Andere bronnen van jodium Dezelfde hoeveelheid jodium als in 4 sneetjes brood kun je binnenkrijgen door het eten van ongeveer: 85 gram witvis (kabeljauw, koolvis, schelvis, rode mul) 200 gram vette zeevis (haring, makreel, zalm) 270 gram platvis (schol, tong, heilbot)
Voedingsmiddelen uit de zee (zoals zeevis, schaal- en schelpdieren, zeewier, algen, sushi, vismeel en kroepoek) bevatten van nature een grote hoeveelheid jodium.
Je loopt kans op een jodiumtekort als je weinig of geen brood eet of brood zonder gejodeerd zout, zoals veel biologisch brood of een deel van het thuisgebakken brood. Bij een tekort aan jodium gaat de schildklier trager werken en opzwellen. Dit heet ook wel struma of krop.
Het zal je misschien verbazen dat bananen eveneens een kleine hoeveelheid jodium bevatten, naast andere gezonde mineralen als magnesium en kalium. Zo levert één banaan (zo'n 150 gram) je bijna 4 microgram jodium op.
Welke groenten bevat veel jodium? Groenten die jodium bevatten zijn boerenkool, asperges, andijvie en spinazie. Verder kun je je jodiumgehalte op peil houden door twee tot drie keer per week zeegroenten te eten, zoals kombu, wakame, dulse en nori.
Het ligt voor de hand dat voedingsproducten uit de zee meer jodium meedragen. Kabeljauw en makreel bevatten bijvoorbeeld zo'n 100 microgram per 100 gram vis. In een portie melk van 200 milliliter zit 14 microgram jodium, in een ei 10 milligram.
Dit kan je opmerken aan symptomen als: vermoeidheid, slaperigheid, kouwelijkheid, gewichtstoename, constipatie en een droge huid. Andere symptomen van een jodium tekort kunnen zijn: een verminderde vruchtbaarheid, en bij kinderen problemen met de geestelijke en lichamelijke ontwikkeling en gehoorproblemen.
De gevolgen van te veel jodium
Als je schildklier normaal functioneert kan je lichaam een teveel aan jodium goed verdragen. Maar als je schildklier niet goed werkt, bijvoorbeeld als je hypothyroïdisme hebt, kan een teveel aan jodium zorgen voor een schildkliervergroting.
Voor de vegetariërs is volle (Griekse) yoghurt niet alleen een goede bron van eiwitten, calcium en andere belangrijke voedingsstoffen. Rond de 100 gram Griekse yoghurt levert ook ongeveer 80 mcg jodium.
Als het lichaam voldoende jodium tot zijn beschikking heeft, wordt 80-95% van het jodium dat dagelijks ingenomen wordt uitgescheiden in de urine. In ochtendurine is de concentratie jodium lager dan in de avond, daarom wordt de urinetest het beste uitgevoerd met een portie ochtendurine.
U kunt de jodiumtabletten kopen bij apotheken en drogisterijen bij u in de buurt (adviesprijs € 2,95). Zij kunnen de jodiumtabletten ook voor u bestellen. Een doosje bevat 10 tabletten. Dat is afhankelijk van de leeftijd voldoende voor 5 tot 10 kinderen.
Gevolgen van een jodiumtekort
Bij een te lage jodiuminname loop je risico op hypothyroïdie, oftewel een trage werking van de schildklier. Hierdoor vertraagt ook je stofwisseling, waardoor je je moe en lusteloos voelt en niet kunt afvallen.
Noten in je voedingspatroon
Alle soorten ongezouten noten en pinda's zijn goed. Varieer dus volop! Daarnaast kun je de noten ongebrand eten, maar voor wat variatie is gebrand of geroosterd ook een prima keuze. Het advies is ongezouten omdat de gemiddelde Nederlander al veel te veel zout eet.
In een glas melk van 150 milliliter zit 22 microgram jodium, in kaas zit 7 microgram per portie van 30 gram, in 1 ei zit 18 microgram jodium en in 100 gram witvis zit 243 microgram jodium.
De minimale dagdosering (ADH) voor jodium is vastgesteld op 150 mcg per dag. Soms zit de dagdosering al in een multivitamine. Het maximum (of volgens veel wetenschappers de adequate dosering) is 600 mcg. voor zwangere vrouwen en volwassenen.
Hierdoor treedt in de meeste gevallen geen allergische reactie op door het jodium, ook al heeft u een jodiumallergie. Bijwerkingen die kunnen ontstaan in verband met de radioactiviteit zijn: gevoeligheid van de hals, droogheid van de mond, smaakverlies, misselijkheid, maagklachten en braken.
Het jodiumgehalte van normale koemelk ligt tussen de 100 en 300 μg jodium per liter melk, waarbij hoogproductieve koeien in de regel een lager jodiumgehalte in de melk hebben dan laagproductieve koeien.
De schildklier is het enige orgaan in het lichaam dat jodium opneemt en ook vasthoudt. De straling die het radioactief jodium in de schildklier uitzendt remt de groei van de schildkliercellen, waardoor ook de productie van het schildklierhormoon vermindert.
Er bestaat ook een keukenzout dat gejodeerd is, het Jozo zout. Dit is een goede aanvulling op je voeding wanneer je te weinig brood en andere bronnen van jodium binnen krijgt. Dit zout heeft wel een lagere hoeveelheid toegevoegd jodium dan bakkerszout.
Als mensen geen brood eten, of biologisch brood of thuisgebakken brood zonder bakkerszout eten, kan dat leiden tot een jodiumtekort. Hierdoor kan krop weer de kop opsteken. Krop zorgt ervoor dat je schildklier trager gaat werken en opzwelt.
Als je helemaal geen brood eet, is de kans op een tekort aan jodium groot. Gebruik dan in elk geval keukenzout dat verrijkt is met jodium: Jozozout. Jodium zit behalve in brood ook in eieren, zeewier, vette zeevis (makreel, zalm, haring) en witvis (kabeljauw en koolvis).