De Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) verwacht momenteel dat de aarde tussen 2030 en 2052 met 1,5 graden zal zijn opgewarmd. (zie de Summary for Policymakers van het Special Report).
De gemiddelde temperatuur op aarde is in de afgelopen 150 jaar ongeveer 1 graad opgelopen. Vooral sinds de jaren zeventig gaat het hard. Elke tien jaar komt er nu ongeveer 0,2 graden bovenop. Van jaar op jaar zijn er wel wat verschillen.
Een recente VN-inventarisatie van de klimaatplannen wees uit dat de wereld voorlopig afstevent op 2,7 graden opwarming in 2100, met alle gevolgen van dien: hittegolven, extreme regenval en droogte, zeespiegelstijging. Zelfs als alle plannen doorgaan, stijgt de uitstoot van broeikasgassen tot 2030 nog met 16 procent.
Het zomerse weer dat we de afgelopen weken hebben gehad in ons land is in de toekomst normaal. De statistieken van Weerplaza laten zien dat het hier steeds warmer zal worden. Als de trend doorzet, hebben we aan het einde van deze eeuw een mediterraans klimaat, verwacht het weerbureau.
De Kleine IJstijd begon rond 1430 en duurde tot halverwege de negentiende eeuw. Gemiddeld lag de temperatuur in ons land zo'n 1 tot 2 graden lager dan nu. Onder klimaatonderzoekers is discussie over de exacte periode van de Kleine IJstijd.
Nu leven we weer in een tussen-ijstijd: het Holoceen. Klimatologen verwachten dat dit interglaciaal over ongeveer tienduizend jaar afloopt: er staat dan weer een nieuwe ijstijd voor de deur.
Neanderthalers en mammoeten
Delen van Nederland waren bedekt met een dikke laag ijs. Er leefden wel mensen, de neanderthalers. Dit volk leefde van dieren waarop ze jaagden met pijl en boog en puntige priemen van steen. Ze jaagden vooral op de mammoet.
We zijn nog lang niet klimaatneutraal, maar de CO2 uitstoot is eindelijk gehalveerd, tien jaar later dan gepland. Niet zozeer door windmolens en zonnepanelen, want die vormen nog steeds een minderheid van onze energievoorziening.
De versmelting van mens en machine, programmeerbare materie, kunstmatige fotosynthese, de exocortex en de kolonisatie van de ruimte. Het zijn allemaal signalen van verandering waar wij in de toekomst mee te maken zullen krijgen. STT laat zien hoe de wereld er in 2050 uit kan zien.
Nederland maakt zich op voor tropisch weer, grote kans op nationaal hitteplan. met videoNederland kan zich opmaken voor enkele tropische dagen. Diverse weersinstanties houden er rekening mee dat de temperaturen vanaf maandag boven de dertig graden uitkomen.
De nu in Nederland gebruikte Deltascenario's gaan uit van de KNMI'14 scenario's. Deze gaan er van uit dat de zeespiegel maximaal 0,4 meter is gestegen in 2050 en maximaal 1 meter in 2100 (ten opzichte van 1995).
Zo is de verwachting voor 2050 dat de gemiddelde winterse neerslag met 6-30% zal zijn gestegen, dat periodes van hitte en droogte langer zullen zijn, en dat het aantal tropische dagen zal zijn verdubbeld.
Hoeveel is de zeespiegel wereldwijd gestegen in de 20e eeuw? Wereldwijd is de zeespiegel tussen 1901 en 2010 gestegen met 17 tot 21 centimeter. Het gemiddelde tempo van zeespiegelstijging over die periode bedroeg 1.5 tot 1.9 millimeter per jaar [bron: IPCC 5e Assessment Rapport, 2013].
Op de maan is het altijd heel erg koud
De maan heeft geen atmosfeer en daarmee ook geen bescherming tegen de straling van de zon. In het zonlicht is het er 120°C boven nul. Zonder atmosfeer kan er op de maan ook geen warmte worden vastgehouden. Aan de nachtzijde is het dan ook meteen ijskoud, 170°C onder nul.
Mensen kunnen niet goed leven als het milieu en de economie niet gezond zijn. De ongelijkheid in de verdeling van de voordelen, zoals economische welvaart en schonere lucht, en de kosten, met inbegrip van vervuiling en oogsten die verloren gaan door droogte, zal sociale onrust blijven veroorzaken.
Eten belast het klimaat, door energiegebruik en de uitstoot van broeikasgassen (CO2, methaan en lachgas). Voor de productie is bovendien een groot deel van het beschikbare land en water nodig. Het produceren van voedsel brengt onlosmakelijk milieuproblemen met zich mee, zoals mestoverschot en overbevissing.
De bevolkingsgroei, van bijna 17,5 miljoen nu naar 20 miljoen in 2100, wordt voor een belangrijk deel opgevangen in middelgrote, deels nieuwe steden in Zuid- en Oost-Nederland. Als bescherming tegen de stijgende zeespiegel wordt de duinenrij langs de Noordzee verbreed en worden zandsuppleties uitgevoerd.
In 2030 is de aarde met gemiddeld 1.5 graden Celsius opgewarmd. De zeespiegels stijgt en kustlijnen worden verder teruggedrongen. Hele ecosystemen gaan verloren en oogsten zullen mislukken. Mensen zullen op grote schaal migreren om de droogte en overstromingen te ontvluchten.
Tussen 17,1 en 21,5 miljoen inwoners in 2050
In de variant 'Groei' groeit de bevolking door tot 21,5 miljoen mensen in 2050, in de variant 'Krimp' is er een lichte afname naar 17,1 miljoen.
Ongeveer 200.000 jaren geleden ontstonden wij, de moderne mensen, in Afrika. En 40.000 jaren geleden gingen we vanuit Afrika naar Europa toe. De moderne mensen leefden als nomaden. Ze trokken achter grote kuddes rendieren en paarden aan.
Nederland was een koude dunbevolkte steppe die zich tot ver in de Noordzee uitstrekte. Met de overgang van het Pleistoceen naar het Holoceen steeg de temperatuur snel. Toch stond de zeespiegel nog altijd tientallen meters onder het huidige niveau, omdat in de smeltende ijskappen veel water was opgeslagen.
Deze wordt opgedeeld in twee tijdvakken: Het Pleistoceen en het Holoceen (waarin wij ons momenteel bevinden). De laatste ijstijd, genaamd het Weichseliaan, eindigde ongeveer 10 000 jaar geleden. De zes glacialen zijn van jong naar oud: Weichseliaan, Saaliaan, Elsteriaan, Menapiaan, Eburoniaan en Pretigliaan.
Als al het ijs op aarde smolt, zouden de gevolgen niet te overzien zijn. De zwaarst getroffen gebieden zouden Noord-Amerika en Europa zijn, waar hele stukken van de continenten zouden verdwijnen. Maar voordat zoiets gebeurt, moet de aardbol veel warmer zijn dan hij nu is.
De laatste ijstijd (Weichsel ijstijd) begon 110.000 jaar geleden. Ditmaal kwamen de ijsmassa's niet verder dan Hamburg. De gevolgen voor Twente waren er niet minder om. IJzige stormen veranderden Twente in een poolwoestijn.
De ijstijden duurden gemiddeld ongeveer 80.000 jaar glaciaal en interglacialen ongeveer 20.000 jaar. Maar ook tijdens een glaciaal was het zeker niet voortdurend zeer koud. Een korte periode in een ijstijd waarin het relatief koud was, wordt een stadiaal genoemd.