Hoe oud varkens kunnen worden hangt o.a. af van de variëteit, maar globaal genomen kunnen varkens 10-15 jaar oud worden, al zijn er gevallen bekend waarbij de dieren tot 25 jaar oud werden.
Vleesvarkens worden na 6-8 maanden al geslacht en zeugen vaak al na 2 jaar, omdat ze dan economisch niet meer rendabel zijn. In het wild worden varkens echter makkelijk 10-15 jaar en zijn er gevallen bekend van 20-25 jaar. In Nederland halen dus de meeste varkens hun eerste levensjaar niet.
Dat levert stress op. Varkens houden van rust en slapen een groot deel van de dag. Varkens die van jongs af binnen leven krijgen stress wanneer ze in een voor hen nieuwe buitenwereld zouden belanden. Een buitenleven hoeft dus niet per definitie prettiger voor een varken te zijn.
In slachthuizen worden biologische en gewone varkens gescheiden geslacht. Na uitladen worden alle dieren direct gekeurd door een dierenarts van de Nederlandse Voedsel- en Waren Autoriteit. Kreupele varkens mogen niet op transport. Maar als ze onderweg toch gewond raken, worden ze in het slachthuis als eerste verdoofd.
In het slachthuis (slachterij) worden de dieren uit de veehouderij geslacht. Eerst worden ze bedwelmd en gedood, vervolgens onthaard en ontdaan van organen. Goedgekeurd vlees gaat vervolgens naar de uitsnijderij. Daar vindt de verdere verwerking van vlees plaats.
Volgens de Nederlandse vleessector worden de dieren daarom bij aankomst in de slachterij eerst in een groep opgevangen en rustig gehouden. Als de varkens eenmaal klaar zijn voor de slacht, worden ze met CO2 of met een stroomstoot verdoofd. Daarna wordt hun keel doorgesneden zodat ze doodbloeden.
Varkens hebben van nature de neiging om te wroeten, kauwen en bijten. In sommige situaties kan dit leiden tot een gevaarlijke situatie voor de verzorger.
Varkens kunnen héél goed tegen de kou, veel beter dan tegen de warmte.
Als er wel zeugen in de buurt zijn, kunnen beren agressief gedrag vertonen, zoals bijten en met de slagtanden dreigen. Let wel op als je dieren met een verschillende achtergrond samenbrengt. Vooral volwassen varkens kunnen zeer agressief zijn tegenover niet-familieleden.
Het slachten en klaar maken van een varken met een geslacht gewicht van 90 kilo zal ongeveer € 90 exclusief BTW kosten. Voor een rund van 350 kg geslacht gewicht zal de prijs rond € 327,- (excl. BTW) zijn.
Houders van hobbyvarkens mogen maximaal 4 varkens hebben. Ze moeten beschikken over een UBN (zie www.mijnrvo.nl ). Een UBN moet je aanvragen voordat de varkens bij je komen.
Gras, goed hooi en groente zijn goede voedingsmiddelen voor varkens. Varkens mogen nooit keukenafval (swill) gevoerd krijgen. Dit is bij de wet verboden. Het voeren van aardappelschillen en rauwe aardappel wordt sterk afgeraden.
Varkens gillen bijvoorbeeld als ze angstig zijn, om zo andere dieren van hun situatie op de hoogte te brengen, of steun te bieden. Varkens knorren onder alle omstandigheden, maar in het bijzonder tijdens het zoeken naar voedsel om de kuddegenoten te laten weten waar ze zijn.”
Varkens zijn sociale en intelligente dieren. Ze worden vaak in één adem genoemd met slimme dieren als mensapen en dolfijnen. Uit verschillende studies blijkt dat hun cognitieve vaardigheden te vergelijken zijn met die van kinderen van rond de vier jaar.
Een varken eet allerlei soorten groenvoer zoals plantenwortels, paddenstoelen, gras en fruit. Maar een varken eet ook insecten en kikkers. Varkens die voor het vlees gehouden worden, krijgen brokken en pap te eten om zo groot mogelijk te worden. Varkens drinken water.
Verblijft het varken zomer en winter buiten dan moeten ze een goede schuilhut hebben. 's Winters hebben ze dan beschutting tegen de kou en regen, in de zomer hebben ze dan beschutting tegen de felle zon. De schuilhut kan worden opgestrooid met stro of hooi , maar wanneer er voldoende stro, takjes, riet etc.
Varkens gebruiken hun neus om de grond om te woelen, op zoek naar wormen, insecten en ander eetbaar spul: gras, wortels, knollen, zaden, fruit en bessen. De wroetschijf van het varken is gevoelig, maar ook sterk. Een mooie grasmat is binnen de kortste keren omgeploegd.
Een big van een hobbyvarken hoeft niet zo snel te groeien en mag zo'n 1% tot 2,5% van zijn lichaamsgewicht per dag eten. De hoeveelheid is afhankelijk van de leeftijd en het ras. Je kunt het voer opsplitsen in ruwvoer en brok: 1/3 ruwvoer en 2/3 brok.
Varkens hebben emoties, net als mensen. En ook varkens tonen hun gevoelens via hun gedrag. Jammer genoeg stopt daar de overeenkomst, je zult een varken niet zien huilen of lachen.
In verhouding tot zijn lichaam heeft een varken kleine ogen, kraaloogjes. Daarmee kan een varken redelijk zien, ook in het donker, maar niet echt goed. Een varken kan wel ruim rondom zich heen zien, zo'n 310 graden en ziet dan vooral contrasten op een beperkte afstand. Varkens houden van schemering.
Varkensstaarten worden afgebrand zodat hokgenoten er niet in kunnen bijten. Zo bestrijden varkenshouders de symptomen van een gebrekkige huisvesting, zonder iets te doen aan de oorzaak. Om staartbijten tegen te gaan, kunnen boeren ook gewoon het aantal dieren per hok verminderen.
Voor het slachten worden de varkens 'verdoofd'. In Europa gebeurt dit vaak met gas: met een lift worden de varkens naar een gaskamer gebracht met hoge concentraties CO2. Na twintig seconden ademnood en doodsangst raken de varkens bewusteloos. Hierna worden de halsslagaders doorgesneden en bloeden de varkens dood.
Thuisslachting is alleen toegestaan voor varkens, schapen, geiten, gekweekte wilde hoefdieren, pluimvee en konijnen. Thuisslachting van runderen en paarden is steeds verboden. Het slachten van deze dieren moet in een erkend slachthuis gebeuren.
In tegenstelling tot wat tot nu toe werd aangenomen, blijken varkens over betere visuele en cognitieve eigenschappen te beschikken. Cognitief is het vermogen om kennis op te nemen en te verwerken, maar ook om waar te nemen, te denken, bewustzijn, geheugen, aandacht en concentratie.