Empathie is het vermogen om waar te nemen en te interpreteren wat een ander voelt of misschien zelfs denkt. Dat wil zeggen, het is een manier van begrijpen en bevatten wat een ander voelt. Het is jezelf in iemand anders zijn schoenen plaatsen, je volledig in hem inleven.
Wanneer je je kunt verplaatsen in de ander, kun je begrip ervaren voor de belangen, behoeftes, verlangens en denkwijze van de ander. Wanneer er begrip is, voelt die persoon zich gezien en gehoord. Dit draagt bij aan een goede verstandhouding, een bereidheid tot een goede samenwerking en tot openheid.
Mensen met een gebrek aan empathie zijn echt niet geïnteresseerd in anderen. Ze zijn niet in staat om zich in de situatie van een andere persoon te verplaatsen. Ze zullen dus ook niet begrijpen hoe anderen denken en voelen. Bovendien kijken ze niet verder dan hun eigen wereld.
Alexithymie (uitgesproken als: /ˌalɛksiti'mi/, uit het Griekse ἀ-, λέξις en θυμός, letterlijk zonder woorden voor emoties) is een persoonlijkheidstrek gekenmerkt door moeilijkheden in het beschrijven en onderscheiden van gevoelens, een beperkt fantasieleven en een denken dat voornamelijk gericht is op de buitenwereld ...
Vaak komt een gesloten houding voort uit een gevoel van onveiligheid. De persoon in kwestie heeft op een bepaald punt in zijn of haar leven een link gelegd tussen kwetsbaar zijn en gekwetst worden. Die link is vaak, bewust of onbewust, zwaar beladen met angst en kan daardoor niet zo makkelijk worden uitgewist.
Hoe ontstaat verlatingsangst? Verlatingsangst raakt vaak thema's rondom hechting, vertrouwen en verbinding. Het kan zijn dat dit voortkomt uit jouw jeugd of kindertijd. Soms heeft dit te maken met onveilige of geen hechting tussen jou en je ouder, waarbij jouw ouder niet aanwezig was als veilig persoon.
Wanneer gevoelens niet worden geuit, ontstaat er spanning.
Als je aan deze emoties vast blijft houden zonder ze te uiten, kun je gevoelig zijn voor psychosomatische ziekten aan de aderen, hoofdpijn of maagproblemen. Het is een onbetwistbaar feit dat je emoties je lichamelijke gezondheid beïnvloeden.
Verminderde empathie komt met name voor bij traumatisch hersenletsel ,maar wordt ook gemeld na een beroerte /CVA en na degeneratief letsel, denk bijv. aan Frontotemporaal degeneratie FTD e.a.
Medeleven is eerst je eigen dingen opzij zetten om een ander te begrijpen en echt naar een ander te luisteren. Analyseer niet meteen. Kom niet met voorbeelden uit eigen ervaring. Projecteer de situatie niet op jezelf.
Een gebrek aan empathisch vermogen betekent niet dat iemand zich niet probeert te verplaatsen in een ander. Het betekent dat hij of zij niet aanvoelt wat er precies in de ander omgaat en vervolgens zijn of haar eigen gevoelens in die ander veronderstelt.
Empathisch vermogen kun je aanleren en vergroten bij jezelf, als je er weinig van hebt. Empathisch vermogen helpt je signaleren wanneer er 'iets aan de hand' is bij iemand in je omgeving (verdriet, frustratie, boosheid, irritatie, ongemak) en kun je toepassen door op de juiste manier te reageren op zo'n situatie.
' 'Onvoorwaardelijkheid en durven zeggen wanneer het eens niet past. ' 'Een luisterend oor en eerlijke mening. ' 'Samen kunnen lachen, huilen en ervaren, en dat alles in vertrouwen en met liefde en respect voor elkaar. ' 'Iemand die er altijd is voor jou zonder oordeel.
Een blijk van waardering wat iets of die iemand krijgt bij het verrichten van een goede daad of wanneer iets uitzonderlijks is gedaan. Vaak wordt een beloning uitgeloofd door een ander. Een beloning is meestal tastbaar, in de vorm van een cadeau of gift.
Waardeer niet alleen het resultaat
Het is ook veel krachtiger om een compliment te geven voor wie iemand is dan te zeggen wat iemand goed heeft gedaan. Waardeer de creativiteit, betrokkenheid, de bereidheid, de vaardigheid, de positiviteit, de moeite het doorzettingsvermogen, enz.
Afgezien van de eerste tijd van verliefdheid, gaat het daarna nooit meer helemaal vanzelf. Je moet er aan werken, er tijd en aandacht aan geven. Alles wat aandacht krijgt wordt groter en daarmee zullen je gevoelens ook weer terugkomen.
Een man die emotioneel onbereikbaar is, zegt snel dingen als “Doe eens rustig”, “Stel je niet zo aan” of “Doe niet zo dramatisch”. Hij kan gewoon niet met jouw emoties en gevoelens omgaan. Het kan ook zijn dat je hem hiermee overweldigt en hij simpelweg afstand neemt of dichtklapt.
Hevige emoties
En wat bleek: vernedering leidt inderdaad vaak tot heviger emoties dan boosheid of blijdschap. Sterker nog: het is een van de sterkste emoties die een mens kan voelen.
Bij emotionele verwaarlozing gaat het vaak juist om dingen die ouders níet doen: ze geven een kind geen aandacht, liefde, emotionele steun en bevestiging. Of hun gedrag is heel onvoorspelbaar, het ene moment lief, het andere moment afwijzend, waardoor een kind geen veiligheid voelt.