Uit de resultaten komt naar voren dat schizofrenie geassocieerd blijkt met een kortere levensverwachting: mannen bereiken een voorspelde leeftijd van gemiddeld 59,9 jaar, terwijl dat bij vrouwen 67,6 jaar is.
Helaas is schizofrenie niet te genezen. Voor behandeling van schizofrenie is het van groot belang dat zo snel mogelijk de juiste diagnose gesteld kan worden. De behandeling is vervolgens gericht op het verminderen van de psychotische verschijnselen, en het verlagen van de intensiteit van deze verschijnselen.
Behandeling. De symptomen van schizofrenie worden behandelt met medicijnen, zogenaamde antipsychotica. Slechts weinig patiënten herstellen helemaal na behandeling. De meesten houden last van matige of ernstige verschijnselen, die kunnen verergeren door stressvolle gebeurtenissen.
Gemiddeld krijgt iets minder dan 1% van de bevolking de diagnose schizofrenie. In Nederland gaat het om circa 130.000 mensen. Het moge duidelijk zijn dat deze mensen niet allemaal gevaarlijk zijn. Integendeel, mensen met schizofrenie zijn vaker slachtoffer dan dader van moord en geweld.
Het is een ziekte: zoals iedereen lichamelijk ziek kan worden, kan iedereen ook psychotisch worden. Met de juiste medicijnen is de ziekte onder controle te krijgen. Er zijn ook mensen die erin slagen wat van hun leven te maken ondanks hun ziekte.
Schizofrenie, soms ook wel 'psychosegevoeligheidssyndroom' genoemd, valt onder de psychotische stoornissen. Een psychose is een toestand waarbij iemand zijn grip op de realiteit kwijt is. Hij ziet of hoort soms dingen die er niet zijn (hallucinaties) en is overtuigd van bepaalde ideeën die niet kloppen (wanen).
Positieve symptomen zijn wanen en hallucinaties. Negatieve symptomen zijn dingen die iemand mist zoals energie, initiatief en inspiratie. Cognitieve symptomen zijn problemen met denken, geheugen, plannen en het organiseren van werkzaamheden. Daarnaast kan ook sprake zijn van vervlakte of inadequate emoties.
Schizofrenie is een multifactoriële aandoening: zowel genetische als omgevingsfactoren spelen een rol bij het ontstaan. Schizofrenie is naar schatting voor 60-80% erfelijk bepaald. (zie ook de achtergrondinformatie over psychiatrische aandoeningen.)
Bij de specifieke classificatie schizofrenie is het beloop wat ongunstiger. Tussen de 10-15% van de patiënten met die diagnose herstelt volledig wat betreft symptomen en functioneren en ongeveer 16% houdt chronische klachten met beperkingen in functioneren.
Luister goed, heb respect en maak geen verwijten. Vraag naar wat hij of zij denkt, ziet, hoort en voelt. Neem hem/haar serieus, maar ga niet in de wanen of hallucinaties mee. Oordeel niet over zijn ideeën, maar geef rustig aan dat u het anders ziet.
' Is schizofrenie zichtbaar in de hersenscan? 'Schizofrenie is een label, dat zegt nog niets over wat er in de hersenen gebeurt. De variatie onder patiënten met deze diagnose is groot en de oorzaak is niet in een bepaald hersengebied of gen* te vinden.
Internationaal spreekt men van schizofrenie, wanneer de psychotische verschijnselen langer dan 6 maanden aanhouden en de klachten maken dat functioneren in dagelijkse leven, zoals je werk, studie, wonen en je gezin moeilijk zijn. Dat betekent niet dat de psychotisch symptomen 6 maanden of langer moeten duren.
Voorbeelden zijn broomperidol, chloorprotixeen, flupentixol, fluspirileen, haloperidol, penfluridol, perfenazine, pimozide, pipamperon en zuclopentixol. Atypische antipsychotica zijn middelen die in de hersenen het effect van natuurlijk voorkomende stoffen dopamine en serotonine verminderen.
De stadia van schizofrenie
Zoals wij in het vorige hoofdstuk al hebben gezien, is schizofrenie waarschijnlijk een levenslang bestaande aandoening die al voor de geboorte begint als een stoornis in de ontwikkeling van de hersenen.
Behalve op effectieve rehabilitatieprogramma's moeten patiënten in het beschermd en begeleid zelfstandig wonen een beroep kunnen doen op goede psychologische, psychiatrische en somatische behandeling. Daarvoor moeten goede verbindingen worden gelegd met het ambulante ggz-behandelaanbod voor mensen met schizofrenie.
Gevolgen. Onbehandeld is schizofrenie een ziekte die tot veel lijden (bij patiënt en omgeving) kan leiden en arbeidsongeschiktheid kan veroorzaken. De stoornis heeft niet alleen gevolgen voor de cognitie, maar veroorzaakt meestal ook chronische problemen op het gebied van gedrag en emotie.
Ze kunnen schreeuwen of heel zachtjes praten. Ze kunnen een paar woorden zeggen of urenlang doorpraten. Sommige mensen hebben de ervaring dat ze met hun stemmen gesprekken kunnen hebben, anderen niet. Bij sommige mensen zeggen de stemmen fijne dingen, bij anderen juist nare.
Bij schizofrenie spreekt men over positieve en negatieve symptomen. Bij de positieve symptomen gaat het om psychotische verschijnselen als hallucinaties, wanen en verward denken. Negatieve symptomen zijn gedragspatronen die er voorheen wel waren.
Wat is het? Schizofrenie is een ernstige en chronische psychiatrische aandoening die wordt gekenmerkt door langdurige of terugkerende psychoses. Een psychose is een toestand waarbij een persoon het normale contact met de werkelijkheid verliest. Schizofrenie heeft vaak een veranderlijk verloop.
Het gebeurt heel weinig dat bij mensen op late leeftijd schizofrenie wordt geconstateerd. Ze hebben meestal al een lange periode achter de rug met terugkerende psychosen en functioneren niet zoals gezonde mensen van dezelfde leeftijd.
Een psychose zonder medicatie kan binnen een week weg zijn of een jaar of langer aanhouden. Er is geen precies antwoord op te geven, behalve dat je ook zonder medicatie uit de psychose kan komen. Het is over het algemeen niet zinvol om iemand te proberen overtuigen dat anderen zijn ideeën niet hebben.
Er is pas sprake van een schizoaffectieve stoornis als je naast psychoses ook last hebt van andere symptomen die kenmerkend zijn voor schizofrenie. Een belangrijk kenmerk van schizofrenie is het verliezen van het contact met de werkelijkheid, bijvoorbeeld door psychoses, wanen of hallucinaties.
Olanzapine behoort tot de atypische antipsychotica. Het remt in de hersenen de effecten van natuurlijk voorkomende stoffen, voornamelijk van dopamine. Hierdoor verminderen psychosen en onrust. Artsen schrijven het voor bij psychose, schizofrenie, manie, onrust, posttraumatische stressstoornis en ernstige misselijkheid.
Na 2 tot 6 weken wordt duidelijk of antipsychotica goed werken bij u. U kunt al wel eerder last krijgen van bijwerkingen, zoals u suf en slaperig voelen, een droge mond en problemen met vrijen. Werkt het medicijn bij u? Dan krijgt u waarschijnlijk het advies om het een jaar lang te slikken.