Dicht in de buurt van een hoogspanningskabel wonen - dus op een afstand van minder dan vijftig meter - kan volgens verschillende onderzoeken effect hebben op het ontstaan van andere ziektes.
De te respecteren veiligheidsafstand verschilt per spanningsniveau. Blijft u op minstens tien meter afstand van elke hoogspanningsinstallatie, dan bent u veilig.
Veel mensen zijn bezorgd over wonen dichtbij hoogspanningslijnen. Mensen die in de buurt van hoogspanningslijnen wonen hebben mogelijk een licht verhoogde kans op leukemie. Wetenschappers weten nog niet wat het precieze verband is tussen magneetvelden veroorzaakt door hoogspanning en leukemie.
Hoe groter de spanning (die kan variëren van 30.000 tot 380.000 Volt), hoe groter ook de veilige afstand die men moet bewaren. Naargelang het type hoogspanningslijn zijn de te respecteren afstanden 3,7 meter ofwel 4,5 meter ofwel 6,8 meter bij 380kV-kabels.
De Aarde, een enorme magneet
Het omringt de Aarde als een "magnetische bel", de magnetosfeer genaamd, en reikt tot honderduizenden kilometers ver in de ruimte. Deze magnetosfeer beschermt de Aarde tegen kosmische straling en zonnestraling.
Het afschermen van magnetische wisselvelden is geen sinecure. Enkel met speciale metaallegeringen kan men deze velden reduceren. De materialen moeten over een groot vlak worden aangebracht of het object moet worden ingepakt. Let op: niet echt geschikt voor sterke statische magneten!
Een magneet heeft een noord- en een zuidpool. De magnetische kracht is bij deze polen het sterkst.
In tegenstelling tot laagspanning, waarmee u alleen risico loopt wanneer u ermee in aanraking komt, is hoogspanning al levensgevaarlijk als u er te dicht in de buurt komt. Dan kan de spanning op u overslaan. Zorg er daarom voor dat u altijd minimaal 6 meter afstand houdt. Zo loopt u geen risico.
Als je in een heel sterk ELF-veld bent dan kunnen er elektrische stroompjes in je lichaam ontstaan. Daardoor kun je bijvoorbeeld lichtflitsen zien of tintelingen voelen. In Nederland hebben we een norm om ons te beschermen tegen te sterke ELF-velden. De grens is 100 microtesla.
De term 'hoogspanning' is in Nederland een verzamelnaam voor alle stroomnetten met een minimum spanning van 35000 volt (of 35 kilovolt) tot 380 000 volt (of 380 kilovolt). Hogere voltages zijn ook zeker mogelijk, maar die worden in Nederland niet toegepast.
Een hoogspanningslijn die wordt uitgebaat op 380kV ondergronds aanleggen houdt risico's in. Ondergrondse kabels gedragen zich elektrisch anders dan bovengrondse hoogspanningslijnen. Dit leidt tot een verlies aan transportcapaciteit.
Het knisperen of knetteren van de hoogspanningslijn heet het Corona-effect. Het elektrisch veld rond de elektriciteitsdraden genereert kleine elektrische ontladingen die de moleculen in de lucht ioniseren. De luchtvochtigheid versterkt dit effect.
Maar zulke kabels waren aanzienlijk duurder en minder betrouwbaar dan luchtlijnen. Ook kennen ze een langere reparatietijd bij schade en kunnen ze niet aangepast worden wanneer ze er eenmaal liggen. Dit waren de belangrijkste redenen om hoogspanningslijnen doorgaans bovengronds aan te leggen.
De masten zijn allemaal tussen 54 en 60 meter hoog en de circuits zijn ontworpen op nominaal 2635 MVA transportcapaciteit. Let ook op de 110 kV-circuits aan de onderste traversen. Deze zogeheten meelifters zijn bedoeld voor lokaal gebruik.
"Er zijn twee soorten: hoogspanningslijnen boven de grond en hoogspanningslijnen onder de grond. Echt hoge voltages kunnen niet onder de grond, dat is technisch niet mogelijk." De kabels worden dan namelijk te heet en er zijn dan meer storingen.
In een ondergronds kabelbed liggen geïsoleerde hoogspanningskabels. Deze liggen meestal op ongeveer anderhalve meter onder het maaiveld . Omdat de grond het magneetveld niet tegenhoudt, is er ook bovengronds een magneetveld aanwezig.
Verschillende operatoren maar slechts één limiet
Het maakt niet uit hoeveel antennes er in uw buurt staan: u kunt sowieso niet worden blootgesteld aan een elektromagnetisch veld groter dan 9,19 V/m binnen en 14,57 buiten voor de referentiefrequentie van 900 MHz.
Extreem laag frequente velden (ELF)
Dat heeft een frequentie van 50 hertz. Bij extreem lage frequenties zijn het magnetisch en elektrisch veld niet aan elkaar gekoppeld. Het laagfrequente elektrische veld wordt afgezwakt door het isolatiemateriaal om de elektriciteitskabels, muren en andere hindernissen.
Elektronenstraling geeft het grootste deel van de energie in de eerste paar centimeters af. Hierdoor kun je last van je huid krijgen. Het gebied daaronder krijgt dan heel weinig straling.
Bij hoogspanning (meer dan 1000 volt) is te dicht naderen van een geleider al heel gevaarlijk. Gewone stroom, maar ook statische elektriciteit die bijvoorbeeld ontstaat bij laden en lossen van vloeistoffen, kunnen brand en explosies veroorzaken.
Het aanraken van een onder spanning staand deel met wisselspanning boven de 50V is gevaarlijk. Wanneer je in aanraking komt met zo een onder spanning staand deel kan de stroom door het lichaam van deze persoon gaan.
Tips voor veilig werken met elektriciteit
Werk niet aan een installatie onder spanning. Werk met goed geïsoleerd gereedschap. Werk met goede isolatie. Zorg voor goede veiligheidsaarding.
Minder dure metalen zoals ijzer en nikkel worden aangetrokken door een magneet. Als een sieraad wordt aangetrokken door een magneet is de kans groot dat een van die metalen er in zit. Goud en zilver worden niet aangetrokken door een magneet.
Neodymium magneten, ferriet magneten, magneetband en magneetfolies behouden hun magnetisme onder normale omstandigheden vrijwel onbeperkt lang. Invloeden zoals temperatuur, schokken of magneetvelden kunnen echter een negatieve uitwerking op de houdkracht van een magneet hebben.
Kleine magneetjes hebben maar heel weinig tesla. Een deurmagneetje is ongeveer 0,5 T sterk. Dit is een permanente magneet: het materiaal is altijd magnetisch. Het aardmagnetisch veld is tienduizend keer minder sterk: 0,00005 T.