. Mensen met suïcidale gedachten piekeren veel en hebben vaak moeite om andere oplossingen te zien.
Bij ons kan je rekenen op een luisterend oor, veel begrip en de wil om samen met jou na te denken. Anoniem met iemand 'praten' kan helpen. Je kan ook terecht bij de Zelfmoordlijn op het nummer 1813. Ook bij de huisdokter kan je je verhaal kwijt.
Vermoed je dat iemand in je naaste omgeving een einde aan zijn of haar leven wil maken? Neem de signalen altijd serieus en bel 0900-0113 voor hulp. Op de site 113.nl staan nog meer richtlijnen voor het openen van een gesprek met iemand die aan zelfmoord denkt.
Vraag of iemand wil praten of liever iets anders wil doen. Bijvoorbeeld samen een wandeling maken, muziek luisteren of juist stil zijn en niets hoeven. Bied de mogelijkheid tot mailcontact. Wijs op andere mogelijkheden voor ondersteuning, zoals een ervaringsdeskundige of (online) zelfhulp- of lotgenotengroep.
Anonimiteit. Bellen met de hulpverleners van 113 Zelfmoordpreventie is altijd anoniem. Dit betekent dat de hulplijn geen contactgegevens kan zien of locatie kan herkennen.
Inleiding. Sinds 2018 besloten jaarlijks tussen de 1800 en 1900 mensen een einde te maken aan hun leven. Dat komt neer op ongeveer 5 zelfdodingen per dag.
Er is niet één speciale oorzaak voor het ontstaan van een depressie. Het is bijna altijd het gevolg van een combinatie van biologische, sociale en psychische factoren. Erfelijkheid is de belangrijkste natuurlijke (biologische) factor. In sommige families komen depressies vaker voor dan in andere.
(Medical News Today) – Onderzoekers in Noorwegen en Engeland hebben gevonden dat depressie net zo'n grote risicofactor is om te sterven als roken. Ze gebruikten hiervoor de gegevens van meer dan 60.000 mensen. Na vier jaar werd gekeken welke mensen waren gestorven en waaraan.
30 tot 55 procent van de kans dat iemand zelfmoord pleegt is erfelijk. Daarnaast is er ook geen direct verband tussen zelfdoding en een mentale ziekte, zoals depressie of schizofrenie.
Professionele hulp bij zelfmoordgedachten
Je kunt het best naar de huisarts of JGZ-jeugdarts gaan. Praat zelf ook met de huisarts. Vertel dat je je zorgen maakt en overleg wat je kunt doen. De huisarts kan je kind doorverwijzen naar specialisten, zoals een psycholoog die gespecialiseerd is in het helpen van jongeren.
“Met zelfdoding wordt – ook in Trouw – meestal euthanasie bedoeld, terwijl zelfmoord vaker voor de gewelddadige dood 'door eigen hand' wordt gebruikt”, schreef hij.
Bij de Zelfmoordlijn1813 staat er iemand voor je klaar. Elk gesprek is anoniem en gratis.
Je kan ons bellen op 113 (normale belkosten) of gratis via 0800-0113. We staan 24 uur per dag voor je klaar.
Het zijn alarmerende cijfers: het aantal zelfmoorden in ons land is nog nooit zo hoog geweest. Opvallend is dat mannen twee keer zo vaak zelfmoord plegen als vrouwen.