De bonobo is een mensaap en daarmee een van de primaten. De bonobo staat samen met haar naaste verwant de chimpansee van alle levende diersoorten het dichtst bij de mens. De bonobo stond vroeger ook bekend als dwergchimpansee.
Man en vrouw paren vier op de vijf keer in de missionarishouding.
Apen gebruiken ongeveer dezelfde gebaren om elkaar te begroeten en afscheid te nemen. Dat hebben ze onderzocht bij bonobo's en chimpansees. Die apen lijken sowieso al het meest op mensen. Als apen elkaar voor het eerst zien, maken ze eerst oogcontact.
Bonobo's in het wild Niemand weet hoeveel bonobo's er in het wild leven. Onderzoekers denken dat er nog ongeveer 10.000 bonobo's zijn. In zo'n groot gebied, helemaal bedekt met moeilijk bereikbare bossen, is het tellen van alle bonobo's heel moeilijk. En die bossen verdwijnen ook nog eens in grote aantallen.
De evolutionaire geschiedenis
Zo'n twee miljoen jaar geleden splitste de tak der mensapen nog eens en zo ontstond de tak die zou leiden tot de chimpansee en de tak die zou leiden tot de bonobo.
Tuimelaar
Een van de weinige diersoorten die net als de mens sex heeft voor zijn plezier (naast reproductie). De sex duurt overigens niet zo lang, een minuutje, maar er zijn wel altijd meerdere sessies.
Hoewel bonobo en chimpansee genetisch veel gelijkenis vertonen, verschillen ze sterk in gedrag. Zo zijn chimpansees agressief en gewelddadig, bonobo's zachtaardig, speels en gericht op seksueel plezier.
Leuke weetjes. Van alle apen lijken bonobo's het meest op mensen. Onze genen zijn voor ruim 98,6% hetzelfde!
De mensapen (gorilla's, orang-oetangs, gibbons, chimpansees) zijn onze naaste verwanten, onze familie, in het dierenrijk. De aap is dus eigenlijk een neef van de mens!
Apen zijn genetisch voor 98 procent identiek aan de mens, waardoor de vertaalslag meestal veel kleiner is dan bij andere dieren. Werkt een medicijn bij apen, dan is de kans groot dat wij daar ook wat aan hebben. Apen hebben echter een uitzonderingspositie in het proefdieronderzoek, juist omdat ze zo op ons lijken.
Gezichtsuitdrukking en lichaamstaal
Ook een boze man verwringt zijn lippen, knijpt zijn ogen dicht en trekt zijn wenkbrauwen naar beneden. De rest van zijn lichaam verraadt net als bij de aap zijn boosheid: hij trekt zijn schouders op en balt soms zijn vuisten.
Dus eten de bonobo's ook minder- rijpe vruchten, bladeren, kruiden, stengels, wortels en bast. Als lekkernij eten ze soms honing. Bonobo's zijn geen echte vegetariërs. Ze eten ook wel wormen, mieren en termieten, om maar een paar voorbeelden te noemen.
De Mechelse bonobo's hebben de Antwerpse chimpansees verslagen door het laatste spelletje van de 'De slimste aap ter wereld' te winnen. De opmerkelijke prestatie van de mensapen van Planckendael zet wetenschappers aan tot verder onderzoek.
Bedreigingen voor de bonobo
Vandaag kent de soort vooral door de menselijke activiteit een afname: stroperij, vernietiging van hun habitat, oorlog. Met hun vrij trage voortplantingscyclus slaagt de bonobo er niet in om zich gezien de groeiende bedreigingen snel genoeg te vermenigvuldigen.
Veel soorten
Je kunt de primaten grofweg onderverdelen in halfapen, apen, mensapen en de mens. Halfapen (zoals de ringstaartmaki) lijken het minst op ons, terwijl mensapen het meest op ons lijken.
“Chimpansees hebben 48 chromosomen: 23 paar autosomen en één paar geslachtschromosomen. Als een eicel van een vrouw zou fuseren met een zaadcel van een chimpansee, dan blijft er bij de eerstvolgende celdeling een chromosoom over. Dat kan niet, en als gevolg daarvan zal het bevruchte eitje afsterven.”
Bonobo en chimpansee verschillen bovendien niet alleen anatomisch van elkaar, maar ook in hun gedrag. Zo zijn chimpansees agressief en gewelddadig, bonobo's zachtaardig, speels en gericht op seksueel plezier. In die aspecten lijken ze meer op de mens.
0,001% mens
Je kunt dus niet spreken van een 'varkensmens', maar van een varken met een heel klein beetje mensencellen.
Waar leven chimpansees? Het leefgebied van de chimpansee bestaat vooral uit bossen in Centraal- en West-Afrika. Hij leeft bijna altijd in wouden, maar soms ook in bergbossen en bossavannes.
Voortplanting van apen
Een aap leeft voornamelijk in een groep met één alfamannetje. Er heerst daarom veel rivaliteit tussen de mannetjes om een vrouwtje te veroveren. Hoe succesvoller het mannetje is in het vinden van voedsel, hoe eerder een vrouwtje overgehaald is om met hem te paren.
Eerder werd orale seks gedocumenteerd bij onder meer hyena's, apen en vleermuizen.
Een alpaca ejaculeert 20 minuten lang en nog meer beestige seksweetjes.
Reacties. Net zoals mensen hebben de vrouwtjes zoogdieren ook een clitoris. Er zijn tests gedaan bij ratten, rhesusaapjes en chimpansees waarbij de clitoris gestimuleerd werd en ze een bepaalde expressie en gedrag vertoonden. Hieruit kon men wel bewijzen dat de clitoris een zekere orgasm kan veroorzaken.