Als je exact wil weten hoe oud een boom is, dan tel je best het aantal jaarringen in het onderste van de stam. Immers, een doorsnede van de stamvoet telt heel wat meer jaarringen dan een doorsnede bovenin de stam of van een grote tak. Bij een boom groeit dus elk jaar een laagje bij, in de breedte en in de lengte.
Een jaarring is de optelsom van de wijde cellen van de lente en de kleinere die tot aan de winter worden gevormd. Een boomstam laat zo dus een lijnpatroon van ringen zien. De leeftijd van de boom kan worden bepaald door de ringen te tellen tussen de rand en de kern.
Wat je in zo'n geval nog kunt doen: neem een zijtak, tel terug tot de stam en van daar naar beneden. Zie je een grove den met diepe groeven in de stam, dan kun je ervan uitgaan dat deze wel honderd jaar oud is. De schubben of platen worden breder en de stam gaat er meer vormen als de boom ouder wordt.
Een boom groeit heel geleidelijk naar een volwassen stadium en veroudert daarom ook heel geleidelijk. Bij de wat grotere bomen heb je het al snel over een periode van 25 tot 75 jaar. Het is natuurlijk wel goed om de gezondheidstoestand van bomen boven de 25 jaar in de gaten te houden.
Deze boom is heeft een dikke stam van 180 cm omtrek en een hoogte van 50 cm. Daarna een zware vertakking van 90 cm in 4 armen.
De oude Beuk bleek de grootste omtrek te hebben met 4.60 meter. Als je dan uitgaat van de 2,5 cm groei per jaar dan komen we voor deze boom uit op een leeftijd die om en nabij de 184 jaar zal liggen, een eerbiedwaardige oude boom. De Plataan deed er overigens niet veel voor onder qua omvang.
De oudste boom ter wereld staat in Zweden, om exact te zijn in het Fulufjället National Park. De boom in kwestie is een spar. Op het eerste gezicht ziet de boom er weinig indrukwekkend uit, maar onderzoekers zijn erachter gekomen dat de wortels van de boom minstens 9.500 jaar oud zijn!
Een lichtgekleurde ring is van het voorjaar, een donkere ring van de zomer en de herfst. Elke donkere ring telt dus voor één jaar. Heeft een boom 30 donkere ringen, dan is hij 30 jaar oud.
De boom hol is van binnen en het is dus niet mogelijk is om de jaarringen te tellen. De leeftijd blijft een schatting: sommigen beweren dat de boom wel meer dan 1000 jaar oud kan zijn, maar deskundigen houden het op 400 tot 500 jaar.
Een boom met 16/18 centimeter stamomtrek kost zelf meer dan €100. Deze kunnen vaak nog wel gratis of voor een laag bedrag worden vervoerd. Voor het plaatsen van een boom met die afmetingen, betaal je gemiddeld €125. In totaal heb je dus een iets grotere boom voor €250.
De grootste en vermoedelijk oudste eik van Ivenack is waarschijnlijk 750 tot 800 jaar oud. Eerder werd aan 1000 tot 1200 jaar gedacht, maar dit is gezien de jaarringbreedte bij deze en andere eiken niet waarschijnlijk.
De oudste boom is volgens hen metingen de Marialinde in Oisterwijk. Deze staat op het plein De Lind achter het gemeentehuis en telt 632 jaren.
hou het neuskruis met de horizontale stok tegen je neus aan. Kies een boom uit en loop langzaam naar ach- teren, totdat de boom even lang oogt als de verticale stok van het neuskruis. De af- stand die je dan van de boom bent, meet je op. Zo hoog is de boom.
Het basis principe van deze dateringsmethode is dat een opeenvolgende reeks met voldoende jaarringen een patroon bevat dat uniek is voor een bepaalde periode en dat andere bomen in dezelfde periode en binnen hetzelfde gebied een vergelijkbaar jaarringpatroon hebben waardoor deze vergelijkbaar zijn.
De oudste westerse levensbomen
In de jaren negentig van de vorige eeuw vonden wetenschappers twee exemplaren in de Canadese provincie Ontario. Deze waren op dat moment al dood, maar ze bleken maar liefst 1653 en 1567 jaarringen te hebben.
De stam van de boom
Onder schors zit de bast, daar lopen de bastvaten. Dit zijn een soort buisjes waarmee het voedsel uit bladeren over de hele boom wordt verdeeld. Onder de bast zit laagje dat cambium wordt genoemd, vanuit dat laagje groeit de boom elk jaar stukje dikker en zo ontstaan de jaarringen.
Hoe oud een boom precies kan worden, is afhankelijk van verschillende dingen. Zoals de boomsoort en de plek waar de boom staat. De oudste boom ter wereld is waarschijnlijk al meer dan 4.700 jaar oud en staat in Amerika.
De Groenlandse walvis is het oudste zoogdier met een maximaal vastgestelde leeftijd van 211 jaar. Enkel de Groenlandse haai, het oudste gewervelde dier, en de diepzee-oester Neopycnodonte zibrowii met naar schatting zo'n 500 kaarsjes op zijn verjaardagstaart, strijden mee voor de titel.
Methuselah. De oudste nog levende boom in de wereld is pas onlangs ontdekt en heeft daarom nog geen naam gekregen. Uit onderzoek van de ringen en stamcellen is gebleken dat deze boom 5.062 jaar oud is!
Zijn leeftijd wordt geschat op minstens 1000 jaar, sommige onderzoekers spreken zelfs van 1300 - 1400 jaar. Het is in het algemeen zo dat langzaam groeiende individuen op schrale bodems ouder worden dan snel groeiende op vruchtbare bodems. De grootste en dikste eiken zijn dus waarschijnlijk niet de oudste !
De grond is te nat, wortels hebben zuurstof nodig en ook het bodemleven wat met de wortels samenwerkt. De potkluit is sterk uitgedroogd waardoor deze geen water meer opneemt, potgrond kan na het sterk indrogen inreversibel waardoor het slecht water opneemt en de wortels niet groeien.
De duurste Bonsai boom: Een eeuwenoude den, verkocht voor 1,3 miljoen dollar op de Internationale Bonsai Conventie in Takamatsu, Japan. Een andere dure Bonsai boom, te koop voor ongeveer 90.000 dollar.
Deze kustmammoetboom (Sequoia sempervirens) van 115,61 meter staat in een afgelegen deel van het Redwood National Park in het noordwesten van de Amerikaanse staat Californië. De boom, ontdekt in 2006, is vernoemd naar Hyperion, de Titaan uit de Griekse mythologie.