Het rommelt, onweer en bliksem. Ongeveer 200.000 keer per jaar slaat in Nederland de bliksem in. Soms met flinke schade aan bijvoorbeeld je woning. Maar wat wil je ook met een temperatuur van de bliksem die oploopt tot ongeveer 30.000 graden Celsius.
Bliksem is dus eigenlijk een sterke vonk die overspringt. Bijvoorbeeld van de ene wolk naar de andere. Of van een wolk naar de aarde. Bliksem kan wel 30.000 °C worden.
Het voltage van een bliksemontlading kan 20 tot 100 miljoen volt bedragen; de stroomsterkte kan tot 20.000 ampère oplopen, waarbij een kerntemperatuur wordt bereikt van circa 30.000 K, een temperatuur die circa 6 maal hoger is dan die van het oppervlak van de zon.
-Witte bliksem betekent een " droog onweer " zodat er brandgevaar in deze situatie. -Paars/roos bliksems bij de "cumulonimbus pracipitatio", of simpel gezegd buienwolk, betekent veel regen. -Blauwe bliksems treden op in hagel/sneeuwbuien. -Oranje/rood bliksems komt voor in een stoffige atmosfeer.
Bij bliksem hoort donder. Het geluid van onweer wordt veroorzaakt door een schokgolf die ontstaat als de lucht waar de bliksemschicht doorheen gaat heel snel uitzet door de extreme hitte.
Het lijkt een klassiek fabeltje, maar het is toch echt waar: vermijd contact met stromend water. Slaat de bliksem dichtbij in, dan zoekt de stroom een uitweg langs leidingen. Dus niet alleen een douche en een bad kunnen gevaarlijk zijn, of kranen in het algemeen, maar ook radiatoren.
Tip 1: Haal alle elektrische apparaten uit het stopcontact
Een kapotte televisie of een computercrash door blikseminslag, daar zit natuurlijk niemand op te wachten. Haal dus altijd gelijk de stekkers van alle elektrische apparatuur uit het stopcontact als het onweert. Zelfs de oplader van uw mobiele telefoon.
De getroffen huid vertoont meestal brandwonden. Ook komen op de huid soms zogenaamde Lichtenbergpatronen voor. Vaak stopt het hart tijdelijk of volledig door de elektrische schok, waarna ook de ademhaling uitvalt. Hierdoor lijden de hersenen zuurstofgebrek, met schade tot gevolg.
Maar een auto is ook goed: de constructie (een stalen kooi) beschermt je tegen de gevolgen van blikseminslag. Ga niet schuilen onder een boom: bomen trekken bliksem aan. Vooral alleenstaande bomen, bosranden en metalen afrasteringen zijn gevaarlijke plekken.
De bliksem kiest de gemakkelijkste weg en slaat in waar het elektrische veld het grootst is. Zo goed als alles geleidt stroom beter dan de lucht, dus slaat de bliksem vaak in op het hoogste punt. Ook ijzeren constructies geleiden erg goed en trekken dus de bliksem aan.
Door de grote kracht van de bliksemstraal is er nog geen bestaand apparaat die dit op kan vangen en om kan zetten in bruikbare stroom. Er zijn dus geen batterijen of accu's die de stroom op kunnen slaan, omdat de kracht van de spanningspiek veel te groot is.
Als de bliksem inslaat in je lichaam kan dat zorgen voor zware brandwonden. De bliksem is namelijk enorm heet. Ook kan je hart kan er – tijdelijk of blijvend – mee ophouden door de elektrische schok. Toch overlijden lang niet alle mensen die door de bliksem zijn getroffen.
Het flikkert en schijnt niet zoals normale bliksem, maar zogeheten 'donkere bliksem' komt overal op aarde voor. Preciezer gezegd heet dit mysterieuze verschijnsel terrestrische gammaflitsen of TGF (Terrestrial Gamma-Ray Flash).
Tijdens nabij onweer met de fiets aan de hand lopen is vragen om moeilijkheden. Maak in geen geval gebruik van een paraplu. In een groep loopt je een groter risico op blikseminslag. Blijf dus niet bij elkaar maar zoek beschutting of blijf minstens 3 meter van elkaar.
Ga nooit liggen! Ga direct uit het water zodra je donder hoort. Water is een goede bliksembegeleider en door het grote oppervlak kan de bliksem op veel plekken inslaan. Dat maakt jou als zwemmer heel kwetsbaar.
Als je binnen in huis bent, wil dat nog niet zeggen dat je geen risico meer loopt tijdens onweersbuien. Je vermijdt best alle contact met stromend water. Dus: niet douchen, geen bad nemen, je handen niet wassen en de afwas of handwas moeten ook maar even wachten. Water is een uitstekende geleider voor stroom, vandaar.
Sluit ramen en deuren. Blijf weg van de ramen. Het licht van de bliksem is immers bijzonder fel en een nabije inslag kan je verblinden.
Gebruik de airco niet tijdens onweer of wanneer het bliksemt. Schakel de netstroomschakelaar uit om te voorkomen dat het apparaat beschadigd raakt.
"Voorafgaand aan onweer kan er sprake zijn van warm, drukkend en vochtig weer. Dan kunnen bacteriën zich snel vermeerderen", legt Van der Heijden uit. "Dan wordt soep of welk ander gerecht zuur. Het is heel belangrijk om dingen snel af te koelen als je kookt en niet te lang bij warm weer te laten staan.
Nee, het is niet zo dat door onweer de overledene groen wordt. Ook andere vormen van het ontbindingsproces worden niet bespoedigd door onweer. Een benauwde en drukkende omgeving betekent veelal dat sprake is van warmte en een hoge vochtigheid.
Vliegtuigen kunnen de bliksem goed aan. "Zolang er geen contact is met de aarde, is er weinig aan de hand", zegt Hölzel. "Daarom kunnen vogels ook op een hoogspanningskabel zitten." "In de recente luchtvaartgeschiedenis zijn er nooit ongelukken door gebeurd", vult Melkert aan.
Het is je misschien weleens opgevallen dat onweer de ene keer klinkt als geknetter en gekraak, en de andere keer meer als een soort gerommel. Zulk scherp geknetter betekent dat het onweer erg dichtbij is. Dat gezellige gerommel hoor je als het onweer iets verder weg is, of zich op grotere hoogten bevindt.
'In tegenstelling tot een vaste telefoon is een smartphone ongevaarlijk tijdens een onweer. Als de bliksem inslaat op je huis, kan de stroom in de elektrische leidingen terechtkomen, en dus ook op een vaste telefoonlijn.Contact kan dan een elektrocutie veroorzaken', waarschuwt Delobbe.
Kan bliksem inslaan op zonnepanelen? Ja, bliksem kan inslaan op uw zonnepanelen.
In een stalen auto ben je veilig doordat de carrosserie fungeert als een zogenaamde kooi van Faraday. De bliksem slaat meestal in op de antenne of het dak. Het staal geleidt de elektrische ontlading rond de inzittenden via de banden naar de grond.