De warmte in het voor- en naseizoen meegerekend telde De Bilt het record van 64 zomerse dagen (25,0 graden of hoger) en 18
Warmterecords. 2020 was samen met 2014 het warmste jaar in de meetreeks. De gemiddelde temperatuur was 11,7 °C. 2018 staat met 11,3 graden op de tweede plaats.
De hittegolf van 1975 was vooral recordbrekend vanwege zijn duur: 18 dagen achtereen was het heter dan 25 graden, weet het KNMI, en daarvan was het zes dagen achtereen tropisch heet. ,,Begin augustus was het elke dag meer dan dertig graden.
2022: op twee na warmste jaar
2022 was een zeer warm jaar. Met een gemiddelde temperatuur van 11,6 °C was 2022 het op twee na warmste jaar sinds het begin van de metingen in 1901, na 2014 en 2020 (beide 11,7 °C).
De hoogste temperatuur ooit gemeten op aarde was 56,67 graden Celsius in juli 1913 in Furnace Creek bij Death Valley (in de Amerikaanse staat Californië), zegt Randy Ceverny van de World Meteorological Organization, het weerinstituut dat wereldwijd alle cijfers bijhoudt.
Wereldwijd gezien was de zomer van 2023 met afstand de warmste zomer ooit op aarde gemeten, maakte het Europese klimaatcentrum Copernicus woensdag bekend. In Europa komt de zomer op plek vijf, na 2022, 2021, 2010 en 2003.
De zomer van 2004 was gemiddeld over het land de natste sinds tenminste 1951; dat blijkt uit berekeningen over de ruim 300 neerslagstations van het KNMI.
Op 25 juli 2019 schoot het temperatuurrecord in Nederland in één keer van 38,6 ℃ (Warnsveld, 23 augustus 1944) naar ruim boven de 40 graden (gemeten op meerdere meetpunten, met een maximum van 40,7 ℃ in Gilze-Rijen). Het 75 jaar oude record werd die dag verpletterd met meer dan twee graden.
De hoogste temperatuur werd op 3 juli gemeten, dat was 34,9 graden in De Bilt. Omroep Brabant wil graag weten wat Brabanders zich herinneren van de zomer van 1976. De komende dagen delen we die herinneringen.
Op 26 januari 1942 kwam het kwik in De Bilt niet hoger dan min 11,2 graden en de nacht die volgde koelde het af tot min 24,8 graden, de laagste standen ooit op het hoofdstation van het KNMI gemeten. Op 27 januari 1942 registreerde Winterswijk min 27,4 graden, de laagste temperatuur van de eeuw in ons land.
Verder was de zomer van 1959 in De Bilt de op twee na zonnigste (797 uren) en de op twee na droogste zomer ooit. De problemen verergerden vooral omdat september uitgroeide tot een extreem zonnige en droge maand. Landelijk viel er in september gemiddeld 4 mm en de zon scheen 240 uur.
Een officiële hittegolf was er van 23 juni tot en met 9 juli en dat is nog altijd de op één langste hittegolf ooit die in De Bilt is aangetekend, met bovendien de grootste warmteproductie van alle hittegolven. De hittegolf van 1976 schopte het tot een warmtegetal van 96,3 en in totaal 10 tropische dagen.
In 1976 was het 17 dagen lang warmer dan 30 graden, met een piek van 35,4 graden. Het ging toen over een hittegolf, nu spreken we van een hittepiek met een uitschieter tot bijna 40 graden.
Temperatuurmetingen in De Bilt bevestigen dat; met een gemiddelde zomertemperatuur van 18,4 graden was de zomer van 1976 precies één graad warmer dan het huidige langjarig gemiddelde. De temperatuurafwijkingen in Europa voor de zomers van 1976 (links) en 2022 (rechts), met als referentieperiode de jaren 1991 t/m 2020.
In de nadagen van de late middeleeuwen waren er nog geen klimaatdeskundigen. Toch is er aardig wat bekend over de heetste zomer ooit, in 1540. Heel Europa zucht dat jaar maandenlang onder hitte en droogte.
De droogste zomer was 2003, toen was 69 procent van de rivieren onder normaal.
End of interactive chart. de meeste koudste jaren plaatsvonden vóór 1900, terwijl de meeste warmste jaren na 1990 vielen. Ook de gemiddelde jaarlijkse maximumtemperatuur bereikte in 2022 een nieuw absoluut record: 16,3 in 2022. Het vorige record werd pas in 2020 gevestigd (16,1°C).
Daarna een koeler intermezzo, maar de tweede helft van juni was opnieuw zomers en eind juni een tweede hittegolf met op 27 juni op veel plaatsen 37 of 38 graden. Maastricht noteerde 38,4 graden, op 0,2° na de hoogste temperatuur ooit in ons land gemeten.
Etmaalgemiddelde temperatuur 1964
De laagste gemiddelde temperatuur was -7.6 °C op 28 december 1964 en de hoogste gemiddelde temperatuur was 23.7 °C op 18 juli 1964.
Hoewel in Nederland veel mensen waarschijnlijk deze zomer niet als bijzonder 'mooi' hebben ervaren, was het toch een "zeer warme en zonnige zomer", aldus het KNMI. De gemiddelde temperatuur was 18,4 graden. Dat is bijna een graad warmer dan het langjarig gemiddelde van 17,5 graden Celsius.
Het is namelijk pas drie jaar geleden dat we in Nederland voor het eerst boven de 40 graden uitkwamen. Voorheen waren die temperaturen ondenkbaar. Het weerrecord uit dat jaar staat nog altijd. Het werd toen 40,7 graden in Gilze en Rijen.
De laagste temperatuur die we ooit op aarde hebben gemeten is 89,2 graden Celsius onder nul. Dus -89,2°C. Dat was bij het Vostok Station, een Russisch onderzoekstation op Antarctica.
De koudste zomer sinds 1901 was die van 1907 met een gemiddelde middagtemperatuur van 18,1 graden. Ter vergelijking: de zomer van 2023 heeft tot nu toe een gemiddelde maximumtemperatuur van 25,2 graden!
Zoetermeer is als eerste aan de beurt in een drieluik over klimaatverandering.
1000 millimeter
Het Veluwse Hoog Soeren (bij Apeldoorn) is de natste plek van Gelderland en zelfs van heel Nederland. In de afgelopen 30 jaar is er in Hoog Soeren jaarlijks gemiddeld 1000 millimeter gevallen.