Jongeren durven vaak niet over hun zelfbeschadiging te praten, omdat ze bang zijn dat ze niet begrepen worden en dat er direct ingegrepen wordt. Ook voor de omgeving is het moeilijk om erover te beginnen. Dit terwijl het ontzettend belangrijk is om het gesprek aan te gaan om te voorkomen dat de problemen erger worden.
Je kunt jezelf wel leren er anders mee om te gaan. Om met de drang jezelf te beschadigingen om te gaan, zal je alternatieven moeten zoeken. Op het moment dat je de neiging voelt om jezelf te gaan beschadigen, zal je iets anders moeten gaan doen. Bijvoorbeeld muziek luisteren, iets tekenen of gaan sporten.
Praat over het waarom van de zelfbeschadiging.
Het gaat niet over wat je doet, zoals jezelf snijden, maar over de emoties die erachter liggen en je helpen om met dingen om te gaan. Door de oorzaak van het gedrag te achterhalen, kunnen jij en je vertrouwenspersoon een stap vooruit maken.
Zelfbeschadiging komt voor onder 5,5 procent van de volwassen bevolking en onder ruim 15 procent van de adolescenten. Vrouwen beschadigen zich 1,5 keer zo vaak dan mannen. Ruim 4 procent van de jongeren in Nederland heeft zich ooit beschadigd.
Zelfbeschadiging stoppen
Om de zelfbeschadiging te stoppen, is het belangrijk dat je kind leert praten over zijn of haar problemen. Professionele hulp kan daarbij zeker helpen. Al voelt het soms als een drempel om hulp in te roepen.
Jezelf verwonden voelt voor sommige mensen fijn. Het werkt tijdelijk en daarom kan het ook verslavend zijn. Een andere reden waarom het verslavend werkt, is omdat je lichaam hormonen aanmaakt tegen de pijn: endorfine. Omdat je lichaam daaraan went, moet je jezelf steeds meer en vaker pijn doen.
Zelfverwonding of automutilatie is wanneer je jezelf opzettelijk pijn doet of letsels toebrengt, bijvoorbeeld door in je armen te krassen met een scherp voorwerp, met je vuist herhaaldelijk tegen de muur slaan, jezelf voor de kop slaan…
Het betekent dat je verwondingen of letsel aan je eigen huid of lichaam toebrengt, zonder dat je daarbij de intentie hebt je leven te willen beëindigen. Vormen van zelfbeschadiging zijn snijden, krassen, krabben, branden, haren trekken, hoofdbonken, schadelijke stoffen innemen, of voorwerpen in het lichaam brengen.
Zelfbeschadiging. Zelfbeschadiging omvat het verwonden van de eigen huid of het lichaam met letsel tot gevolg, zonder dat iemand hierbij dood wil. Het is bijvoorbeeld een uitlaatklep voor vervelende gevoelens.
De meest voorkomende redenen waarom mensen zichzelf beschadigen: Jezelf pijn doen, zodat je iets pijnlijks uit het verleden vergeet en/of op dat moment niet aan hoeft te denken. Je verlegt je aandacht van emotionele pijn naar fysieke (lichamelijke) pijn. Jezelf bewijzen dat je macht en controle hebt.
Automutilatie is het woord voor zelfbeschadiging of zelfverminking, zoals gebruikt in de geneeskunde in het algemeen en in de psychiatrie en de zorg voor mensen met een verstandelijke handicap in het bijzonder.
Een klein oppervlakkig wondje kunt u spoelen, drogen en daarna met een pleister afdekken. Laat andere wonden door de huisarts beoordelen. De huisarts zorgt er zoveel mogelijk voor dat de wondranden tegen elkaar aan liggen. Dan stopt het bloeden sneller en geneest de wond sneller.
Dan kan het erg opluchten om erover te praten. Bij 113 kan dat direct en anoniem via de chat of telefoon: 113 of 0800-0113 (gratis) of chat.
Zelfverwondend gedrag zijn directe verwondingen van de huid en het lichaam, zoals zichzelf snijden, krabben en krassen. Andere vormen van opzettelijke zelfverwonding zijn het zichzelf toebrengen van brandwonden, met de vuisten en/of het hoofd hard tegen de muur bonken, of zichzelf in het gezicht slaan.
Zelfverwonding wordt soms gezien als een manier van aandachttrekkerij maar dat is het zeker niet. Jongeren die zich zelf verwonden houden dit over het algemeen geheim, ze schamen zich er voor en zijn bang voor ontdekking omdat ze meestal op onbegrip stuiten.
Zelfbeschadiging is een manier om uiting te geven aan de boosheid, de pijn en en het verdriet. Het kan even de druk verlichten. het is niet zo dat iedereen die zichzelf pijn doet ook kampt met gedachten aan zelfmoord. Maar het kan wel.
Gevolgen voor de cliënt
Iemand die zichzelf beschadigt kan zich bijvoorbeeld somber, boos of angstig voelen. Zelfbeschadiging heeft als functie dat die problemen naar de achtergrond verdwijnen. Iemand krijgt meer rust en minder chaos in het hoofd. Iemand kan ontspannen of iets of juist niets meer voelen.
Bijvoorbeeld om zichzelf te straffen, om innerlijke, emotionele pijn om te zetten in lichamelijke pijn of om andere pijnlijke zaken te vergeten. Bij traumaslachtoffers komen vaak momenten op dat ze het trauma 'herbeleven'. Automutilatie wordt soms ook door hen 'gebruikt' om deze herbeleving te kunnen stoppen.
Zelfbeschadigend gedrag heeft gevolgen op de korte en lange termijn. Op de lange termijn nemen de negatieve gevoelens weer toe en volgt ook de confrontatie met de lichamelijke gevolgen en eventuele complicaties van de beschadiging.
Volgens klinisch psycholoog Baetens is zelfbeschadiging besmettelijk en social media zorgt ervoor dat het besmettelijker dan ooit is.
Een kleine, oppervlakkige wond kun je dun insmeren met een wondzalf. Ook in dat geval creëer je een vochtig milieu waarin de wond sneller heelt. En vaak ook mooier, omdat een zalf aanzienlijk kan helpen bij het verminderen van littekens.
Wij hebben het antwoord: het genezingsproces duurt bij kleine wonden meestal tussen de 24 en 72 uur. Wondgenezing bestaat uit 5 verschillende fasen. In de eerste fase, wanneer de wond ontstaat, zorgt de bloedstolling voor een tijdelijke afsluiting van de wond.