De verdeling van alle erfgenaam is bepaald volgens de Sharia. Een Marokkaanse vrouw bijvoorbeeld, krijgt na overlijden van haar echtgenoot slechts een achtste van het gezamenlijke bezit. De rest komt in sommige gevallen toe aan de ouders van de man, zijn broers, zussen en kinderen, indien er geen zoon aanwezig is.
De islam houdt bij de verdeling van een erfenis rekening met de rollen die de vrouw en de man vervullen in de maatschappij. Dit resulteert in het feit dat de man 2/3 en de vrouw 1/3 van de erfenis krijgt (2). In eerste instantie kan men zeggen dat dit geen rechtvaardige methode is.
Aandachtspunten bij een erfenis:
Als u een huis erft, moet u de vaste lasten van het huis doorbetalen; Als u een erfenis ontvangt, moet u hierover erfbelasting betalen. In bepaalde situaties geldt dit niet. Bijvoorbeeld als de overledene in het buitenland woonde.
Bij de wettelijke verdeling in het erfrecht krijgt de langstlevende echtgenoot of geregistreerde partner de erfenis. De wettelijke verdeling geldt als er geen testament is gemaakt. Sinds 2018 gelden er regels die bepalen dat erfenissen en schenkingen niet meer automatisch in de gemeenschap van goederen vallen.
Wettelijke erfgenamen
Partner, kinderen en hun afstammelingen. Ouders, broers, zussen en afstammelingen. Grootouders met hun (klein)kinderen, ooms, tantes, neven, nichten. Overgrootouders en hun afstammelingen.
Als er geen testament is, bepaalt de wet wie de erfgenamen zijn. Dat gebeurt in deze volgorde: echtgenoot of geregistreerd partner en de kinderen. ouders, broers en zussen.
de ouders van de erflater samen met zijn broer(s) en zuster(s) en/of hun afstammeling(en)alle bloedverwanten in opgaande lijn: ouders, grootouders, overgrootouders… ooms, tantes en hun nakomelingen (neven en nichten dus), grootooms, groottantes.
Iedere erfenis van meer dan 45,38 euro wordt door de overheid 20 jaar bewaard. Wordt de erfenis niet opgeëist, dan gaat het naar de schatkist.
Op basis van die aangifte berekent Vlabel de verschuldigde erfbelasting. De aangifte van nalatenschap moet binnen de 4 maanden na het overlijden opgestuurd worden naar Vlabel. Indien het overlijden heeft plaatsgevonden in het buitenland krijgt men meer tijd (5 of 6 maanden, afhankelijk van het land).
Hoe werd dit berekend? Van de 300 000 euro wordt de eerste 50 000 belast tegen 35 % (17 500 euro). Er wordt nog eens 50 000 euro belast tegen 50 % (25 000 euro). De volgende 75 000 euro wordt belast tegen 60 % (45 000 euro), de overige 125 000 euro tegen 70 % (87 500 euro).
Als echtgenoot of echtgenote heeft u recht op een minimumaandeel van de erfenis. Dit wordt de "reserve" van de echtgenoot of echtgenote genoemd. Testamenten en schenkingen vóór het overlijden moeten deze reserve respecteren.
Als kind bent u automatisch erfgenaam van uw ouders. Zij kunnen in hun testament bepalen dat u niet van hen erft. U kunt wel uw legitieme portie eisen. Dit is het deel van de erfenis waar u recht op houdt.
Stel dat een moeder overlijdt en ze heeft geen testament opgesteld. De wettelijke erfgenamen zijn dan haar man, met wie ze niet in gemeenschap van goederen was getrouwd, en haar drie kinderen. Elk van hen krijgt in dit geval een kwart van de nalatenschap. Voor de kinderen heet dit het kindsdeel.
De uiteindelijke rekening voor het afwikkelen van de erfenis kan een paar honderd euro zijn als er een duidelijk testament is of wanneer alle erfgenamen het snel eens worden. Maar het kan ook duizenden euro's of zelfs nog meer kosten. Doorgaans worden de notariskosten betaald uit de erfenis.
Nee, bij de verdeling van een nalatenschap is in beginsel geen notaris nodig.
Erfgenamen en boedelvolmacht
Staat in het testament niet hoe de erfenis moet worden geregeld? Dan gelden de wettelijke regels en regelen de erfgenamen de erfenis samen. Zij kunnen dit ook door 1 of meer personen laten doen met een boedelvolmacht.
Heeft u één kind, dan heeft hij of zij minstens recht op 1/2 van de waarde van uw nalatenschap. Zijn er twee kinderen, dan hebben ze elk recht op 1/4 van uw totale nalatenschap. Bij drie kinderen is dat 1/6.
Als kind van de overledene hebt u recht op een minimumaandeel van de nalatenschap. Dit wordt de "reserve" van kinderen genoemd. Het testament en de schenkingen die gemaakt werden vóór het overlijden moeten dus deze reserve respecteren. Een kind kan alleen onterfd worden in geval van "onwaardige erfgenaam".
De omvang van de reserve is afhankelijk van het aantal kinderen. Is er één kind, dan heeft dat een reserve van de helft.Men kan dan nog vrij beschik-ken over de helft van zijn nalatenschap. In geval van twee kinderen, ontvangt elk kind 1/3 van de nalatenschap als reserve (het beschikbare deel is dan 1/3).
Kinderen hebben recht op een deel van de erfenis van hun overleden vader of moeder als geen testament is gemaakt, het kindsdeel, maar zij krijgen dat deel nog niet meteen. De gehele erfenis gaat namelijk naar hun andere ouder, de langstlevende. Het deel waar de kinderen recht op hebben, wordt omgezet in een geldbedrag.
Is er een executeur, dan moet die de schulden betalen uit de nalatenschap;Is er geen executeur, dan zijn de erfgenamen samen verantwoordelijk voor het betalen van de schulden; Zorg dat eventuele legaten en wensen uit het codicil bij de juiste persoon terechtkomen.