Er bestaat een (zeldzame) acute vorm van stoflong, die in enkele weken tot maanden na blootstelling al ontstaat, en een chronische vorm, die pas problemen geeft na blootstelling gedurende 10 tot 20 jaar.
Een stoflong ontstaat door inademing van stofdeeltjes zoals steenstof, metaaldeeltjes en asbest. De ziekte komt vooral voor bij mensen die in een stoffige omgeving werken, zoals mijnwerkers, metaalarbeiders, steenhouwers (silicose), bouwvakkers of bij mensen die vroeger veel met asbest hebben gewerkt (asbestose).
Gelukkig zijn er witte bloedcellen, die ervoor zorgen dat de kleine stofdeeltjes alsnog worden afgebroken en verdwijnen uit uw longen. Zo blijft u vrij van de grote hoeveelheden stof waarmee u dagelijks in aanraking komt.
Het inademen van stof kan leiden tot gezondheidsklachten. Wat begint met onschuldig lijkende klachten als prikkeling van de luchtwegen, niezen en hoesten, kan overgaan in ernstiger en chronische klachten als bronchitis, benauwdheid, astma of een verminderde longcapaciteit.
Idiopathische longfibrose is een chronische ziekte. De gemiddelde levensverwachting na de diagnose is volgens studies 3 tot 5 jaar. Het verloop van de ziekte kan sterk variëren van persoon tot persoon.
Lange tijd hoesten is vaak de eerste klacht bij longkanker. Andere klachten die u kunt krijgen: bloed ophoesten, moe zijn, geen zin in eten en afvallen als u dat niet wilt. Longkanker komt vaak door lang en veel roken. Soms ontstaat het bij mensen die nooit gerookt hebben.
Vaak merkt u die meteen, soms pas jaren later. Longfibrose door medicijngebruik ontstaat vaak geruime tijd nadat u de medicijn (heeft) gebruikt.
De voornaamste symptomen zijn een irriterende hoest en kortademigheid. Eerst treedt deze op bij zware, en nadien ook bij lichte inspanning en zelfs in rust. Soms is de ademhaling piepend of reutelend.
“Gewoon” stof is geen probleem voor gezonde mensen. Als ruimtes echt extreem stoffig zijn en u daar veel tijd doorbrengt, is het mogelijk dat het lichaam dit niet meer goed kan verwerken. Astma of allergieën liggen dan op de loer. Teveel stof kan zulke(long)aandoeningen ook verslechteren.
Langdurige blootstelling aan fijn stof
Longkanker en chronisch, obstructieve longziekte (COPD), vermindering van de longfunctie, verergering (en ontstaan) van astma (vooral bij kinderen), toename van luchtwegklachten zoals piepen, hoesten en kortademigheid.
Hoesten gaat bijna altijd vanzelf over binnen 2 tot 3 weken. Zorg voor schone lucht in huis. Rook niet. Iets warms drinken of op een dropje zuigen kan prettig zijn.
Fijnstof vergroot het risico op longontsteking, longkanker, ernstige longziekten, hersenbloedingen en hart- en vaatziekten.
Oorzaak longfibrose
Longfibrose kan veroorzaakt worden door inademing van allerlei schadelijke stoffen en soms het gebruik van bepaalde medicijnen. Ook na bestraling (radiotherapie) kan longfibrose ontstaan. Er zijn familiaire vormen van longfibrose beschreven. In veel gevallen blijft de oorzaak echter onduidelijk.
Stof veroorzaakt doorgaans schade aan de longen en het ademhalingsstelsel, maar sommige soorten stof kunnen ook kanker veroorzaken. De voornaamste aandoeningen wegens inademing van gevaarlijk stof zijn: Goedaardige pneumoconiose.
Longemfyseem is een langdurige (chronische) aandoening van de longen die zich kenmerkt door chronische hoest, kortademigheid, piepen op de borst, opgeven van sputum (dik slijm) en een toenemende beschadiging van de longen.
Misschien kan er dan ook iets aan gedaan worden. Het is goed om naar de huisarts te gaan als één (of meer) van de volgende beweringen voor jou geldt: Je hoest (opeens) veel en vaak, en voelt je benauwd. Je hoest veel of vaak, en dit duurt langer dan 3 weken.
In veel gevallen zullen de longen na 3 maanden weer in staat zijn zich zelf schoon te houden. De longfunctie kan wel tot 30% verbeteren. De al toegebrachte schade aan longblaasjes door ontstekingen en littekenweefsel is blijvend. De kans op longkanker is tien jaar na het stoppen ongeveer gehalveerd.
Doordat de trilhaartjes in de longen beschadigen, wordt het lastiger voor de longen om zichzelf te reinigen. Natuurlijk worden uw longen niet meteen zwart als u een sigaret opsteekt. Hoe snel dit proces gaat is afhankelijk van het aantal jaren dat u al rookt en de hoeveelheid die u rookt.
Longfibrose kan veroorzaakt worden door inademing van schadelijke stoffen gedurende langere perioden. Voorbeelden van deze stoffen zijn metalen, vezels (steenwol, asbest, glasvezels) en steenstof (silicose). Deze stoffen kunnen de longblaasjes beschadigen waardoor zich op die plaatsen littekenweefsel vormt.
Je longen rekken en krimpen met je borstkas mee, omdat ze tegen de binnenkant van de borstkas 'geplakt' zitten. Je kunt het vergelijken met een zuignapje. Als je longen groter worden, stroomt er lucht naar binnen. En als ze kleiner worden, stroomt het weer naar buiten.
Asbestose is een stoflongziekte (pneumoconiose). Er is sprake van zogenaamde bindweefselvorming in de longen. Dit betekent dat de wanden van de longblaasjes steeds dikker worden, waardoor het moeilijker wordt om genoeg zuurstof binnen te krijgen. Dat heet longfibrose en is een gevolg van blootstelling aan asbest.
Röntgenfoto en CT-scan van de borst
Zo kan een arts littekenweefsel op de longen opmerken en zo longfibrose vaststellen. Met een röntgenfoto wordt longweefsel in het lichaam zichtbaar gemaakt. Hierop is littekenweefsel echter niet altijd goed te zien.
Klachten. De belangrijkste klachten bij longfibrose zijn: kortademigheid: eerst bij inspanning later ook in rust, hoesten, vermoeidheid en geen energie hebben. Daarnaast kunnen patiënten last hebben van concentratiestoornissen, hoofdpijn en depressieve gevoelens.
Ver stadium
De longinhoud is de hoeveelheid lucht die een mens kan in- en uitademen. Door een kleinere longinhoud raak je sneller buiten adem of moet je naar adem happen (kortademigheid). Ook de longfunctie (hoe goed de longen werken) kan bij ernstige sarcoïdose achteruitgaan.