Landelijk gemiddeld viel 1060 mm, normaal is dat 795 mm. 2023 was met een gemiddelde temperatuur van 11,8 °C ook het warmste jaar sinds 1901, het begin van onze metingen.Het was ook een zeer zonnig jaar.
De zomer van 2023 was wereldwijd 'met afstand' de warmste ooit gemeten. Dit meldt EU-dienst Copernicus Climate Change Service. De temperatuur op aarde was in de maanden juni, juli en augustus gemiddeld 16,77 graden, becijfert de dienst. Dat is 0,66 graden hoger dan gemiddeld.
Op 4 januari 2023 werd in Haaksbergen met 12.9ºC het maximum datumrecord met 12.8ºC uit 1999 verbroken. Op 6 januari 2023 werd de warmste nacht genoteerd met 10.3ºC. De vorige met 8.8ºC stamt uit 1999. Op 7 januari 2023 werd de warmste nacht genoteerd met 9.8ºC.
De gemiddelde temperatuur bedroeg 12,4°C (norm.: 11,0°C). Op 8 juli was het de warmste dag van 2023 met 33,6°C. Er deden zich 2 hittegolven voor (6 juni - 21 juni en 2 september - 12 september). De koudste dag van het jaar 2023 was op 8 februari met een temperatuur van -4,7°C.
Met gemiddeld over het land 1151 mm regen tegen 853 normaal is het record voor het natste jaar ooit gebroken. Dit stond op 1109 mm uit 1998. Dat betekent dat gemiddeld ruim 1,1 meter water is gevallen over ons hele land!
Er zitten nog een paar dagen in 2023, maar het staat nu al vast dat het een jaar is vol weer- en klimaatrecords. En die zijn reden tot zorg: nog nooit viel er in een jaar zoveel regen, tenminste niet sinds het begin van de metingen in 1906.
De maand november 2023 gaat de boeken in met een historische record. Op 11 van de 30 dagen viel er meer dan 10 mm neerslag en dat leidde tot een totale neerslagsom van 260,1 mm. En dat tegen een normaal gemiddelde van 97 mm. Nog nooit was een maand zo nat.
Op 26 januari 1942 kwam het kwik in De Bilt niet hoger dan min 11,2 graden en de nacht die volgde koelde het af tot min 24,8 graden, de laagste standen ooit op het hoofdstation van het KNMI gemeten. Op 27 januari 1942 registreerde Winterswijk min 27,4 graden, de laagste temperatuur van de eeuw in ons land.
Met een gemiddelde temperatuur van 11,8 graden Celsius in De Bilt is 2023 het warmste jaar in Nederland sinds de start van de metingen van het KNMI in 1901.
De gemiddelde jaartemperatuur in De Bilt is uitgekomen op 9,1 °C. 2010 is daarmee het eerste jaar sinds 1996 dat duidelijk beneden het langjarig gemiddelde van 9,8 °C eindigt. In grote delen van Europa was 2010 koud.
De hoogste temperatuur ooit gemeten op aarde was 56,67 graden Celsius in juli 1913 in Furnace Creek bij Death Valley (in de Amerikaanse staat Californië), zegt Randy Ceverny van de World Meteorological Organization, het weerinstituut dat wereldwijd alle cijfers bijhoudt.
Zomer weersverwachting 2024
De kans op een vrij warme zomer met een bovengemiddeld aantal zonuren lijkt ook dit jaar groot. Net als in de lente lijken lagedrukgebieden vanaf de oceaan geregeld over ons deel van Europa te schuiven, met neerslag. Een landelijke hittegolf is ook tegenwoordig nog steeds geen zekerheid.
Maandag 3 juli was wereldwijd de warmste dag die ooit is gemeten. Dat komt naar voren uit gegevens van de Amerikaanse National Centers for Environmental Prediction (NCEP), die sinds 1979 de cijfers bijhoudt. De gemiddelde wereldwijde temperatuur was volgens cijfers van de NCEP ruim 17 graden Celsius.
Je had er misschien al wel maanden naar uitgekeken: de zomer van 2023.
Met een gemiddelde temperatuur van 18,9 graden Celsius was de Belgische zomer van 2023 een graad warmer dan het gemiddelde in de periode 1991-2020 (17,9 graden Celsius). Dit was vooral te danken aan de maand juni, die de warmste junimaand werd sinds het begin van de waarnemingen in 1833.
In De Bilt heeft het in de zomermaanden nog nooit gevroren, maar het scheelde niet veel. Op 1 juni 1936 werd het precies 0,0 graden. Vorst aan de grond komt vaker voor, maar nog nooit van 20 juli tot en met 21 augustus. De laagste temperatuur werd op 1 juni 1977 genoteerd in Eelde met -5,0 graden.
Spanje heeft een nieuw warmterecord voor de maand december. Het was dinsdag maar liefst 29,9 graden in de zuidelijke kuststad Málaga. Het record gaat de boeken in op een moment dat het zuiden van Spanje al dagen te maken heeft met warme luchtstromen.
De koudste zomer sinds 1901 was die van 1907 met een gemiddelde middagtemperatuur van 18,1 graden. Ter vergelijking: de zomer van 2023 heeft tot nu toe een gemiddelde maximumtemperatuur van 25,2 graden!
Kijk je naar de grondtemperatuur, dan staat het record van heetste plek op aarde op naam van de Dasht-e Lut-woestijn in het noordoosten van Iran en de Sonorawoestijn in Mexico. In beide gebieden zijn met satellieten temperaturen tot wel 80 graden Celsius gemeten.
Ust'Shchuger, Rusland (-58,1ºC) Niet alleen in Siberië is het berekoud, ook in het westen van Rusland kan de temperatuur tot ijzige waarden dalen. Het gehucht Ust'Shchuger, dat ten westen van de Oeral ligt, mag zichzelf zelfs het koudste plekje van Europa noemen.
Antarctica is verreweg het koudste continent op aarde. Met uitzondering van een smalle kuststrook vriest het er eigenlijk altijd. Antarctica is niet alleen erg koud, maar ligt ook nog eens extreem geïsoleerd van andere continenten doordat het wordt omringd door de ijskoude en diepe Antarctische Oceaan.
Siberisch koud
De koudste plek op aarde waar mensen wonen, is het noordoosten van Siberië. Daar staat het kouderecord op 67,8 graden onder nul. De laatste keer dat die temperatuur werd gemeten was in 1933.
Het droogste seizoen van het jaar is de lente, van half maart tot mei. In deze periode kan er wel lichte regen voorkomen.
Een gewone bui geeft ongeveer 1 tot 3 mm, flinke buien 3 tot 10 mm en zware buien nog meer dan 10 mm.
In 2022 was het langdurig droog en ook in 2018, 2019 en in het voorjaar van 2020 was het droog. Het jaar 2022 gaat de boeken in als zonnigste én droogste jaar sinds vele decennia. In de toekomst krijgen we mogelijk vaker te maken met zulke droge zomers, want de kans op droogte neemt door klimaatverandering toe.